Uitkomsten consultatieronde Bijsluiter Gestandaardiseerde Stresstest
Na de publicatie van de Bijsluiter gestandaardiseerde stresstest is van 29 januari 2019 tot 26 februari de gelegenheid geboden te reageren op de inhoud en opzet van de Bijsluiter. Tot ons genoegen heeft deze consultatieronde tot veel reacties geleid: wij hebben voor alle thema’s verbetersuggesties en vragen ontvangen. De reacties zijn door ons team bestudeerd en waar mogelijk vertaald naar veranderingen in de tekst van de Bijsluiter. Ook worden onderdelen meegenomen in de verdere ontwikkelsporen die lopen bijvoorbeeld in het kennisaanpak DPRA, kennisaanpak NAS en onderzoeksprogrammering NKWK KBS.
Dit bericht geeft een samenvatting van de vragen die werden gesteld, de antwoorden daarop en de acties die daaraan verbonden zijn.
Hoe blijft de website toegankelijk en overzichtelijk?
De Bijsluiter bestaat uit een flink aantal internetpagina’s die via hyperlinks naar elkaar verwijzen. Om te voorkomen dat een gebruiker de weg kwijtraakt, worden de subpagina’s die dieper ingaan op een onderwerp nu als een nieuw tabblad in de internetbrowser geopend. Daardoor blijft de uitgangspagina in een ander tabblad geopend, en houdt de gebruiker het overzicht.
Hoe krijgt een gebruiker de inhoud die hij nodig heeft?
Een gebruiker wordt door de indeling van de website meegenomen naar het niveau dat hij nodig heeft. De onderdelen die gaan over het creëren van informatie op maat, zijn inderdaad omvangrijk. Bij het opstellen van de Bijsluiter is voortdurend afgewogen wat wel en wat niet essentieel is om te beschrijven. Om de omvang verder te beperken is in de herziene versie, de achtergrondinformatie over de klimaateffecten uit de Bijsluiter gehaald. De pagina’s zijn nog wel te vinden op het Kennisportaal. De achtergrondpagina’s waren oorspronkelijk voor nieuwkomers geschreven. Naar aanleiding van een aantal vragen zijn deze pagina’s inhoudelijk verbeterd.
Er zijn ook verzoeken binnengekomen voor uitgebreidere instructies voor modelleringen voor “informatie op maat”. Dat gaat verder dan de rol van het deltaprogramma. Het is de rol van de modelleurs en gebiedskenners om maatwerk te leveren.
Kan er aanleiding zijn om af te wijken van de standaarden uit de Bijsluiter?
Er kan aanleiding zijn om af te wijken van de standaarden wanneer dit de kwaliteit van de uitkomsten ten goede komt. Het is dan wel noodzakelijk de argumenten daarvoor vast te leggen en deze toelichting te koppelen aan de stresstestresultaten. Een voorbeeld daarvan is het gebruik van meer nauwkeurige kaarten uit een regionale klimaateffectatlas, in plaats van de kaarten uit de landelijke atlas. Een ander voorbeeld is het uitvoeren van modelanalyses voor wateroverlast met andere buien in aanvulling op de standaard buien uit de Bijsluiter. Dit levert een gedetailleerder beeld van de kwetsbaarheden.
Hoe is de balans tussen het landelijk en het stedelijk gebied?
De Stresstest wordt voor zowel het stedelijk als het landelijk gebied uitgevoerd. Veel van de grote klimaatopgaven in het landelijk gebied, voor landbouw en natuur, worden al opgepakt in het Deltaprogramma Zoetwater of in watersysteem analyses van waterschappen. Daarom besteedt de Bijsluiter, die is opgesteld binnen het deltaplan Ruimtelijke Adaptatie, relatief meer aandacht aan het stedelijk gebied. De resultaten uit het Deltaprogramma Zoetwater kunnen worden gebruikt in de Risicodialoog, bijvoorbeeld ingebracht door het waterschap.
Kan ik bij een stresstest ook kijken naar buien met een lagere intensiteit?
Het is de bedoeling van de stresstest om te onderzoeken wat er gebeurt bij extreme neerslaggebeurtenissen. Afhankelijk van het gebied, kan het resultaat daarvan meer of minder overeenkomen met de situatie die optreedt bij minder extreme neerslaggebeurtenissen. Het is aan de uitvoerder om te beoordelen of een genuanceerder inzicht kan worden verkregen door ook (aanvullend op de buien uit de Bijsluiter) gebeurtenissen met een kortere herhalingstijd (hoge frequentie) door te rekenen. Of buien die al eens daadwerkelijk in het gebied zijn voorgekomen. Dit kan van waarde zijn in de risicodialoog. Hierover is een aanvullende tekst opgenomen. De extreme 1/1000 neerslaggebeurtenis dient daarbij nog een ander doel: duidelijk maken dat wateroverlast niet onder alle mogelijke omstandigheden, overal kan worden voorkomen. De statistiek voor buien met een hogere herhalingskans is niet opgenomen in de bijsluiter maar wel ontsloten via het WIWB.
Hoe kan ik eenvoudig werken met het recept voor de PET kaart hitte?
Een aantal opmerkingen waren technisch van aard en hadden betrekking op het recept voor de PET-kaart. Naar aanleiding daarvan is het achtergrondrapport aangepast: op verschillende plekken is er verduidelijkende tekst toegevoegd. In de online teksten in de Bijsluiter zijn bovendien nog enkele verduidelijkende vragen en antwoorden toegevoegd bij de voorbeeldkaart van Wageningen. Het recept zelf is minimaal gewijzigd. Er is bijgehouden wie het achtergrondrapport heeft opgevraagd en deze partijen hebben de nieuwe versie ontvangen. Uit enkele reacties bleek dat het recept complex wordt gevonden, en er zorgen zijn over de kosten van de inhuur van experts die het recept begrijpen en kunnen gebruiken. Om hierin tegemoet te komen is een traject gestart om een landsdekkende PET kaart te maken en deze beschikbaar te stellen via de Klimaateffectatlas.
Hoe kan je de droogte problematiek overzichtelijker in beeld brengen?
Droogte blijft een opgave met vele aspecten. Een mindmap of infographic kan wellicht helpen om overzicht en samenhang in beeld te brengen. De uitvoerbaarheid van deze suggestie wordt onderzocht. Dit hulpmiddel helpt dan om na te gaan of er geen gevolgen over het hoofd worden gezien.
Hoe kan ik de gevolgen op waterkwaliteit mee nemen?
Effecten op waterkwaliteit zijn inderdaad belangrijk. De waterkwaliteit wordt door verschillende klimaateffecten beïnvloed. Temperatuurstijging, neerslagtekort en lokale condities zijn voorname factoren. In de Bijsluiter wordt hierop gewezen in de thema’s droogte en hitte. Aan uitbreiding van de informatie over de mogelijke ontwikkeling van de waterkwaliteit wordt momenteel in verschillende onderzoeksprogramma’s gewerkt. De resultaten hiervan zullen worden meegenomen in de updates van de Bijsluiter, de Klimaateffectatlas en de Kaartverhalen.
Zijn er niet veel meer informatiebronnen beschikbaar voor overstroming?
Er is veel additionele informatie over overstromingen beschikbaar via andere portalen en onderzoeksprogramma’s. Voorbeelden zijn het Landelijk Informatiesysteem Water en Overstromingen en de Risicokaart. Daarnaast zijn er ook regionale studies beschikbaar. Sommige informatiebronnen zijn sterk verbonden aan een bepaalde beleidslijn of bedoeld voor een specifieke gebruikersgroep. In de Klimaateffectatlas en Kaartverhalen zijn kaarten opgenomen gebaseerd op de meest relevante overstromingsscenario’s. Daarmee zijn de meeste gebruikers geholpen. Het kan van waarde zijn om, in overleg met het Waterschap, voor de stresstest ook andere bronnen te gebruiken.
Bovenstaande vragen en antwoorden dekken natuurlijk niet alle binnengekomen reacties af. Het is daarom mogelijk om een verzoek om antwoord op specifieke vragen in te dienen. Daartoe kan je gebruik maken van het contactformulier.
Overigens kan je altijd nog via de helpdesk laten weten wat beter kan, wat niet (meer) klopt of wat je mist. Met enige regelmaat zullen er aanpassingen worden doorgevoerd. Op de pagina van de Bijsluiter wordt een logboek bijgehouden waarin je kan terugvinden wanneer er een update heeft plaats gevonden.
Wij willen iedereen nogmaals bedanken voor de constructieve bijdrage aan de Bijsluiter en wensen iedereen veel succes met het uitvoeren van de stresstest!