Nederweert stelt een uitvoeringsprogramma op om in 2050 klimaatrobuust te zijn
In 2050 wil de gemeente Nederweert klimaatrobuust zijn. Daarvoor heeft Nederweert een uitgebreid strategisch klimaatadaptatieplan opgesteld. Dit adaptatieplan bestaat uit een verschillende onderdelen. Het eerste deel gaat in op de visie en de ambities van de gemeente, de kwetsbaarheden van Nederweert voor klimaatverandering en de manier waarop de gemeente wil samenwerking met inwoners en andere partijen. Daarna beschrijft het klimaatadaptatieplan het uitvoeringsprogramma voor de korte en de lange termijn. Hieronder lees je wat dit uitvoeringsprogramma inhoudt.
Hoe kwam dit uitvoeringsprogramma tot stand?
Nederweert heeft net als veel andere gemeenten in Nederland een stresstest gedaan en risicodialogen gevoerd. Een van de resultaten daarvan is de Klimaatkaart. Dat is een samengestelde kaart waarin alle kwetsbaarheden in een oogopslag te zien zijn. Met behulp van de uitkomsten van de stresstest en de risicodialogen heeft Nederweert haar visie en de ambities opgeschreven.
Wat staat er in het uitvoeringsprogramma?
In het uitvoeringsprogramma staat hoe de gemeente haar ambities wil realiseren. Het uitvoeringsprogramma beschrijft aan de hand van vijf thema’s hoe Nederweert in 2050 klimaatrobuust wil worden. Bij de meeste thema’s staat voor de korte termijn van 2020-2025 en voor de lange termijn 2025-2050 wat de gemeente wil bereiken. Dit zijn de vijf thema’s:
1. Beschikbaarheid water
- Op de korte termijn wil Nederweert onder meer in gesprek met woningbouwverenigingen om afspraken te maken, bijvoorbeeld over afkoppelen en vergroenen tijdens renovatieprojecten. Met bewoners van panden die kwetsbaar zijn voor wateroverlast voert de gemeente keukentafelgesprekken. Nederweert maakt dan gebruik van ‘water-op-straat-kaarten’ en om dit toe te lichten. De gemeente stimuleert bewoners ook om regenpijpen af te koppelen en water op te vangen.
- Op de lange termijn wil Nederweert onder andere wegen in verschillende dorpen groener maken. Zo komt er minder water op straat te staan en neemt de verkeersveiligheid toe. De gemeente gaat samenwerken in de provincie met het waterschap, de GGD en de veiligheidsregio.
2. Hitte
- Op de korte termijn stelt de gemeente het Groenstructuurplan en het klimaatadaptatieplan op elkaar af. Dat betekent dat ze voortaan klimaatbestendige struiken en bomen plant en bestaand groen vervangt door klimaatbestendig groen. Nederweert brengt kwetsbare doelgroepen en sociale netwerken in beeld. Ook stelt ze een hitteplan op en breidt subsidie uit voor groene daken.
- Op de lange termijn blijft de gemeente klimaatbestendig groen aanleggen. In 2050 is dan veertig procent van de parkeerplaatsen groen. Ook is veertig procent van het groen klimaatbestendig.
3. Organisatie
- Op de korte termijn komt er meer geld voor klimaatadaptatie. De gemeente verankert klimaatadaptatie in de omgevingsvisie en neemt een klimaatparagraaf op in alle domeinen die met plannen voor de openbare ruimte te maken hebben. De coördinator duurzaamheid verbindt duurzaamheid en klimaatadaptatie met elkaar en is het eerste aanspreekpunt. De gemeente maakt de resultaten van de klimaateffectatlas voor burgers zichtbaar, ook om uit te kunnen leggen dat Nederweert biodiverser wil worden door gevarieerde bomen te planten en groen aan te leggen dat tegen een stootje kan.
4. Netwerken
- Om op de korte termijn zet de gemeente haar sociale netwerk in om zoveel mogelijk mensen enthousiast te maken over het klimaatadaptieplan. Zo gaat de gemeente scholen benaderen om jongeren te informeren. Ook zet Nederweert ambassadeurs in om kennis te delen met de bewoners en benadert zij bijvoorbeeld de seniorenvereniging om kwetsbare ouderen te informeren over hittestress.
- Op de lange termijn blijft Nederweert haar sociale netwerk inzetten om hittestress tegen te gaan.
5. Communicatie en participatie
De gemeente beseft dat je het gedrag van bewoners niet van de ene op de andere dag kunt veranderen. Daarom heeft ze dit thema in vijf tijdfases opgedeeld:
- Fase 0 (2020-2021): Dit is de voorbereidingsfase waarin Nederweert ervoor zorgt dat alle plannen klaar zijn om uit te voeren.
- Fase 1 (2022-2028): De gemeente begint met pilotprojecten om bewoners enthousiast te maken voor klimaatadaptatie.
- Fase 2 (2029-2039): De gemeente breidt succesvolle projecten verder uit.
- Fase 3 (2039-2047): Opgezette projecten blijft de gemeente ondersteunen en verfijnen. Klimaatadaptatie is de norm. Mensen merken dat nu ook in hun dagelijkse leven.
- Fase 4 (2047-2050): Alle maatregelen en acties die goed gaan blijft de gemeente herhalen. In de hele gemeente vinden evenementen en campagnes plaats om te vieren wat er aan klimaatadaptatie is gedaan.
Hoe houdt Nederweert klimaatadaptatie betaalbaar?
Het uitvoeringsprogramma beschrijft hoe gemeentelijke diensten in Nederweert zoveel mogelijk samenwerken om projecten integraal uit te voeren en kansen mee te koppelen. Bij plannen die bijvoorbeeld te maken hebben met de verkeersveiligheid kijkt de gemeente ook naar klimaatadaptieve mogelijkheden om water op te vangen en de buitenruimte te vergroenen. Dat is efficiënt en het zorgt ervoor dat je de kosten kunt beperken. Het grootste deel van de investeringen betaalt de gemeente uit de verbrede rioolheffing. Dat zit zo: met de rioolheffing betaalt de gemeente het onderhoud van het rioolstelsel. Maar nu het rioolstelsel door klimaatverandering niet al het regenwater meer kan afvoeren, moet de gemeente plekken in de openruimte creëren om het water op te vangen. Dat kost geld. Met een verbrede rioolheffing kan de gemeente dit betalen.
Leerpunten
De gemeente Nederweert heeft geleerd dat het belangrijk is om in een vroeg stadium alle diensten op het stadhuis bij klimaatadaptatie te betrekken. Daarmee zorg je ervoor dat iedereen de verbanden gaat zien tussen klimaatadaptatie en zijn eigen werk. Klimaatadaptatie wordt zo sneller deel van ieders werkzaamheden.
Contactpersoon
Jac Broens
j.broens@nederweert.nl