Proeftuin Hittestress en Gezondheid zorgt voor versnelde invoering lokaal hitteplan

Gepubliceerd 22 mei 2019

Hitte is een groot klimaatrisico, met name voor thuiswonende 75-plussers. Er is een proeftuin Hittestress en Gezondheid ingericht om deze kwetsbare doelgroep te bereiken en beschermen tegen hitte. De gemeenten Utrecht, Groningen, ’s-Hertogenbosch en Tilburg doen mee.

Het is van belang dat de gemeenten inzichtelijk krijgen waar de kwetsbare doelgroep woont en op welke plekken hitte een risico vormt. Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) bood aan om de ‘eenzaamheidskaart ’ te delen, die gemaakt is in opdracht van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS). In het kader van het actieprogramma ‘Eén tegen eenzaamheid’ bracht het RIVM in kaart waar in Nederland de meeste eenzame 75-plussers wonen. De Klimaateffectatlas  beschikt over een hittekaart. Hierop is te zien waar in Nederland - en vooral in de stad - hitte een risico vormt. Een combinatie van deze twee kaarten laat zien in welke wijken van de stad de hittekwetsbaarheid het grootst is.

Werkbijeenkomst

Begin april vond een werkbijeenkomst plaats in samenwerking met het RIVM. Vertegenwoordigers van verschillende RIVM-afdelingen, enkele GGD’en, de gemeente Utrecht, Wageningen UR, de Hogeschool van Amsterdam, Climate Adaptation Services (CAS), advies- en ingenieursbureau TAUW, het Klimaatverbond Nederland en het NAS-team waren aanwezig bij de werkbijeenkomst. Madeleen Helmer, projectleider Hittestress bij de NAS, vertelt: “We deelden kennis en bespraken hoe de eenzaamheidskaart en de hittekaart het beste gecombineerd kunnen worden. Het uiteindelijke doel is een kaart voor alle gemeenten, te beginnen bij de G40, een netwerk van veertig (middel)grote Nederlandse steden.” Edwin van der Strate, vanuit advies- en ingenieursbureau TAUW betrokken bij de proeftuin, voegt toe: “Een gecombineerde kaart is een goed handvat voor een vervolggesprek met de zorgsector en het sociale domein in het kader van de aanpak van hittestress.”

In en om het huis

Tijdens de werkbijeenkomst kwam duidelijk naar voren dat de hittebestendigheid van de woning van 75-plussers een ander belangrijk punt is in de bescherming van deze doelgroep. Hoe goed is de woning bestand tegen hitte? In hoeverre wordt tijdens de energietransitie rekening gehouden met de toenemende behoefte voor koelte in huis? Welke fysieke maatregelen kunnen de hitte in de woning beperken? Madeleen Helmer: “Dit zijn relevante vragen die we samenvoegen in een document, waar mogelijk in de toekomst een nieuwe werkbijeenkomst uit voort komt.”

Vier deelnemende gemeenten

De gemeente Utrecht werkt momenteel aan een lokale adaptatiestrategie. In Groningen vinden binnenkort vervolgsessies plaats in twee wijken die kwetsbaar zijn voor hitte. In alle vier de gemeenten heeft de proeftuin Hittestress en Gezondheid bijgedragen aan een versnelling van de invoering van een lokaal hitteplan.

De proeftuin Hittestress en Gezondheid is een initiatief van het NAS-team en wordt uitgevoerd door het Klimaatverbond Nederland en advies- en ingenieursbureau TAUW. Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) en het Deltaprogramma Ruimtelijke adaptatie (DPRA) zijn er nauw bij betrokken. De proeftuin loopt tot juni 2019. De resultaten worden gepresenteerd tijdens het Nationaal Congres Klimaatadaptatie op 13 juni. Meer informatie: bianca.stoop@tauw.nl of madeleen.helmer@klimaatverbond.nl.

Meer weten over dit onderwerp? Bezoek tijdens het Nationaal Congres Klimaatadaptatie op 13 juni de sessie ‘Hitte en gezondheid: waar begin je en wat kun je morgen al doen?