Hoe hangt het weer van 2022 samen met klimaatverandering?

Gepubliceerd 16 maart 2023

De opwarming van de aarde zorgt ervoor dat we steeds vaker te maken krijgen met extreem weer. In De staat van ons klimaat 2022 beschrijft het KNMI hoe het weer in Nederland van 2022 samenhangt met klimaatverandering wereldwijd.

Nederland was in 2022 extreem droog en zonnig

Niet eerder deze eeuw was Nederland zo droog als in 2022. In de lente en vooral ook in de zomer viel er weinig neerslag. Het landelijke neerslagtekort in het zomerhalfjaar bereikte begin september een maximale waarde van 318 millimeter. Dat is twee keer zoveel als normaal. Daarnaast was het ook heel warm en zonnig. De gemiddelde temperatuur was 11,6 °C. Daarmee was het na 2014 en 2020 het warmste jaar sinds de metingen in 1901. Verder was 2022 het jaar met de meeste zonnestraling sinds het begin van de metingen in 1965. De jaarlijkse zonnestraling neemt toe sinds de jaren 90, met ruim 3% per tien jaar.

Veel stormen, maar komt niet door klimaatverandering

Wat verder opviel aan het weer in 2022 was dat er in de winter veel stormen waren. Dit heeft alleen weinig te maken met klimaatverandering. Wel neemt door klimaatverandering bij dit soort stormen de hoeveelheid neerslag toe. De vier stormen zorgden ervoor dat er in de winter meer wind was dan normaal. In de zomer was er juist weinig wind, 11% minder dan normaal.

Zeespiegel stijgt steeds sneller

De zeespiegel bij Nederland stijgt de laatste decennia gemiddeld zo’n 3 mm per jaar. Dat is 1,5 keer zo snel als de gemiddelde zeespiegelstijging over de vorige eeuw. In 2022 heeft het KNMI een studie gedaan naar de zeespiegelstijging bij de BES-eilanden. Bij Bonaire is de zeespiegel tussen 1993 en 2019 gemiddeld 3,3 mm per jaar gestegen en bij Sint Eustatius en Saba 2,9 mm per jaar. Dat is vergelijkbaar met de wereldgemiddelde zeespiegelstijging.

Europa en Nederland warmen sneller op dan rest van de wereld

Van alle continenten warmt Europa het snelst op. In de afgelopen 30 jaar is Europa opgewarmd met een snelheid van 0,5 °C per tien jaar. Dat is twee keer zo snel als de wereldgemiddelde opwarming. In tien Europese landen was 2022 het warmste jaar van de reeks sinds 1950. En Nederland is sinds begin vorige eeuw 2,3 °C opgewarmd. Dat is ongeveer twee keer zoveel als de wereldwijde opwarming van 1,2 °C.

Uitstoot neemt nog steeds toe

De uitstoot van CO2 neemt nog steeds toe. In het Klimaatakkoord van Parijs is vastgelegd om de wereldwijde opwarming te beperken tot ruim onder de 2 °C, met een duidelijk zicht op 1,5 °C. Maar voor het noordelijk halfrond is de opwarming van 1,5 °C al in 2020 bereikt. Voor Nederland gebeurde dat al rond 2000. Als de uitstoot zo doorgaat, zou het noordelijk halfrond rond 2037 met 2,0 °C zijn opgewarmd. En dan zou de grens van 1,5 °C opwarming wereldwijd al rond 2033 bereikt worden.