Kennisdag Zoetwater 2024

Programma

• 09.15 – 10.15 uur: inloop en registratie
• 10.15 – 12.00 uur: plenair programma
• 12.00 – 13.15 uur: lunch
• 13.15 – 14.30 uur: sessies ronde 1
• 14.30 – 15.00 uur: pauze
• 15.00 – 16.15 uur: sessies ronde 2
• 16.15 – 17.15 uur: netwerkborrel

Sessies ronde 1

A. Minder drink-, grond- en oppervlaktewater gebruiken: hoe dan?

Peter Hermans (Witteveen+Bos), Herman Havekes (Unie van Waterschappen) en Stan van Ginkel (ministerie van Infrastructuur en Waterstaat)

Het uitgangspunt ‘water en bodem sturend’ betekent dat het (drink)waterverbruik omlaag moet. In het Nationaal Plan van Aanpak Drinkwaterbesparing wordt gewerkt aan 20% besparing in 2035. Deze sessie belicht recente onderzoeksresultaten over de effecten van beprijzen om de (drink)watervraag te verminderen. Deze bieden aanknopingspunten voor het vervolg. Nieuwe maatregelen nemen en inspelen op consumentengedrag lijken noodzakelijk, maar wat is mogelijk en kansrijk? In een panel gaan we hierover in gesprek.

B. Verzilting langs de kust: inzichten uit de praktijk

Peter Prins (SALTA)

Op dit moment heeft 14% van Nederland al te maken met verzilting of bestaat het risico daarop. In de toekomst zal dit voor meer gebieden gelden. Binnen SALTA werken publieke en private partijen samen aan omgaan met zout(er) water. In deze sessie krijg je inzicht in beschikbare kennis en gaan we in op innovaties en maatregelen in de praktijk. Een agrarisch ondernemer vertelt over zijn ervaringen in de praktijk.

C. Leren van de droogte-aanpak in Vlaanderen

Sofie Herman (Vlaamse Milieumaatschappij)

Hoe pakt Vlaanderen droogte en waterschaarste aan? Wat kunnen we daar in Nederland van leren? En wat houdt de Blue Deal eigenlijk in? Van alle Europese regio’s staat Vlaanderen hoog op de lijst van gebieden die risico lopen op waterschaarste en droogte. Kom ook luisteren en meepraten als je meer wilt weten over de Vlaamse aanpak.

D. De knelpuntenanalyse nader bekeken

Matthijs van den Brink (Rijkswaterstaat)

De landelijke knelpuntanalyse maakt duidelijk hoe de watervraag en knelpunten daarin zich ontwikkelen in de diverse wateraanvoergebieden in Nederland. Tijdens de sessie gaan we dieper in op de informatie uit de plenaire presentatie: welke nieuwe inzichten springen eruit en hoe kun je je voordeel doen met deze kennis? Stel al je vragen aan het onderzoeksteam!

E. Watertransitie: watersysteem en waterketen verbonden

Klaasjan Raat, Sija Stofberg en Ruud Bartholomeus (KWR Water Research Institute)

Nederland werkt aan een watertransitie waarbij het hydrologische en ‘menselijke’ watersysteem onlosmakelijk verbonden zijn. Maar hoe vergelijk je de vele maatregelen – van waterbesparende douchekop tot stuw en van onttrekkingsverbod tot herinrichting? In welke typen landschap is regenwaterhergebruik zinnig? En wat zijn de voorwaarden om ingrijpende maatregelen voor water besparen ook gunstig te laten uitwerken op grondwaterstanden?

In deze sessie bespreken we een mogelijke aanpak en methoden om tot deze inzichten te komen aan de hand van verschillende regionale cases, verspreid over Nederland.

Sessies ronde 2

A. Serious game ‘Klimaptopia’

Marlies van Ree en Wouter Smolenaars (Wageningen University & Research)

Samen met je team buig je je over het fictieve beekdallandschap Klimaptopia, gelegen op hoge zandgronden. Van keuzes voor het bereiken van natuur-, water- en klimaatdoelen kom je via klimaatadaptieve toekomstvisies weer terug bij de maatregelen van nu. En dat alles in een wereld vol onverwachte gebeurtenissen… Denk na over het gebied en bepaal samen de toekomst van het landschap!

B. Een toekomst voor Laag Nederland in 2050

Daan Verstand (Wageningen University & Research)

Het project Laag Nederland is gericht op nieuwe vormen van landgebruik in 2050, passend bij ‘water en bodem sturend’.

Dit helpt om beter om te gaan met snelle veranderingen, zoals maaivelddaling, zeespiegelstijging en verzilting. Land anders gebruiken maakt het ook mogelijk om in te spelen op andere opgaven in het landelijk gebied. De onderzoekers nemen je mee in de nieuwe gebruiksvormen en resultaten daarvan. Laag Nederland 2050 is de evenknie van onderzoeksprogramma KLIMAP, dat over de hoge zandgronden ging.

C. Can't escape the WaterScape

Ruud Bartholomeus (KWR Water Research Institute) en Wieke Pot (Wageningen University & Research)

Een herontwikkeling van water- én bestuurssystemen is nodig om watersystemen klimaatrobuust en adaptief te maken. Dat vraagt veel werk, zoals klimaateffecten van gewenste toekomstscenario’s kwantificeren en bestaande systeemfuncties heroverwegen, inclusief de bestuurlijke context. In deze sessie schetsen we gezamenlijk visies op ‘waterscapes’, waarbij we ongemakkelijke dialogen niet schuwen.

D. Vernatting laagveen: de actuele inzichten

Laura Nougues en Gilles Erkens (Deltares)

In de Kamerbrief over ‘water en bodem sturend’ staan uitspraken over het afremmen van bodemdaling. Deltares onderzoekt momenteel onder andere welk peilbeheer nodig is voor een verhoging van de grondwaterstanden tot 20-40 cm onder maaiveld in veenweidegebieden. Wat betekent deze keuze voor de praktijk? De onderzoekers nemen je mee in de resultaten tot nu toe – van Groningen tot Zuid-Holland.

E. Hydrologisch herstel van verdroogde natuurgebieden

Gé van den Eertwegh (KnowH2O), Flip Witte (Ecohydrologie) en Perry de Louw (Deltares)

In veel Nederlandse natte natuurgebieden op zandgrond die afhankelijk zijn van grondwater is verdroging een groot probleem. De oorzaak ligt veelal buiten die natuurgebieden.

Voor hydrologisch herstel is zicht op het hele watersysteem nodig. De verwevenheid van functies met tegengestelde belangen maken dit extra complex. In dit onderzoek wordt een uniforme methodiek ontwikkeld van knelpunten, via ‘doelgaten’ tot oplossingen. In deze sessie gaan de deelnemers in gesprek over maatregelen, do’s en don’ts en manieren om maatregelen uit te voeren.