Kwetsbaarheid

Deze handreiking is in 2014 opgesteld. In 2018 heeft het Deltaprogramma de 7 ambities van het Deltaplan Ruimtelijke adaptatie gepresenteerd.  De ambities zijn een verdere uitwerking van deze in 2014 opgestelde Handreiking Ruimtelijke adaptatie. Voor het onderdeel kwetsbaarheid verwijzen we je naar de ambitie 'kwetsbaarheid in beeld brengen' van het Deltaplan Ruimtelijke adaptatie.

In deze stap gaat het om het verzamelen, analyseren, in beeld brengen en delen van informatie over risico's van overstroming, hevige neerslag, droogte of hitte. Daartoe kunt u een stresstest uitvoeren op uw gebied en gebruik maken de Klimaateffectatlas om informatie over uw regio te verzamelen.

Aanpak

Voor het uitvoeren van deze stap is een Handreiking voor de uitvoering van een Stresstest Klimaatbestendigheid opgesteld. Deze handreiking gaat uit van een gefaseerde aanpak: een verkennende kwetsbaarheidscan (‘stresstest light’) en een verdiepende analyse. Met de stresstest light bepaalt u welke effecten meer of minder relevant zijn in uw gebied. De verdiepende analyse gebruikt u voor die onderwerpen en/of deelgebieden waarvoor u de aard van de kwetsbaarheid beter in beeld wilt brengen. Deze partijen kunnen u helpen bij het uitvoeren van een stresstest.

U voert uw analyse uit binnen de bandbreedte van de deltascenario’s. In deze scenario’s zijn klimaatontwikkeling en sociaaleconomische ontwikkeling gecombineerd. Ze zijn gemaakt door het Planbureau voor de Leefomgeving, het Centraal Planbureau, het KNMI, Wageningen UR/LEI en Deltares. Het KNMI hanteert hierbij als richtjaren 2030 en 2050.

Een belangrijk hulpmiddel bij de stresstest is de Klimaateffectatlas. Die bevat een diversiteit aan kaarten met informatie over effecten, risico's en kwetsbare functies. De informatie is grotendeels afkomstig van kennisinstellingen en beslaat heel Nederland. Het bruikbare schaalniveau van de kaarten varieert.

Hulpmiddelen voor de verdiepende analyse:

• Waterstromingsmodellen die gedetailleerd in beeld brengen hoe het water zich over straat en door de riolering verplaatst en waar zich knelpunten kunnen voordoen. Kijk bijvoorbeeld bij WOLK, 3Di, WODAN123.
• In de Hydrotheek van STOWA vindt u veel publicaties over regionaal waterbeheer.
• Stichting RIONED heeft een factsheet (pdf, 51 kB) over klimaatadaptatie ontwikkeld. Op de site van Stichting RIONED staan daarnaast veel publicaties over stedelijk waterbeheer.
• www.risicokaart.nl biedt (naast andere omgevingsrisico’s) openbare lokale en regionale informatie over overstromingsgevaren en –gevolgen. Voor professionals is er een versie die toegankelijk is met een account.

Er is veel te leren van de ervaringen van bewoners, bedrijven, hoveniers, rioleringsexperts et cetera. En ook van overstromingen en/of extreme weersomstandigheden die hebben plaatsgevonden in een vergelijkbaar gebied. Hiervoor kunt u diverse bronnen raadplegen:

• Lokale en regionale kranten
• Gemeentelijke archieven
• KNMI : Weer in het verleden
• Stichting Beeld en Geluid voor beeldmateriaal van recente voorvallen.
• HydroMaster, een continu geactualiseerde website waarmee u historische en toekomstige neerslag visualiseert, analyseert en archiveert

Voorbeelden

Enkele voorbeelden van kwetsbaarheden studies die zijn gedaan: