Rotterdams Weerwoord: afspraken voor een klimaatbestendige Maasstad

De gemeente Rotterdam, drie waterschappen en een waterbedrijf tekenden eind februari een intentieovereenkomst. Ze gaan samen afspraken maken over de uitvoering van het gemeentelijk urgentiedocument ‘Rotterdams Weerwoord’. Dit document, in diezelfde week vastgesteld door het Rotterdamse college van B&W, beschrijft maatregelen die de Maasstad in de komende jaren klimaatrobuuster moeten maken. Het document kan als voorbeeld dienen voor andere steden.

Rotterdam ligt in een van de laagste delen van Nederland en is daarmee extra kwetsbaar voor klimaatverandering. Een stijgende zeespiegel en toenemende rivierwaterstanden vormen een steeds grotere bedreiging, evenals hitte, droogte, langdurige regenval, bodemdaling en fluctuerende grondwaterstanden.

Rotterdam werkt daarom sinds 2013 aan een Rotterdamse Adaptatiestrategie (RAS). In het kader daarvan is een ‘Rotterdams Deltaplan (grond)water’ ontwikkeld, dat inmiddels breder is doorontwikkeld onder de naam ‘Rotterdams Weerwoord’. Dit document laat zien wat de mogelijke gevolgen zijn van klimaatverandering voor de stad. Het omschrijft ambities en doelen voor een klimaatbestendig Rotterdam. Ook beschrijft het maatregelen die het publieke domein, het private domein en de beide domeinen samen kunnen nemen om die doelen te verwezenlijken. Het richt zich vooral op acties op wijkniveau.

Zich samen inzetten

Vijf partijen tekenden eind februari een intentieovereenkomst om zich samen in te zetten voor de uitvoering van het Rotterdams Weerwoord: de gemeente Rotterdam, het Hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard, waterschap Hollandse Delta, Hoogheemraadschap van Delfland en Evides Waterbedrijf.

“Het Weerwoord is een belangrijke stap”, zegt Johan Verlinde, programmamanager van het Rotterdams Weerwoord bij de gemeente Rotterdam. “Het laat aan de ene kant zien welke effecten van klimaatverandering we te verduren krijgen. Maar het geeft ook aan welke kansen er zijn om gezamenlijk de schouders eronder te zetten. Het mooie aan het Rotterdams Weerwoord is dat het niet alleen is opgesteld door de gemeente, maar samen met de waterschappen. We hebben al veel bereikt, maar de komende tijd gaan we nog intensiever samenwerken met de Rotterdammers om de stad mooier, groener, aantrekkelijker en tegelijk klimaatbestendiger te maken.”

Ambities

Een voorbeeld van de maatregelen in het Rotterdams Weerwoord zijn die rond de klimaatadaptieve inrichting van de openbare ruimte in wijken. Het document stelt dat nieuwe projecten zullen voldoen aan klimaatadaptatierichtlijnen, dat klimaatadaptieve maatregelen in de openbare ruimte consequent worden toegepast en dat daarvoor extra budget beschikbaar komt.

Andere ambities richten zich op: scholen en sportvelden; verankering van klimaatadaptatie-overwegingen in processen en organisatie; innovatie en voorbeeldprojecten; risicodialoog en wijkaanpak; brede communicatie; een nieuwe stimuleringsregeling, regelgeving en afspraken; kennisuitwisseling en (inter)regionale samenwerking; en multifunctionele daken.

Integrale aanpak

Het urgentiedocument benadrukt het belang van een integrale aanpak. Het trekt bijvoorbeeld parallellen tussen opgaven op het gebied van ruimte en water, en legt verbindingen met de andere grote opgaven in de stad, zoals de energietransitie, de woningbouwopgave en de vergroeningsopgave.

“De realiteit is voor iedere wijk anders”, zegt Verlinde, “en daarom is het zo belangrijk dat dit document zich richt op maatregelen op wijkniveau.”

De concrete maatregelen per wijk volgen mede uit de dialoog met de bewoners en andere belanghebbenden, benadrukt hij, zoals woningcorporaties, projectontwikkelaars, verzekeraars, maatschappelijke organisaties en bedrijven. “De effecten van klimaatverandering raken immers iedereen. Daarom zijn we zo blij met de intentieverklaring van de vijf partijen. We hopen al dit jaar te kunnen starten met de eerste concrete maatregelen – en dat andere steden ons voorbeeld volgen.”