Bodem van Hierdense Beek omhoog met natuurlijk materiaal
De Hierdense Beek is met 25 kilometer de langste beek van de Veluwe. Deze beek is steeds dieper in het landschap komen te liggen, wat de ecologische verbinding verstoort tussen de beek en het beekdal. Daarom heeft het waterschap de bodem van deze beek samen met Natuurmonumenten weer opgehoogd, volgens het principe ‘bouwen met natuur’. Een bijkomend effect is dat deze ophoging droogte en wateroverlast tegengaat.
Waardoor is beek dieper komen te liggen?
Door klimaatverandering en veranderend landgebruik staat het water in de Hierdense Beek soms heel hoog en soms juist heel laag. Bij hoog water gaat de beek sneller stromen en treedt ze buiten haar oevers. Hierdoor treedt er erosie van de bodem op en komt de beek steeds dieper in het landschap te liggen.
Wat is bouwen met natuur?
‘Bouwen met natuur’ betekent dat je natuurlijke processen inzet voor je doelen. Het waterschap en Natuurmonumenten hebben de beekbodem in het bos opgehoogd met zand en ook houtpakketten van dood beekhout in de beek gelegd.
Wat is het ecologische effect van ophoging?
De beek zelf verplaatst het zand naar diepere delen. En de houtpakketten zorgen ervoor dat de bodem meer vast komt te liggen. Door het beekhout en de ophoging van de bodem komt het water meer omhoog en treedt de beek in het bos vaker buiten haar oevers. Daardoor wordt de zone rondom de beek veel gevarieerder en ontstaan er verschillende habitatten. En door het dode beekhout in de beek, ontstaat er een habitat voor verschillende beeksoorten.
Welk effect heeft ophoging voor wateroverlast en droogte?
De beek treedt door ophoging vaker buiten haar oevers, waardoor het bos meer water vasthoudt. Dat water trekt ook weer de grond in. Zo krijgt het gebied rondom de beek minder te maken met droogte en vermindert de wateroverlast benedenstrooms van het bos.
Bijzonderheden
Het verbinden van beek en beekdal was de sleutel tot succes. Door niet alleen naar de beek, maar ook naar het beekdal te kijken, is de ecologische impuls veel groter geworden. De zone rondom de beek is nu veel gevarieerder en juist door die variatie ontstaan er verschillende habitatten.
Leerpunten
De investeringskosten zijn relatief laag, maar de beheerkosten mogelijk wat hoger. Het principe 'bouwen met natuur' vraagt om een goede monitoring. Af en toe is het nodig om bij te sturen, door bijvoorbeeld takken en boomstammen langs de oever of uit de beek te verwijderen.
Contactpersoon
Christian Huising
Waterschap Vallei en Veluwe
CHuising@vallei-veluwe.nl