Kockengen Waterproof: het dorp wordt opgehoogd om wateroverlast in de toekomst te voorkomen


Kockengen Waterproof vormt een meerjarig programma waarin de gemeente Stichtse Vecht, Hoogheemraadschap de Stichtse Rijnlanden (HDSR) en provincie Utrecht samen met bewoners oplossingen bedenken, ontwikkelen en uitvoeren voor de verzakkings- en wateroverlastproblematiek in het dorp. Deze problematiek zal door klimaatverandering in ernst toenemen. Door langere periode van droogte en hogere temperaturen vindt versnelde veenafbraak plaats. Hiernaast kan meer extreme regenval leiden tot vaker en meer water op straat. De video hieronder laat de wateroverlast situatie op 28 juli 2014 zien.

Kockengen Waterproof heeft als doel om Kockengen en omgeving voor te bereiden op de komende 50 jaar. Hiervoor worden lange termijnoplossingen ingezet, zoals het ophogen van wegen, paden en groen en het vervangen van het riool. Tevens worden de omliggende polders gecompartimenteerd om bij wateroverlast het water te bufferen en te voorkomen dat dit water naar het dorp stroomt. Daarnaast wordt ook gedacht aan korte termijnoplossingen, zoals extra pompen bij (verwachtte) extreme regenval.

Zettingen wegen en padenAfbeelding: Zettingen in Kockengen door de zachte veengronden

Voor Kockengen Waterproof is “Agenda 2063” opgesteld, een toekomstperspectief dat steunt op drie pijlers: dorp, polder en water. Voor het Dorp is een beleidsdeel en een uitvoeringsprogramma opgesteld. Hierin wordt beschreven hoe voor het Dorp wordt gewerkt aan een toekomstbestendig Kockengen en welke oplossingen er worden gekozen.

In het dorp vindt een grootschalige ophoging plaats: wegen, paden en openbaar groen worden opgehoogd. In een periode van 10 jaar worden alle wijken in Kockengen aangepakt. Eerst wordt de bestaande weg en fundering verwijderd. Vervolgens wordt er een nieuw gescheiden rioolstelsel aangelegd en leggen de nutsbedrijven een nieuw hoofdnet aan. Tot slot wordt de openbare ruimte opgehoogd met licht materiaal, worden de voortuinen weer op hoogte gebracht en wordt de openbare ruimte opnieuw ingericht.

Werkzaamheden ophogingAfbeelding: Werkzaamheden om de wegen, paden en het openbaar groen op te hogen

Het opnieuw inrichten van de openbare ruimte biedt de mogelijkheid om aanpassingen te doen. Bewoners kunnen hiervoor hun wensen aangeven. Zo kunnen er bijvoorbeeld aanpassingen gedaan worden in groen, parkeerplaatsen en speelvoorzieningen.

Door de mate van verzakkingen in combinatie met ouderdom en kwaliteit van het aanwezige rioolstelsel is de urgentie voor het nemen van maatregelen nemen sterk toegekomen. Voor de uitvoering hiervan is Kockengen onderverdeeld in 10 verschillende deelgebieden, deze deelgebieden worden gefaseerd aangepakt.

Deelgebieden Kockengen1

Afbeelding: De tien deelgebieden van het project Kockengen Waterproof

In 2015 is als pilotproject gestart met deelgebied 1: Van Zuylenweg en omgeving. Dit deelgebied is medio 2016 met succes afgerond. De opgedane ervaring in technische- en materiaalkeuze is meegenomen in het volgende deelgebied 2: Van Lockhorstweg.

Medio 2016 is deelgebied 2 uitgevoerd en medio 2017 ook succesvol afgerond. Dit bleek een lastig deelgebied vanwege de ligging van het bestaande riool in de achterpaden. De huisaansluitingen zijn naar de voorkant van de woningen gebracht en daar aangesloten op het nieuwe rioolstelsel. De ervaringen in de uitvoering van dit deelgebied zijn weer meegenomen in het volgende deelgebied 3: Groenlust 1.

Met deelgebied 3 Groenlust 1 is begin 2017 gestart en is succesvol medio 2018 afgerond. In dit deelgebied kwam naar voren dat er in het verleden veel asfalt is aangebracht om de weg weer op hoogte te brengen. Verwijderde asfaltdiktes van 2,5 meter waren geen uitzondering.

In 2017 is gestart met de uitvoering van deelgebied 5 Groenlust II Noord en wordt naar verwachting eind 2018 afgerond.

Momenteel wordt deelgebied 4 Oude Kern oost voorbereid en zal begin 2019 in uitvoering worden genomen. Aansluitend zal de voorbereiding deelgebied 6 Groenlust II Zuid worden gestart en eind 2019 worden uitgevoerd.

Resultaten na de ophoogwerkzaamhedenAfbeelding: Resultaten na de ophoogwerkzaamheden

De overige deelgebieden worden in de komende jaren voorbereid en uitgevoerd.

Meer informatie vind je op de website van Kockengen Waterproof.

Leerpunten uit het project

  • Bewoners worden nauw betrokken bij het project. Hierdoor ontstaat draagvlak en begrip voor de maatregelen en werkzaamheden. Bovendien wordt lokale kennis gedeeld. Met klankbordgroepen per deelgebied wordt er gezamenlijk gekeken naar de verbetering of aanpassing van de openbare ruimte. De ervaringen hiermee zijn erg positief.
  • De deelgebieden zijn theoretisch bepaald aan de hand van logische begrenzing. In de praktijk blijkt vaak dat er over de randen van een deelgebied werkzaamheden uitgevoerd moeten worden.

Technische leerpunten uit het project

  • Bij de start van het project is gekozen voor inspectieputten met een telescopische schacht. Hierdoor is het mogelijk om lichte zettingen op te vangen. Doordat de inspectieput uit 2 delen bestaat en er een hoge grondwaterstand is, bestaat de kans op lekkage van het grondwater in de inspectieputten op de overgang van de 2 delen.
  • Lichte ophoogmaterialen in de rioolsleuf zijn erg waterdoorlatend en fungeren als drainage. Dit geeft veel waterbezwaar bij toekomstige werkzaamheden aan het riool. Geadviseerd wordt om de rioolstrengen te compartimenteren zodat deze alsnog droog gezet kunnen worden.
  • Lichte ophoogmaterialen zijn slecht te verdichten. Hierdoor ontstaat na verloop van tijd een inklinking van deze materialen. Dit wordt dus niet veroorzaakt door het gewicht, maar door inklinking van deze materialen. Dit geeft een scheef beeld van de werkelijke zettingen.

Contactpersoon

J. Nieuwenbroek
Gemeente Stichtse Vecht
Jules.nieuwenbroek@stichtsevecht.nl
140 346


Resultaten verschenen op
Projectsoort
Uitgevoerde maatregel
Deelnemer
Gemeente Stichtse Vecht, Hoogheemraadschap de Stichtse Rijnlanden en Provincie Utrecht
Schaal
Wijk / buurt
Thema
Wateroverlast