‘Beeld van vogels en vlinders in de tuin maakt mensen vrolijk’

Gepubliceerd 14 december 2021

Tussen 2019 en 2021 initieerde een aantal gemeenten pilots waarbij burgers op verschillende manieren werden gestimuleerd om het eigen perceel klimaatbestendig te maken. Dit gebeurde met steun van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. De resultaten van de pilots werden gedeeld via de ‘Alliantie Financiële Prikkels voor Klimaatadaptatie’. Eén van de deelnemende partijen was de gemeente Nissewaard, waartoe onder andere Spijkenisse behoort.

In de periode september 2020 tot en met juni 2021 konden 127 huishoudens in de wijk Waterland in Spijkenisse een subsidie aanvragen van maximaal 200 euro, te besteden aan een regenton, beplanting of bijvoorbeeld een groen dak. De huishoudens werden in twee groepen verdeeld: de ene helft kreeg alleen de mogelijkheid van subsidie, de andere kreeg daarnaast ook voorlichting aangeboden. Die bestond vanwege de beperkende coronamaatregelen niet uit fysieke evenementen, maar uit folders en online bijeenkomsten.

Vooral online

Onderzocht werd hoe mensen het meest effectief gestimuleerd worden om hun tuin te vergroenen en of en hoe voorlichting daaraan kan bijdragen. Het feit dat in beide groepen evenveel subsidies werden aangevraagd, vijf om vijf, zou de conclusie rechtvaardigen dat meer kennis over vergroenen niet per se tot meer enthousiasme leidt. Hannah Apell, projectleider van de pilot namens de gemeente Nissewaard, nuanceert dit beeld. "Dat we vooral online bijeenkomsten organiseerden was vanwege corona. We denken dat we meer mensen hadden kunnen bereiken als we fysiek in de wijk aanwezig waren geweest."

Vogels en vlinders

Apell noemt de wijk Waterland "een typische jarenzeventigwijk: veel eengezinswoningen, woonerven en behoorlijk wat groen, maar vooral in de openbare ruimte. De tuinen zijn meestal betegeld." Door bewoners werd biodiversiteit als een meer prangende prikkel om te vergroenen ervaren dan klimaatadaptatie. "Het beeld van vogels en vlinders in de tuin maakt mensen vrolijk en spreekt meer aan dan tegels uit de tuin halen”, aldus Apell. "Extreem weer spreekt nog niet genoeg tot de verbeelding omdat de overlast hier in Nissewaard tot nu toe beperkt is gebleven. Een hittegolf vonden mensen toch ook wel een soort van lekker en bij hevige neerslag werkten de riolen naar behoren, er liepen geen kelders onder."

Ontzorgen

Bij de pilot kreeg de gemeente Nissewaard hulp van stagiaires watermanagement van de Hogeschool Rotterdam en het Wellantcollege (mbo); daarnaast was er een gedragsdeskundige van Behavourial Insights Nederland bij het project betrokken. Het project was zo opgezet dat bewoners alle keuzevrijheid kregen. Het bleek dat velen in plaats van geld meer behoefte hadden aan kant-en-klare oplossingen. Bijvoorbeeld een regenton bezorgd en geïnstalleerd aan huis, of een borderpakket voor in de tuin met aanplantinstructies. Apell: "Mensen die hier in de jaren zeventig kwamen wonen zijn nu op leeftijd, er zijn ook veel nieuwe gezinnen met jonge kinderen. Beide groepen hebben behoefte aan ontzorgen."

Burgers in beweging

In vervolg op de pilot werkt de gemeente Nissewaard een ‘Actieplan Groene Tuinen’ uit. “Daarin onderzoeken we of we in samenwerking met ons leerwerkbedrijf bewoners een abonnement voor tuinonderhoud kunnen aanbieden, zodat het makkelijker wordt om een groene tuin te hebben”, vertelt Apell. “Voor wie zelf de handen uit de mouwen wil steken, denken we aan een uitleenservice voor tuingereedschap. Met deze en andere acties brengen we inwoners in beweging om hun tuin meer klimaatbestendig en biodivers in te richten.”