Impactproject Waterrisico´s bij ruimtelijke ontwikkelingen en assets


Voor riolen, watergangen en waterkeringen zijn er duidelijke normen en ontwerprichtlijnen. Toch blijft er een risico bestaan op wateroverlast en overstromingen. Overheden en beheerders van objecten moeten keuzes maken over deze risico´s: is een risico acceptabel of is het nodig om maatregelen te nemen? En welke maatregelen dan? Dit zijn complexe vragen. Hoe maak je zulke afwegingen?

Om afwegingen over waterrisico´s makkelijker te maken hebben partijen uit de City Deal Klimaatadaptatie samen een afwegingskader ontwikkeld met de methode ‘Waterrisicodiagrammen’. Deze methode maakt het mogelijk om voor specifieke locaties of objecten alle waterrisico´s in beeld te brengen. Zo kunnen overheden en beheerders van objecten beter tot een afweging van de risico´s komen.

waterrisicodiagram

Doel van het project

Door deze methode te gebruiken, hopen de partijen van de City Deal Klimaatadaptatie het volgende te bereiken:

  • Overheden en beheerders durven maatregelen in te voeren, omdat ze een goede afweging hebben kunnen maken over de risico’s.
  • Overheden en beheerders leggen de focus niet meer alleen bij de meest extreme overstromingsscenario’s. Door deze methode houden ze rekening met alle soorten waterrisico’s, waaronder ook risico’s die vaker voorkomen.

Stappenplan

Beheerders of overheden kunnen de methode zelfstandig toepassen met hulp van dit stappenplan:

  1. Kies het object waarop je de methode gaat toepassen. Kies bijvoorbeeld voor een bepaald object omdat er tijdens een risicodialoog een risico voor gesignaleerd is. Bepaal de xy-coördinaten van het object.
  2. Stel een waterrisicoprofiel op. Daarvoor breng je voor de locatie in kaart wat de overschrijdingsfrequentie is van de lokale overstromingsdiepte, op basis van een representatieve set van verschillende mogelijke gebeurtenissen. Hiervoor kun je eigen scenario’s gebruiken, en open data van het Landelijk Informatiesysteem Water en overstromingen (LIWO).
  3. Welk afwegingskader kies je: het waterrisicodiagram of een eigen bedrijfswaardenmatrix? Je kunt impactparameters toevoegen of verwijderen, en je kunt het detailniveau vaststellen door klassen toe te voegen.
  4. Vul het waterrisicodiagram of de bedrijfswaardenmatrix in. Tijdens deze stap wordt duidelijk wat de impact is, op basis van een kwantitatieve of kwalitatieve inschatting. De impact wordt niet in exacte waarde gemeten, maar in klasse (bijvoorbeeld matige of ernstige effecten).
  5. Maak de uiteindelijke afwegingen, neem besluiten. Breng de effecten van maatregelen in kaart en kies welke maatregelen je wel en niet gaat nemen. Hierbij weeg je expliciet af of de combinatie van ‘impact en waarschijnlijkheid’ acceptabel is.

Leerpunten

  • De methode helpt om te bepalen bij welke objecten maatregelen echt nodig zijn en bij welke niet. De methode zet aan tot denken: wat is de relatie tussen het object en de functie ervan? Is het een belangrijke schakel?
  • Er is een spanning tussen het beheer van een individueel object en de functie van het object in een groter netwerk of in de maatschappij. Objecten en netwerken zijn van elkaar afhankelijk. Ook is er een verschillend perspectief op een object vanuit de maatschappij enerzijds en de beheerder anderzijds. Zij kennen er verschillende belangen aan toe.
  • Doordat de methode helpt om waterrisico’s en afwegingen concreet te maken, draagt hij bij aan een versnelling van de risicodialoog in het klimaatadaptatieproces.
  • De methode kan ook worden ingezet in bredere omgevingsafwegingen, in het kader van de omgevingswet.

Contactpersoon

Rob Koeze
Waternet
rob.koeze@waternet.nl
06 - 5253 4645


Projectsoort
Impactproject
Deelnemer
Waternet, HKV, Tauw, Gemeente Rotterdam, Gemeente Dordrecht, Gemeente Zwolle, Provincie Overijssel, Rijkswaterstaat, ProRail, Enduris, Waterschap Rivierenland, Hoogheemraadschap de Stichtse Rijnlanden, Waternet & AEB
Schaal
Gemeente, Landelijk, Provincie, Regio, Wijk / buurt
Thema
Overstroming, Wateroverlast