Meer zware buien in West-Europa door klimaatverandering

Gepubliceerd 25 augustus 2021

Afgelopen maand hebben wetenschappers en experts onderzoek gedaan naar de hevige regenval op 13 en 14 juli van dit jaar. Deze hevige regen was de belangrijkste oorzaak van de ernstige overstromingen die toen ontstonden in Nederland, België, Duitsland en Luxemburg. Uit het onderzoek blijkt dat de kans op zulke hevige regen door klimaatverandering groter is geworden en dat die kans ook verder zal toenemen. Ook de intensiteit van de buien neemt door klimaatverandering toe.

Internationale samenwerking

Het onderzoek is uitgevoerd door een internationaal team, dat bestaat uit wetenschappers van World Weather Attribution (WWA), verschillende experts uit Nederland, België, Duitsland en Luxemburg, en experts op het gebied van extreme regenval. Het team heeft geanalyseerd hoe klimaatverandering de extreme zomerbuien heeft beïnvloed. Ze richtten zich daarbij vooral op twee kleine regio’s waar de overstromingen afgelopen juli het ernstigst waren: de Ahr-Erft regio in Duitsland en het gebied aan de Maas in België. Het onderzoek is gebaseerd op waarnemingen, regionale klimaatmodellen en klimaatmodellen met een zeer hoge resolutie die neerslag direct simuleren.

Kans flink toegenomen

De onderzoekers verwachten dat zo’n zware regenval als afgelopen juli gemiddeld één keer in de vierhonderd jaar voorkomt op een specifieke plek in het gebied tussen de Noordzee en de Alpen. Maar het zal veel vaker voorkomen dat het ergens in de regio zo hard regent. De kans dat zo’n extreme regenbui ergens in West-Europa valt, is 1,2 tot 9 keer groter dan aan het begin van de twintigste eeuw.

Intensiteit is ook toegenomen

Uit de studie blijkt ook dat de hoeveelheid gevallen regen die er tijdens zulke buien valt, door klimaatverandering is toegenomen. Tijdens West-Europese zomerse buien in het huidige klimaat valt er 3 tot 19% meer regen dan tijdens het klimaat rond 1900. Toen was de wereld gemiddeld 1,2 °C koeler dan nu.

Verwachtingen voor de toekomst

Als we de uitstoot de komende decennia niet drastisch verlagen, kan de wereld in 2040 al 2 graden warmer zijn dan rond 1900. Modellen laten zien dat de hoeveelheid regen tijdens een zware zomerbui dan met nog eens 0,8 tot 6% zou kunnen toenemen. En de kans op een zware zomerbui wordt dan 1,2 tot 1,4 keer zo groot als nu. Die cijfers zouden zelfs nog omhoog kunnen gaan: volgens de waarnemingen tot nu toe nemen de kans en intensiteit verder toe dan de modellen aangeven. Dat betekent dat de kans en de intensiteit mogelijk nog verder toenemen dan volgens de berekeningen.

Adaptatie helpt ergste gevolgen voorkomen

Of een gebied kwetsbaar is voor wateroverlast en overstromingen als gevolg van neerslag, hangt af van verschillende factoren. Om de gevolgen van een overstroming te beperken kun je verschillende maatregelen nemen. Op de Kansenkaart gevolgbeperking van de Klimaateffectatlas kun je bijvoorbeeld zien op welke locaties in Nederland er veel kansen liggen om de gevolgen van een overstroming te beperken.