Consumenten en tuincentra verleiden tot klimaatbestendige tuinen

Onderzoek naar tuinbeleving

“Tuinbranche Nederland doet al twintig jaar onderzoek naar het tuingebruik in Nederland. Een groene, levende en klimaatbestendige tuin staat hierbij centraal. Belangrijke onderzoeksvragen zijn: hoe kun je verschillende typen consumenten interesseren voor de tuin? Wat is er aan de hand in de wereld en hoe vertaal je dat naar tuinen? De resultaten leggen we voor aan de tuincentra, zodat zij de klanten van nu kunnen bereiken. Want waar gaan tuinliefhebbers naartoe als ze vragen hebben over het vergroenen, ‘onttegelen’ of het slimmer omgaan met regenwater in de tuin? Grote kans dat dit het lokale tuincentrum is. De perfecte plek dus om tuinbezitters te informeren en motiveren om hun tuin klimaatbestendiger in te richten.”

“Mensen zijn te motiveren tot gedragsverandering wanneer iets makkelijk is en een duidelijk voordeel oplevert. Gelukkig hoeven klimaatbestendige oplossingen helemaal niet ingewikkeld te zijn. Een groen dak, een groene schutting en plantenbakken zijn al mooie voorbeelden. Ik denk dat het voor veel mensen vooralsnog financiële voordelen zijn die hen motiveren in actie te komen. Subsidies kunnen hierbij helpen. Ik hoop dat mensen uiteindelijk ook ervaren dat een groene en watervriendelijke tuin een fijnere leefomgeving oplevert. En niet alleen omdat het er mooier uitziet, maar ook omdat water beter wegloopt en de tuin beter bestand is tegen hitte en droogte.”

“Wat we nu al zien is dat er de laatste jaren meer groen wordt gekocht”

Groene beweging

Brenda vertelt bevlogen verder. “We proberen om consumenten en tuincentra te verleiden om tuinen groen, biodivers en watervriendelijk te maken. Wat we nu al zien is dat er de laatste jaren meer groen wordt gekocht. Ook hebben tuincentra oog gekregen voor groene en watervriendelijke oplossingen. Bij Intratuin hebben ondernemers bijvoorbeeld een groene ‘pledge’ ondertekend. Dit houdt in dat ze streven naar vijftig procent groene tuinen in 2030.”

Groene Klimaatpleinen

Tuinbranche Nederland ondersteunt tuincentra ook bij het stimuleren tot vergroenen met Het Groene Klimaatplein. “Het Groene Klimaatplein (ondertitel: Kijk, wat groen kan doen!) is een compleet ingericht onderdeel in een tuincentrum, waar mensen zien hoe je tuinen groen en klimaatbestendig kunt inrichten. Zo’n plein komt er heel leuk en uitnodigend uit te zien. Het speelt in op de gedachte dat consumenten al wat bewuster zijn, maar ze vaak niet goed weten hoe ze het moeten aanpakken.”

“Het Groene Klimaatplein heeft vier pijlers. De eerste pijler is watervriendelijk. Hier heeft Tuinbranche Nederland ook een handboek voor geschreven. De tweede is tegels eruit, en wat er dan in? en de derde gaat over groene daken. De vierde pijler is de levende tuin.  We gaan een pilot doen bij drie tuincentra, twee in Tilburg en één in Breda. In Lochem heeft een tuincentrum al een waanzinnig grote innovatietuin neergelegd waar alles wat je kunt doen aan water in de tuin verwerkt is. Daar zit ook iemand die dat soort tuinen kan tekenen. In Breda gaan ze iets dergelijks ook ontwikkelen.”

Waterambassadeurs

In aanvulling op het Groene Klimaatplein worden medewerkers van tuincentra opgeleid tot Waterambassadeurs. De tuinbranche heeft hier met Samen Klimaatbestendig een training voor ontwikkeld.

Brenda: “Het idee is dat de zogenaamde Waterambassadeurs klanten in het tuincentrum vanuit hun enthousiasme informeren over groene, levende en klimaatbestendige tuinen.” Brenda gaat nog een stapje verder. “Naast deze training willen we dit het liefst grootser aan gaan pakken met meerdere partijen, zoals het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV), het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW), Wellantcollege/CitaVerde/Helicon, Samen Klimaatbestendig en IVN. Ik denk aan een officiële opleiding die door alle samenwerkende partijen wordt erkend. Dat lijkt mij geweldig!”

“Als er goed wordt samengewerkt door de natuurorganisaties, gemeenten en tuincentra, dan krijg je een vliegwiel”

Foto: Tuinbranche Nederland

Toenemende samenwerking

Volgens Brenda werkt Tuinbranche Nederland al veel meer samen met andere partijen dan zo’n zes jaar geleden. “We krijgen dagelijks mails van organisaties met de vraag mee te denken of mee te doen met hun projecten. Als er goed wordt samengewerkt door de natuurorganisaties, gemeenten en tuincentra, dan krijg je een vliegwiel. Er kloppen ook steeds meer overheden bij ons aan. Ze willen graag dat tuinen klimaatbestendig worden ingericht en richten zich vooral op het goed weg laten lopen van water. In de provincie Utrecht en Amsterdam hebben we voor het 4^e jaar De maand van de watervriendelijke tuin gehad.”

De watervriendelijke tuin is een van de actiemaanden die onder het overkoepelende project De levende tuin valt. Tuinbranche Nederland trekt hierin samen op met tuincentra en natuurclubs als IVN en het Wereld Natuur Fonds (WNF). Vereniging Stadswerk, Gemeenten voor Duurzame ontwikkeling (GDO), Branchevereniging VHG, Operatie Steenbreek en NL Greenlabel zetten zich ook voor De levende tuin in. Met een aantal waterschappen en gemeenten in de provincie Utrecht wordt nauw samengewerkt.

Door het jaar heen zijn er vier actiemaanden: de vlindervriendelijke tuin, de vogelvriendelijke tuin, de bijenvriendelijke tuin en de watervriendelijke tuin. Verschillende organisaties, waaronder de Vlinderstichting, slaan tijdens deze maanden de handen in één om gezamenlijke acties en handelingsperspectief te bieden voor tuinbezitters om aan de slag te gaan met hun eigen tuin.

“Het zou mooi zijn als iedere gemeente iemand aanwijst die over klimaatadaptatie gaat in relatie tot bedrijven”

Samenwerking met gemeenten

Met gemeenten wordt ook samengewerkt, maar Brenda denkt dat hier nog meer uit te halen valt. “Er zijn vaak zoveel afdelingen bij gemeenten waardoor tuincentra soms niet goed weten bij wie ze moeten zijn. Ook spreken tuincentra en gemeenten niet altijd dezelfde taal. Het zou mooi zijn als iedere gemeente iemand aanwijst die over klimaatadaptatie gaat in relatie tot bedrijven. Volgens mij bestaat dat nog niet. Gemeenten zouden zich ook kunnen aansluiten bij het Groene Klimaatplein of zelf een ‘groene dependance’ met informatie in kunnen richten in tuincentra. Dat iemand van de gemeente bijvoorbeeld een dag in de week daar gaat zitten en subsidievragen beantwoordt en aan de bewoners laat zien wat de gemeente doet aan vergroenen.”

Foto: Tuinbranche Nederland

Onderzoek en gezamenlijke campagne

“Ik heb al aardig wat voorbeelden genoemd. Maar er zijn nog heel veel andere initiatieven en onderzoeken. Dit is op zich goed, omdat er veel wordt aangepakt, maar er gebeurt ook veel dubbel. Volgens mij kan het efficiënter, waardoor er een grotere groep mensen en meer effect bereikt wordt.”

“Ik zou graag met alle partijen die bezig zijn met groene en watervriendelijke tuinen gezamenlijk een groot onderzoek doen naar de kennis van tuinbezitters en hoe wij ze het beste kunnen verleiden actie te ondernemen. Daarna zou ik graag een grootschalige campagne willen voeren, vanuit één overkoepelend idee. Het plan met de werktitel Een Veluwe erbij past hier goed bij. De gezamenlijke missie van IenW, Groene Huisvesters, VHG, Samen klimaatbestendig en Tuinbranche Nederland is om de Nederlandse tuinen én de openbare ruimte in vijf jaar tien procent te vergroenen.”

“Als alle tuinbezitters in Nederland tien vierkante meter van hun tuin vergroenen, dan winnen we een Nationaal Park De Hoge Veluwe erbij”

Een Veluwe erbij

“Alle Nederlandse tuinen samen beslaan tien keer de oppervlakte van Het Nationale Park De Hoge Veluwe. Als alle tuinbezitters in Nederland tien vierkante meter van hun tuin vergroenen, dan winnen we Een Veluwe erbij. Om dit laagdrempeliger te maken, hebben wij er twee vierkante meter per jaar voor de komende vijf jaar van gemaakt. Wij willen ook dat mensen via één grote website kunnen aangeven hoeveel ze hebben ‘ontsteend’ of ze ‘afgekoppeld’ zijn en of ze bijvoorbeeld een groen dak of groene schutting hebben geplaatst. Het Groene Klimaatplein helpt daarbij. Veel partijen vinden dit een super goed idee! Voor onderzoek en een aansluitende campagne is (financiële) ondersteuning nodig. We kunnen het niet alleen. Het zou heel fijn zijn als hier aandacht voor komt.”

Tuinbranche Nederland is de brancheorganisatie voor de gehele tuinketen. Van fabrikanten, importeurs, groothandelaren in tuinartikelen tot aan groen- en tuincentra en tuinretail waar de verkoop van tuinartikelen centraal staat. De organisatie draagt bij aan een gezonde, plezierige en groene leefomgeving voor mens en dier in en om het huis. Daarbij behartigt de organisatie de gezamenlijke belangen van de leden. www.tuinbranche.nl