Zeer warm, zonnig en nat: 2017 in perspectief van klimaatverandering
Het KNMI blikt terug op 2017: een warm jaar met veel zonuren maar ook veel neerslag. De gemiddelde temperatuur van 2017 was 10,9 graden, hiermee staat 2017 in de top-10 van de warmste jaren sinds het begin van de vorige eeuw. Dit beeld past in de trend van een opwarmend klimaat.
Mei en juni (extreem) warm
Vooral de maanden mei en juni waren warm, in juni werd code geel afgegeven voor extreme hitte. De hoge temperaturen zorgden er onder andere voor dat het treinverkeer werd ontregeld en dat de kans op natuur- en bermbranden in bepaalde gebieden extra groot was. In totaal waren er in 2017 zo’n 105 warme dagen (≥ 20 ºC) in de Bilt, terwijl dit er normaal gemiddeld 85 zijn. Het aantal zomerse dagen (≥ 25 ºC) en tropische dagen (≥ 30 ºC) lagen wat onder het gemiddelde: 23 tegen 26 en 3 tegen 4 respectievelijk. De hoogste temperatuur die werd gemeten was 35,2 ºC bij Arcen. Door klimaatverandering kan hitte vaker en extremer voorkomen. Hoe dit mogelijk gaat veranderen kun je zien op de klimaateffectatlas onder het thema ‘hitte’ of de tool ‘het wordt warmer’.
Neerslag in zomer en najaar
De maanden mei en juni waren niet alleen warm maar ook droog. De flora en fauna hadden het hierdoor zwaar en landbouwers hadden het extra druk om hun gewassen te beregenen. Door de aanhoudende droogte moesten sommige waterschappen zelfs besluiten om een beregeningsverbod in te voeren. Eind juni sloeg dit om en de maanden juli, september en december werden erg nat. Dit leidde lokaal tot wateroverlast en in december werd door hevige sneeuwval en ijzel code rood afgegeven. Vooral in september viel veel regen: gemiddeld 134 mm tegen 78 mm normaal. Lokaal viel er tot 60 mm in een etmaal en tot 100 mm in twee etmalen. Ook neerslag extremen, zoals stortbuien of langdurige regen, kunnen door klimaatverandering vaker voorkomen en extremer worden. Hoe dit mogelijk verandert kun je bekijken in de klimaateffectatlas onder het thema ‘wateroverlast’ en met de tool ‘het wordt natter’.
Klimaateffectatlas en tools
In de klimaateffectatlas kun je de effecten van klimaatverandering bekijken voor het jaar 2050. In de kaartverhalen, waarin informatie uit de klimaateffectatlas verder wordt toegelicht, zijn bovendien tools beschikbaar die de verandering van hitte, droogte en neerslagpatronen laten zien voor 2050 en 2085.
Onder het thema hitte in de klimaateffectatlas bijvoorbeeld, zijn diverse indicatoren beschikbaar die laten zien hoe de temperatuur verandert op verschillende locaties in Nederland in 2050. Kijk hiervoor met de scenarioknop naar het verschil tussen de kaart van het huidige klimaat en het klimaat in 2050 (in onderstaand figuur is de scenarioknop omcirkeld).
