Een sterke en aantrekkelijke stadsregio Rotterdam
Voor een laag gelegen regio in een delta is ruimtelijke adaptatie van essentieel belang om ook in de toekomst veilig en aantrekkelijk te blijven. De gemeente Rotterdam heeft in oktober 2013 reeds een adaptatiestrategie gelanceerd en is al enkele jaren een wereldwijde koploper op het gebied van klimaatadaptatie. De omliggende gemeenten komen nu ook in actie en zijn begonnen met het uitvoeren van een aantal quick scans klimaatadaptatie. Met behulp van een stresstest lite brengen zij kansen en opgaven in beeld en wordt duidelijk waar actie gewenst is.
Resultaten
Weten - klimaateffectatlas
Met behulp van een klimaateffectatlas is duidelijk gemaakt wat er qua wateroverlast, waterveiligheid, hitte en verdroging/verzilting op de regio afkomt. Zie bijvoorbeeld onderstaand beeld rondom hitte waaruit blijkt dat de gehele regio te maken gaat krijgen een stijgend aantal warme zomerse nachten.
Bovenstaande beelden zijn afkomstig uit de Regionale Klimaatatlas en geven de hoeveelheid dagen aan waarop de temperatuur minimaal 20oC bedraagt. De bovenste figuur verbeeldt de huidige situatie. Het onderste beeld geeft de situatie weer in 2050 bij het W+ scenario. In verstedelijkt gebied komen nu al beduidend meer warme en tropische dagen voor dan in het landelijk gebied. In 2050 zal ook buiten de steden de temperatuur behoorlijk oplopen. Het aantal warme en tropische dagen loopt in 2050 op tot 38 in het W scenario en 50 in W+.
Weten – stresstest lite
De klimaateffectatlas maakt duidelijk ‘dat er iets aan de hand is’. De volgende vraag is waar op lokale schaal de opgaven en kansen liggen. Daarom zijn een aantal gemeenten begonnen met het uitvoeren van een quick scan klimaatadaptatie, te vergelijken met een stresstest lite, om de modelmatige beelden van de klimaateffectatlas te koppelen aan de dagelijkse praktijk. Aan de orde komen vragen als: Waar ondervinden bewoners en bedrijven nu al overlast? Welke (ruimtelijke) ontwikkelingen zijn er gaande waar klimaatadaptatie bij aan kan haken of zelfs een meerwaarde kan creëren? Welke slimme combinaties kunnen er gemaakt worden tussen beleidsterreinen als RO, Groen, Milieu, Water, Economie en Gezondheid?
Willen – Doelen en ambities
Het voortbestaan en verbeteren van de aantrekkelijkheid van de regio staat bij alle gemeenten1 voorop. De meeste gemeenten hebben ook uitgesproken ambities op het gebied van duurzaamheid, leefbaarheid, gezondheid en/of economie. De gemeente Rotterdam heeft daarnaast concrete ambities uitgesproken rondom klimaatadaptatie, namelijk: “Rotterdam Klimaatbestendig in 2025”.
De meeste andere gemeenten wachten eerst de quickscan klimaatadaptatie af en formuleren dan een ambitie. Hierbij is van belang dat klimaatadaptatie niet als afzonderlijk beleidsterrein wordt gezien maar dat het juist de bedoeling is om klimaatverandering en klimaatbestendigheid te integreren in de andere beleidsvelden.
Voorbeelden van klimaatadaptatie: Grasweggebied Hellevoetsluis (links): combinatie van waterberging en natuurontwikkelink. Klimaatbuffer Zuidpolder Barendrecht (rechts): combinatie van zoetwaterberging, natuur en recreatie.
Werken – Kansen pakken en meekoppelen
Eén van de conclusies van de quick scan in de gemeente Schiedam is dat er al verschillende activiteiten zijn uitgevoerd die de klimaatbestendigheid van de stad versterken, zonder dat dit altijd zo wordt genoemd. Zo is er een waterberging gecreëerd onder het wegdek van de Paralleweg, genieten bezoekers en bewoners van bomen vol met Halsbandparkieten en houdt de stadsecoloog bij de keuze van groen in een buitendijks gelegen park al jaren rekening met de incidentele komst van zout water. Ook elders in de regio zijn al diverse klimaatbestendige projecten uitgevoerd, zoals het aanleggen van groene daken (o.a. gemeentehuis Capelle a/d IJssel en Barendrecht) of het aanleggen van waterberging in combinatie met natuurontwikkeling (Zuidpolder in Barendrecht, Grasweggebied in Hellevoetsluis).
Eind 2014 wordt duidelijk welke kansen er nog meer liggen om de klimaatbestendigheid van de regio te versterken. Dan komen de resultaten vrij van quickscans die gehouden wordt in alle (1) gemeenten van de stadsregio. Bovendien is dan bekend hoe de quickscan voor Schiedam input heeft geleverd voor een concrete klimaatadaptatiestrategie.
1: De volgende gemeenten maken anno 2014 deel uit van de stadsregio Rotterdam: Maassluis, Vlaardingen, Schiedam, Lansingerland, Krimpen a/d IJssel, Capelle a/d IJssel, Ridderkerk, Barendrecht, Albrandswaard, Spijkenisse, Brielle, Bernisse, West-Voorne, Hellevoetsluis en Rotterdam.
Contactpersoon
Lissy Nijhuis
Projectleider Adaptatiestrategie Regio Rotterdam
Stadsregio Rotterdam / Gemeente Rotterdam
Ewjt.nijhuis@rotterdam.nl