Voorne-Putten houdt het hoofd koel: strategie voor een klimaatbestendig eiland

Een strategie opstellen in co-creatie

De strategie is tot stand gekomen volgens de methode van ‘co-creatie’. Dit hield in dat ambtenaren van de gemeenten, het waterschap en de provincie in een aantal werksessies samen nadachten over de kwaliteiten en kwetsbaarheden van het gebied en de koers voor de adaptatiestrategie. Het einddocument is door middel van gezamenlijke schrijfsessies tot stand gekomen. De werksessies gingen onder meer in op:

• Stakeholders: het in beeld brengen van de stakeholders en hun mate van betrokkenheid en invloed;
• Kernkwaliteiten: hoe staan de kwaliteiten van de regio onder druk als gevolg van klimaatverandering? Hierbij is onder meer gebruik gemaakt van de eerder uitgevoerde stresstest-light en de NAS-bollenschema’s;
• Meekoppelkansen: inventariseren van (mee)koppelkansen om de kwaliteiten te beschermen en versterken;
• Communicatie: hoe te communiceren over klimaatverandering en de eigen verantwoordelijkheid (zowel intern als extern).

Een klimaatadaptatiestrategie die de kernkwaliteiten beschermt

“Voorne-Putten houdt het hoofd koel” is een strategie in wording. Het schetst de contouren van de strategie en benoemt acties en projecten voor de korte termijn. De strategie draait om de kernkwaliteiten van Voorne-Putten. Er worden drie kwaliteiten onderscheiden:

• Karakteristiek landschap, unieke natuur en aantrekkelijke recreatie
• Aantrekkelijk wonen
• Toekomstbestendige landbouw en economie

De strategie beschrijft hoe klimaatverandering deze kwaliteiten onder druk zet. Zo is een aantal verstedelijkte woongebieden kwetsbaar voor funderingsschade door bodemdaling en staan agrarische functies onder druk door verzilting.  Vervolgens beschrijft de strategie op welke wijze de partijen deze ontwikkelingen het hoofd willen bieden. Daarbij wordt aangesloten bij de aanpak en de tijdlijn van het Deltaplan Ruimtelijke Adaptatie. Voor alle zeven ambities zijn acties geformuleerd.

Een van de uitgangspunten van de strategie is dat klimaatadaptatie wordt gezien als kans om de kwaliteiten van het eiland te versterken. Een voorbeeld van zo’n kans is dat Voorne-Putten een relatief koel gebied is binnen de metropoolregio en daardoor potentieel aantrekkelijk is voor (rand)stedelingen op zoek naar verkoeling.

Uitvoeringsagenda

De strategie presenteert een uitvoeringsagenda met projecten voor drie sporen:

• Onderzoek en kennisontwikkeling (weten),
• Beleidsontwikkeling (willen)
• Leren in de praktijk (werken) en communicatie, zowel intern als extern.

Voor het onderdeel onderzoek staat bijvoorbeeld een verdiepende stresstest op het programma en een impactanalyse voor extreme neerslag. Een belangrijk agendapunt voor beleidsontwikkeling is het verankeren van klimaatadaptatie in de omgevingsvisies. Tot slot wordt er een communicatieplan opgesteld dat het klimaatbewustzijn moet vergroten van zowel de eigen organisaties als bewoners, ondernemers en andere belanghebbenden. De voortgang van de strategie wordt bewaakt binnen de organisatiestructuur van de samenwerking Voorne-Putten.

Leerpunten

• Beperkte capaciteit. Klimaatadaptatie is een nieuw onderwerp. Het meenemen van adaptatie in beleid en uitvoering gaat nog niet vanzelf; het onderwerp vraagt extra aandacht en personele inzet van de betrokken organisaties. Tijdens het opstellen van de strategie bleek herhaaldelijk dat projectmedewerkers geen of weinig tijd hadden om mee te doen. Dit bemoeilijkt het co-creatie proces dat juist veel tijd en inzet van betrokkenen vraagt. Beperkte capaciteit is dan ook een risico voor de voortgang van het project.
• Kwaliteiten als vertrekpunt. Door te vertrekken vanuit de kwaliteiten van de regio kregen we overzicht over de (toekomstige) kwetsbaarheid van ons eiland en de kansen die klimaatverandering ook kan bieden, zonder eerst veel tijd te moeten steken in het exact bepalen van de klimaateffecten.

Contactpersoon

Hanna Borren
Gemeente Hellevoetsluis
h.borren@hellevoetsluis.nl