Goeree-Overflakkee voert risicodialogen

Wat was de aanleiding voor de risicodialogen?

In 2018 heeft de gemeente Goeree-Overflakkee samen met waterschap Hollandse Delta en de provincie Zuid-Holland een stresstest uitgevoerd. Door deze stresstest kwamen de plekken in beeld die kwetsbaar zijn voor klimaatverandering. De stresstest was het vertrekpunt voor de gemeente om samen met andere betrokken partijen een eerste ronde van gesprekken te voeren. Het doel hiervan was om informatie en kennis te verbeteren en te vergroten.

Hoe heeft Goeree-Overflakkee de risicodialogen aangepakt?

Aan het begin van 2019 heeft de gemeente met verschillende organisaties gesprekken gevoerd, waaronder waterschappen, Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond, Staatsbosbeheer en Natuurmonumenten en LTO afdeling Goeree-Overflakkee. Daarbij hebben ze hun inzichten over de stresstest gedeeld en aangescherpt. De gesprekken gingen ook over de mogelijke onzekerheden en de effecten die klimaatverandering kan hebben op Goeree-Overflakkee. Deze effecten zijn in de volgende categorieën verdeeld: Vaker extreme droogte, Vaker extreme hitte, Vaker extreme neerslag, Zeespiegelstijging en Het wordt warmer.

Wat hebben de dialogen opgeleverd?

Tijdens de risicodialogen hebben de deelnemers gesproken over de mogelijke negatieve gevolgen van klimaatverandering op mensen, de leefomgeving en de economie. Door extreme droogte neemt de kans op duinbranden toe. Ook gewasopbrengsten kunnen afnemen. Maar klimaatverandering biedt ook kansen voor de gemeente. Door langere perioden met lekker weer wordt het eiland juist aantrekkelijker voor toeristen.

De dialogen hebben daarnaast de volgende resultaten opgeleverd:

• De deelnemers van de verschillende organisaties hebben meer kennis opgedaan over de mogelijke gevolgen van klimaatverandering voor Goeree-Overflakkee. Deze kennis kunnen ze inzetten als ze een adaptatiestrategie ontwikkelen.
• Er is meer bewustzijn en zorg over klimaatverandering en de gevolgen ervan, zowel bij de organisaties als bij de bewoners.
• Een aantal organisaties gaat verder onderzoeken wat klimaatverandering voor hen betekent en wat hun rol hierin is. In sommige gevallen leidt dit al tot praktische maatregelen, zoals de toepassing van peilgestuurde drainage in de landbouw, waarmee je als boer zelf kunt bepalen hoeveel water je laat afvoeren en hoeveel je in de bodem vasthoudt.
• Klimaatverandering staat voortaan ook op de agenda tijdens reguliere overleggen met verschillende stakeholders.
• Er vinden nu gesprekken plaats over wat klimaatverandering in de toekomst betekent voor Goeree-Overflakkee.

Leerpunten

De gemeente heeft tijdens de risicodialogen geleerd dat zowel de gemeente als de deelnemers niet alle gevolgen van klimaatverandering goed kunnen overzien. Dit komt onder meer doordat klimaatverandering soms erg complex is. Verschillende ontwikkelingen en systemen zijn niet alleen lokaal merkbaar, maar spelen ook op regionaal, nationaal en zelfs mondiaal niveau. Het is daarom noodzakelijk om in dialoog te blijven met de relevante stakeholders. De risicodialoog is niet een proces dat je afrondt, maar het is een vorm van samenwerken waarbij je gezamenlijk toewerkt naar een klimaatbestendige omgeving.

Welke onderwerpen helpen bij het opstellen van een adaptatiestrategie?

Goeree-Overflakkee heeft door de risicodialogen in beeld gekregen welke gevolgen klimaatverandering kan hebben op mensen, de leefomgeving en de economie. Tijdens de gesprekken kwamen een aantal onderwerpen aan bod die van belang zijn als de gemeente een adaptatiestrategie gaat opstellen. Dat zijn onder andere de volgende onderwerpen:

• Gedrag veranderen: In plaats van altijd maatregelen te nemen in de openbare ruimte kun je ook accepteren dat een situatie verslechtert. Je moet dan wel zorgen dat mensen hun gedrag veranderen zodat ze meer zelfredzaam worden.
• Creëren van waarde: Klimaatadaptieve maatregelen worden veelal benaderd vanuit een financieel oogpunt. Zo kun je kiezen voor de goedkoopste maatregel met zo veel mogelijk effect. Maar je kunt klimaatadaptatie ook benaderen vanuit een toekomstperspectief. Dat kun je doen door met klimaatadaptatie andere waarden te creëren die op de lange termijn goed zijn voor zowel de economie als voor mensen en leefomgeving.
• Prioriteiten stellen: Omdat klimaatverandering nog heel lang gaat duren moet je prioriteiten stellen. Sommige maatregelen kun je uitstellen, anderen niet. Hoewel het goed is om snel te handelen, is het nog beter om zorgvuldig te handelen.

Contactpersoon

Jos 't Mannetje
Gemeente Goeree-Overflakkee
j.tmannetje@goeree-overflakkee.nl