TOWARDS WATER ROBUST CRITICAL INFRASTRUCTURE
Het doel van dit onderzoek (“Towards water robust critical infrastructure”) is om vernieuwende en betekenisvolle maatregelen die de potentiele impact van overstromingen verkleinen, te verzamelen. Er wordt in dit onderzoek gekeken naar overstromingen die ontstaat vanuit de zee, rivieren en neerslag. Met het oog op klimaatverandering, kan het risico van deze overstromingen een toenemende uitdaging zijn voor de Nederlandse samenleving. Ondanks geografische verschillen tussen landen, zijn overstromingen een universele bedreiging voor het functioneren van nationale kritische infrastructuur. In dit rapport, is kritische infrastructuur gedefinieerd als “faciliteiten en sectoren die van substantieel belang zijn voor een land om haar publieke orde en economische functies te handhaven”.
Dit onderzoek is uitgevoerd door vijf masterstudenten van de universiteit van Wageningen, in samenwerking met het Ministerie van Infrastructuur en Milieu. Er is een inventaris gemaakt van strategieën en maatregelen voor de volgende landen: Oostenrijk, Denemarken, Duitsland, GrootBrittannië en de Verenigde Staten. Het ministerie verlangde een overzicht van deze mogelijk waardevolle maatregelen voor het vergroten van de water robuustheid van de kritieke infrastructuur in Nederland. Ondanks dat Nederland één van de best beschermde delta’s ter wereld is, is de kans op een overstroming aanwezig. In het licht van toenemende klimaat verandering, is het belangrijk om voorzorgsmaatregelen te nemen. Dit onderzoek focust zich op vier sectoren, die door het ministerie zijn aangewezen als meest kritiek. Dit zijn de energiesector, de telecommunicatie & ICT sector, drinkwatervoorziening en de transportsector (hoofdwegennet). Er is een gestructureerd literatuuronderzoek uitgevoerd en een vragenlijst voor experts gemaakt. Deze complementeren en ondersteunen elkaar in het uiteindelijke rapport.
In dit rapport zijn meer dan 100 strategieën en maatregelen verzameld. Deze zijn verder onderverdeeld in vier analytische categorieën. De categorie voorkomen refereert naar strategieën en maatregelen die de oorzaak van het probleem aanpakken en zo het risico op overstromingen kunnen verkleinen. De categorie beschermen bevat fysieke maatregelen tegen overstromingen, zoals technische en bouwkundige versterkingen. De categorie voorbereiden betreft alle maatregelen die zich richten op het minimaliseren van de ontwrichtende gevolgen van overstromingen. De laatste categorie, bewustzijn, bevat maatregelen die autonome adaptatie en voorbereiding stimuleren. Ook zetten deze maatregelen aan tot het uitwisselen van kennis, informatie en expertise. De meeste strategieën en maatregelen vielen in twee categorieën, namelijk de categorieën voorbereiding en preventie.
De geanalyseerde landen beoordelen het belang van kritische infrastructuur per sector op verschillende manieren. Behalve in Denemarken, zijn de energie en telecommunicatie & IT sector in andere landen hoofdzakelijk geprioriteerd. Oostenrijk, Denemarken en de Verenigde Staten hebben een duidelijke visie en focus voor de transport sector. En de drinkwatervoorziening is vooral belangrijk in Denemarken en Groot-Brittannië.
Over beleidscoördinatie van beschermende maatregelen voor kritieke infrastructuur werden er verschillen gevonden in de spreiding van verantwoordelijkheden en competenties. Over het algemeen hebben de nationale overheden, een overkoepelende rol. Er zijn variaties in de lokale en regionale vormen van bestuur. In Nederland en Groot-Brittannië liggen de verantwoordelijkheden en competenties vooral op nationale niveau, bij de verantwoordelijke ministeries. In de Verenigde Staten heeft elke staat, zelf de leiding over het beveiligen van de kritieke infrastructuur. Alleen in Denemarken worden verantwoordelijkheden gedelegeerd naar lokale overheden. Oostenrijk en Duitsland hebben een gecombineerde aanpak waarin de nationale overheid hoofdzakelijk verantwoordelijk is voor het coördineren en sturen. De federale en lokale overheden leiden in deze landen de implementatie van strategieën en maatregelen.
Dit onderzoek adviseert een integrale aanpak voor het beschermen van kritieke infrastructuur. Een dergelijke aanpak bestaat uit preventie, bescherming, voorbereiding en bewustzijn. Tot nu toe focuste de Nederlandse overheid zich vooral op de categorieën preventie en bescherming. Het wordt aanbevolen om meer aandacht te besteden aan voorbereiding samen met het creëren van meer bewustzijn. Een selectie van de voor Nederland relevante strategieën en maatregelen is op de volgende pagina samengevat.