Klimaatatelier Hilvarenbeek
Het doel van het klimaatatelier is inzicht te krijgen in de effecten van de klimaatverandering op de leefomgeving in de gemeente Hilvarenbeek en de samenhang tussen de ver-schillende klimaatthema’s, het watersysteem en de ruimtelijke inrichting. Het betreft een ‘stresstest light’: inzicht in de opgave die op de partijen afkomt en een advies voor vervolg, op basis van nu aanwezige kennis en informatie. De klimaatateliers focussen zich in principe op de vier thema’s uit de klimaateffectatlas: waterveiligheid, wateroverlast, droogte en hitte. In de gemeente Hilvarenbeek is waterveiligheid niet van belang, dus deze wordt buiten beschouwing gelaten.
Proces
Het klimaatatelier is op de volgende wijze georganiseerd:
- Tijdens een intakegesprek zijn doel en afbakening van het atelier uitgewisseld, is een conceptprogramma opgesteld, evenals een lijst van uit te nodigen personen en organisaties. Ook zijn afspraken gemaakt over informatie-uitwisseling.
- Het klimaatatelier zelf is gehouden op 9 juni 2016.
- Op 5 juli 2016 wordt het atelier geëvalueerd.
Ter voorbereiding op het klimaatatelier zijn voor de drie relevante klimaatthema’s basiskaarten gemaakt, waarop de te verwachten klimaateffecten waren weergegeven (zie bijlage B van het te downloaden document). Deze kaarten zijn tijdens het atelier besproken. De op de kaarten opgenomen informatie is beoordeeld op compleetheid en relevantie voor de gemeente. Als samenvatting van de gesprekken bij de basiskaarten is een kwetsbaarhedenkaart gemaakt: op welke locaties en voor welke onderwerpen is gemeente Hilvarenbeek kwetsbaar voor klimaatverandering?
Resultaten
Als resultaat van het klimaatatelier is onderstaande kwetsbaarhedenkaart opgesteld.
Tijdens het klimaatatelier hebben we gediscussieerd over de klimaatthema’s. De belangrijkste opmerkingen en de kwetsbaarheden zijn:
Kennisvragen en –ontwikkeling
- In welke mate is er wateroverlast bij de locatie waar de blauwe aders het stedelijk gebied verlaten. Moet dit waterbergingsgebied vergroot worden?
- Wat is de impact van droogte op neerslag- en kwelgevoede vennen? Welke vennen zijn neerslaggevoed en welke zijn kwelgevoed?
- Is bij het ontwerp van ‘natte natuurparels’ rekening gehouden met klimaateffecten?
Klimaateffecten
Wateroverlast
- De gemeente maakt gebruik van blauwe aders om hemelwater af te voeren naar buiten het stedelijk gebied. Op de locatie waar deze blauwe aders uitkomen is er mogelijk last van wateroverlast. Dit moet nog nader onderzocht worden.
- Er is een aantal locaties in het stedelijk gebied ingetekend waar grond- of hemelwater-overlast heeft plaatsgevonden. Een aantal van deze overlastlocaties is al opgelost.
- Een groot aantal gebieden waar wateroverlast uit beken bij een T100 bui is natte na-tuur. De andere grote locatie, tussen Biest-Houtakker en Haghorst, waar wateroverlast bij T100 ontstaat, is een ingerichte waterberging.
- Op sommige locaties is er enige grondwateroverlast. Dit zijn vooral plekken langs watergangen.
Droogte
- Een grote zwemplas ten oosten van Safaripark ‘Beekse Bergen’, het Victoriameer, is een kwelgevoede plas. Deze plas dient nu als zwemwaterplas. Deze plas staat momenteel al in contact met het kanaal, het water kan vanuit de plas richting het kanaal stromen, maar niet andersom. Door droogte kan de hoeveelheid kwel in de toekomst gaan af-nemen. Wellicht is het mogelijk om in de toekomst het contact tussen plas en kanaal aan te passen, zodat het kanaal ook de plas kan gaan voeden.
- Er is een mogelijkheid dat door verlaging van de grondwaterstand een aantal bomensoorten meer sterfte gaat ondervinden, zoals de eiken.
Hitte
- In het centrum is al veel groen aanwezig, maar het ‘urban heat island’ effect wordt nog steeds als intens aangegeven op de kaart.
- Er is een optimum aan het aantal bomen. Bij te veel bomen is er te weinig ruimte om te groeien. Het is beter om een beperkte hoeveelheid juiste bomen te hebben dan te veel verkeerde bomen.
Lees verder over de conclusies en aanbevelingen in het document bij dit praktijkvoorbeeld.
Contactpersoon
Albert Elshof
ORG-ID
06 53 66 18 69
elshof@org-id.org