Impactproject Differentiatie belastingen van klimaatadaptieve gebouwen: hemelwater belasten of belonen
Over deze vragen gaat het rapport dat geschreven is in het kader van het impactproject 'Differentiatie belastingen voor klimaatadaptieve gebouwen’. Het idee voor dit project is ontstaan binnen de Green Deal Groene Daken. De simpele gedachte was dat als een begroeid dak zorgt voor minder hemelwater in de riolering en de zuivering, de eigenaar van dat dak minder belasting zou hoeven te betalen. Of omgekeerd: dat degene die niets onderneemt de stijgende kosten voor hemelwaterafvoer voor zijn rekening krijgt via een hogere belasting. In het project is ingegaan op juridische, regulerende, financiële en praktisch technische aspecten van belastingdifferentiatie.
Het project liep parallel met een landelijke verkenning naar de wenselijkheid van belastingdifferentiatie waaronder de Commissie Aanpassing Belastingen (CAB) vanuit de Unie van Waterschappen. Om het project niet los te laten zingen van lopende ontwikkelingen, is een team van deskundigen geformeerd dat in samenwerking met gemeente Enschede, Waterschappen Aa en Maas, Dommel en Vechtstromen en andere deelnemers uit werkgroep Differentiatie belastingen uit de Green Deal de (on)mogelijkheden heeft uitgewerkt.
Differentiatie via de OZB lijkt nog het meest te stuiten op juridische- en praktische bezwaren. Omdat de OZB slechts een (klein) percentage van de WOZ waarde is, lijkt het interessanter om via andere sporen belastingdifferentiatie mogelijk te maken. Omdat de WOZ voor elke eigenaar van onroerende zaken hetzelfde werkt, werkt een wetswijziging rechtsgelijkheid en –zekerheid in de hand en voorkomt ongelijke behandeling.
De onderzochte sporen kennen meer haken en ogen dat tevoren gedacht. Welke financiële gevolgen wijzigingen hebben voor de burger, de vastgoedeigenaar, de schatkist en de lokale heffingen is op voorhand niet te bepalen. Hiernaar zou nader onderzoek moeten worden verricht. Daarbij kan ook de reikwijdte van het belastingvoordeel worden bepaald, afgestemd op het gewenste effect op de nationale milieudoelstellingen. Duidelijk is wel dat differentiatie van belastingen een breder bewustzijn zal stimuleren richting meer gebruik van hemelwater in het gebouw en op het perceel.
Resultaten
Al snel werd duidelijk dat differentiatie van de rioolheffing, gericht op het verminderen van de hemelwater-afvoer haalbaar lijkt en dat de huidige wetgeving ruimte biedt. Het vraagt om aanpassing van de bestaande rioolheffing en leidt tot verschuiving van de belastingdruk. Het vraagt bestuurlijke lef om hierin een volgende stap te zetten, vanuit de overtuiging dat het bijdraagt aan verduurzaming van de stad.
Binnen de waterschapsbelastingen zijn de watersysteemheffing en de zuiveringsheffing onderzocht. De studie maakt duidelijk dat differentiatie in deze heffingen niet zonder meer mogelijk is en dat een wetswijziging noodzakelijk is. Een van de conclusies is dat een aanvullende kortingsregeling opgesteld zou kunnen worden wanneer het juridische kader wordt aangepast om differentiatie mogelijk te maken.
Foto: Leven op daken.
Contactpersoon
Carleen Mesters
Stroom en Onderstroom
06 21 50 89 14
vraag@carleenmesters.nl
Anne-Marie Bor
NextGreen
06 12 63 40 71
info@nextgreen.nl