Klimaatadaptatie bij Dag van de Stad
Klimaatadaptatie is voor veel mensen een nagenoeg onbeschreven blad. Dat bleek tijdens de sessie ‘Klimaatrisico’s in kaart’ tijdens de Dag van de Stad, op 30 oktober in Utrecht. Van de ruim veertig aanwezigen – de helft afkomstig van gemeenten – stak slechts één persoon zijn hand op toen gevraagd werd wie wel eens een stresstest voorbij had zien komen. En dat terwijl in 2019 alle lokale overheden zo’n stresstest moeten hebben uitgevoerd.
Hasse Goosen, een van de sprekers tijdens de sessie, gooide zijn praatje om toen hij die eenzame hand zag. “Ik besloot toen om vooral te vertellen over het Kennisportaal Ruimtelijke Adaptatie en de instrumenten die je daar kunt vinden. Het bezoeken van dat portaal vormt een goede eerste stap om aan de slag te gaan met de stresstest.” Het verplicht uitvoeren van een stresstest is een van de stappen in het Deltaplan Ruimtelijke Adaptatie, dat in september van dit jaar is verschenen. Of dit een stresstest ‘light’ kan zijn, uitvoerbaar met behulp van de gratis beschikbare Klimaateffectatlas, of een uitgebreidere, betaalde, stresstest, daarover moet nog een besluit vallen, zei Hasse. “Maar dat er iets moet gebeuren in alle gemeenten, provincies en waterschappen, dat is duidelijk.”
Het draait om bewustwording
Stef Meijs, projectleider Nationale klimaatadaptatiestrategie (NAS), toonde zich tevreden met het grote aantal onbekende gezichten dat hij zag. “Het draait tijdens dit soort sessies vooral om bewustwording, we willen bereiken dat iedereen de noodzaak ziet van het nemen van adaptatiemaatregelen. Hoe meer nieuwe mensen we bereiken, hoe beter.” Tijdens zijn praatje benadrukte hij de toename van extreme weersomstandigheden, en de gevolgen daarvan als klimaatadaptieve maatregelen uitblijven. “Er zijn doden te betreuren door langdurige hitte, de schade door extreme buien neemt toe; het gaat echt ergens over. Klimaatverandering raakt alle sectoren.” Stef wees op de – ook digitaal beschikbare – bollenschema’s van de NAS, die meer dan honderd klimaateffecten in kaart brengen. “Heel goed te gebruiken door lokale overheden om een beeld te krijgen van de risico’s in hun gebied.”
Ondergelopen wegen
De opgestoken hand na de vraag over de stresstest was van Marcel Belt, programmamanager Duurzaamheid van de gemeente Leiden. Het verbaasde hem niet dat hij de enige was. “Wij hebben een vooruitstrevende gemeenteraad die veel werk maakt van klimaatadaptatie. Daardoor hebben we ook de capaciteit om eraan te werken. Ik zie veel andere gemeenten bij wie de menskracht en de financiën ontbreken. Je hebt aanjagers nodig.”
De live-demonstratie van de Klimaateffectatlas zette de programmamanager toch ook opnieuw aan het denken. In beeld verscheen wat er kan gebeuren met de wegen in Leiden-Noord tijdens hevige regenval in 2050. “Alle tunnels op onze hoofdwegen waren diepblauw: ze stonden volledig onder water”, constateerde Marcel. “Daar moeten we iets mee, dat is duidelijk.”
31 oktober is sinds vier jaar de Internationale Dag van de Stad, uitgeroepen door de Verenigde Naties. Daardoor geïnspireerd heeft een aantal partijen het initiatief genomen voor een Nederlandse versie op 30 oktober. Utrecht was gastheer, zo’n 1500 mensen meldden zich aan voor het bijwonen van inspiratiesessies in veertien themapaviljoens, het luisteren naar inspirerende lezingen, het meedoen aan excursies, het uitwisselen van ervaringen bij informatiestands of het deelnemen aan een speciaal bestuurdersprogramma. De sessie ‘Klimaatrisico’s in kaart’ vond plaats in het paviljoen ‘De klimaatbestendige stad’. De organisatoren van De dag van de Stad waren: Agenda Stad, G4 en G32 Stedennetwerk, Platform31, de ministeries van BZK, EZ, IenM, VWS, SZW, OCW en VenJ, de VNG, het Netwerk Kennissteden Nederland, VNO-NCW en MKB-Nederland.
