Klimaatatelier Dongen
Het doel van het klimaatatelier is inzicht te krijgen in de effecten van de klimaatverandering op de leefomgeving in de gemeente Dongen en de samenhang tussen de verschillende klimaatthema’s, het watersysteem en de ruimtelijke inrichting. Het betreft een ‘stresstest light’: inzicht in de opgave die op de partijen afkomt en een advies voor vervolg, op basis van nu aanwezige kennis en informatie. De klimaatateliers focussen zich in principe op de vier thema’s uit de klimaateffectatlas: waterveiligheid, wateroverlast, droogte en hitte. Voor de gemeente Dongen is waterveiligheid niet van belang, en dus buiten beschouwing gelaten.
Proces
Het klimaatatelier is op de volgende wijze georganiseerd:
- Tijdens een intakegesprek zijn doel en afbakening van het atelier uitgewisseld, is een conceptprogramma opgesteld, evenals een lijst van uit te nodigen personen en organisaties. Ook zijn afspraken gemaakt over informatie-uitwisseling.
- Het klimaatatelier zelf is gehouden op 8 juni 2016.
- Op 5 juli 2016 wordt het atelier geëvalueerd.
Ter voorbereiding op het klimaatatelier zijn voor de drie relevante klimaatthema’s basiskaarten gemaakt, waarop de te verwachten klimaateffecten waren weergegeven (zie bijlage B van de te downloaden pdf). Deze kaarten zijn tijdens het atelier besproken. De op de kaarten opgenomen informatie is beoordeeld op compleetheid en relevantie voor de gemeente. Als samenvatting van de gesprekken bij de basiskaarten is een kwetsbaarhedenkaart gemaakt: op welke locaties en voor welke onderwerpen is gemeente Dongen kwetsbaar voor klimaatverandering?
Resultaten
Als resultaat van het klimaatatelier is onderstaande kwetsbaarhedenkaart opgesteld.
Tijdens het klimaatatelier hebben we gediscussieerd over de klimaatthema’s. De belang-rijkste opmerkingen en de kwetsbaarheden zijn:
Kennisvragen en –ontwikkeling
- Wat zijn de gevolgen van grondwaterveranderingen voor een aantal specifieke lo-caties, zoals begraafplaatsen en het gebied in het noordwesten van het stedelijk ge-bied van Dongen (tussen Beljaartlaan en de Procureurweg).
- In de toekomst blijven ouderen waarschijnlijk vaker langer thuis of bij familie wo-nen. Hierdoor is deze groep minder in beeld bij de gemeente. Het is een aandachts-punt hoe de gemeente deze groep toch kan bereiken.
- Hoe gaat de luchtkwaliteit veranderen als het stedelijk gebied gaat opwarmen?
Klimaateffecten
- De wateroverlast door water uit beken bij T100 is in landelijk gebied wel herken-baar. Voor stedelijk gebied is dit niet herkenbaar.
- Er is een aantal stedelijke wateroverlastlocaties door hevige neerslag op de kaart genoteerd. Daarnaast is er een locatie genoteerd met negatieve overstorten in de riolering.
- In de ’s Gravenmoerse Vaart en Dongense Vaart is de capaciteit van de duikers on-voldoende. Hierdoor vindt momenteel al opstuwing plaats langs deze vaart en dit geeft zo nu en dan problemen. Eén van deze problemen is dat het water niet afgevoerd kan worden bij een glastuinbouwbedrijf die afwatert op deze vaart. Hier-door is er wateroverlast op het terrein van dit glastuinbouwbedrijf.
- Er is momenteel geen grondwateroverlast. In het noordwesten van het stedelijk ge-bied van Dongen is het enigszins nat, maar dit wordt niet als overlast ervaren.
- Het veengebied in het noorden van de gemeente heeft gereguleerd peil van het waterschap, waardoor er weinig problemen zijn met droogte. Om dit veengebied liggen dijken met cultuurhistorische bomen.
- Er is een aantal vennen op de kaart aangestipt die gevoelig zijn voor verdroging.
- In het landbouwgebied in het zuidoosten van de gemeente zullen er problemen ontstaan met beregening als het grondwater 30 centimeter zal dalen.
- Door de droogte kan het natte natuurgebied ‘De Rekken’ gaan verdrogen.
- Als het grondwaterpeil daalt, daalt ook het waterpeil in de vijvers in stedelijk gebied. Dit is slecht voor waterkwaliteit en leefbaarheid. Er is een locatie op de kaart ingetekend waar nu blauwalg voorkomt. Dit kan schadelijk zijn voor de volksgezondheid.
- Het natuurgebied Lobelia is een belangrijk gebied voor wateraanvoer voor de agrarische sector in de gemeente Dongen. Het natuurgebied ligt niet in de gemeente Dongen, maar in de gemeenten Loon op Zand en de gemeente Tilburg. Wanneer deze verdroogt, kan het zijn dat er te weinig watertoevoer door de sloten is in het zuiden van de gemeente, waar de agrarische sector overlast van ondervindt.
- Er is een aantal locaties ingetekend die kwetsbaar zijn voor hitte, zoals verzorgingstehuizen en de kinderspeelboerderij ‘Pukkemuk’.
- In het stedelijk gebied is de ‘groene long’ ingetekend. Dit is een gebied met veel groen. Belangrijk in relatie tot hittestress(bestrijding).
Lees verder over de conclusies en aanbevelingen in het document bij dit praktijkvoorbeeld.
Contactpersoon
Albert Elshof
ORG-ID
06 53 66 18 69
elshof@org-id.org