Stresstest wateroverlast gemeente Apeldoorn
Bij extreme neerslag heeft de riolering in stedelijk gebied vaak onvoldoende capaciteit om water af te voeren. In de gemeente Apeldoorn leidde dit in 2009 en 2010 tot wateroverlast en schade. De gemeente onderzocht hierom hoe zij bestaande wateroverlastproblemen kan aanpakken en ontwikkelde een strategie om te anticiperen op extreme neerslag in de toekomst. Uit de analyse kwamen 43 gebieden naar voren die mogelijk te maken hebben/krijgen met wateroverlast.
Opzet stresstest wateroverlast
Voor dit onderzoek werd eerst een analyse gemaakt van de regenwaterafvoer bij zeer extreme neerslag. De resultaten van de analyse is verwerkt in een wateroverlastlandschapskaart (WOLK). De kaart geeft inzicht in de mogelijk gevoelige locaties voor wateroverlast en laat zien hoe het water afstroomt.
De kaart is met de rioleringsbeheerders besproken. Zij hebben deze vergeleken met de ervaren wateroverlast in het verleden. Er is op basis hiervan een selectie gemaakt van de relevante locaties waar wateroverlast zo veel mogelijk moet worden voorkomen., Daarnaast is gekeken waar het mogelijk is om met eenvoudige inrichtingsmaatregelen de regenwaterafvoer robuuster te maken.
Afbeelding: De resultaten van de WOLK-analyse zijn tijdens een werksessie besproken
Vervolgens zijn de relevante locaties besproken in een werksessie met verschillende beheerders en is er gezocht naar maatregelen. Een selectie van deze maatregelen is onderzocht op effectiviteit.
Resultaten stresstest wateroverlast
Uit het onderzoek en het proces van prioritering kwamen 43 aandacht behoevende locaties in het binnenstedelijk en buitenstedelijk gebied naar voren. Voor deze locaties is eveneens bepaald wat de urgentie is en wat de status is met betrekking tot reeds uitgevoerde maatregelen en mogelijk lopend onderzoek.
Door de wateroverlastanalyse in samenhang te beschouwen met het functioneren van de riolering is er een integraal pakket van maatregelen voor boven- en ondergrond opgesteld. Het resultaat is een overzichtskaart waar de gemeente de komende jaren aan de slag wil en een aanpak voor de toekomst.
Aanpak
Voor het realiseren van een klimaatrobuuste openbare ruimte heeft de gemeente een aanpak ontwikkeld waarin de meest urgente knelpunten als eerst worden aangepakt. De niet-urgente knelpunten volgen wanneer ze in combinatie met andere werkzaamheden aangepakt kunnen worden. Daarnaast wil de gemeente ervoor zorgen dat bij toekomstige herinrichtingsprojecten, wateroverlast wordt voorkomen/beperkt, bij voorkeur met behulp van bovengrondse oplossingen. Communicatie over (accepteren van een bepaald niveau van) wateroverlast richting burgers hoort hier ook bij.
Leerpunten uit het project
- Het uitvoeren van een stresstest met WOLK is effectief om verschillende beheerders bewust te maken van hun rol en om de gemeente in beweging te krijgen. Stroombanen in WOLK maken inzichtelijk dat het van belang is om bovenstrooms maatregelen te treffen. Omdat niet alle knelpunten vanuit WOLK overeenkomen met de praktijk is het van belang om kritisch te blijven.
- Om aanpassingen in de inrichting te realiseren is afstemming tussen ontwerpers en verschillende beheerders van de openbare ruimte nodig. De resultaten van de stresstest bieden een goede start van discussie en interactie.
Contactpersoon
Diederik Anema
Gemeente Apeldoorn
d.anema@apeldoorn.nl