De klimaatstreepjescode: Nederlandse ‘warming stripes’
Het is in Nederland nu gemiddeld zo’n 2 graden warmer dan een eeuw geleden. De cijfers van de afgelopen eeuw laten zien dat het klimaat steeds warmer wordt. Maar cijfers moet je lezen, vergelijken en interpreteren, ze maken de opwarming niet meteen zichtbaar. De ‘warming stripes’ doen dat wel: deze blauwe en rode strepen maken de klimaatopwarming in één oogopslag zichtbaar. Klimaatwetenschapper Karin van der Wiel van het KNMI heeft nu ook zulke ‘klimaatstrepen’ gemaakt voor De Bilt.
Afbeelding: warming stripes voor de Bilt (Karin van der Wiel).
Wat zijn de warming stripes?
Twee jaar geleden kwam klimaatwetenschapper Ed Hawkins op het idee om de gemiddelde temperatuur van alle jaren vanaf 1850 weer te geven met een kleurcode. Zo konden mensen in één keer zien hoe de temperatuur op aarde stijgt. Hoe donkerder blauw, hoe lager de temperatuur. En hoe donkerderrood, hoe hoger de temperatuur. De lichtere tinten zitten tussen de lage en hoge temperaturen in. De warming stripes zijn bekend geworden en vallen bij veel mensen in de smaak. Ze staan bijvoorbeeld op stropdassen, sieraden, mokken en zelfs op auto’s.
Waarom nu ook voor De Bilt?
Van De Bilt heeft het KNMI de langste reeks temperatuurmetingen in Nederland: de metingen beginnen daar in 1901. Andere meetstations beginnen later. Karin van der Wiel gebruikte dezelfde methode als Hawkins om ook voor Nederland direct zichtbaar te maken hoe de temperatuur stijgt. Ze maakte een ‘klimaatstreepjescode’ voor de jaren 1901 tot en met 2019. Grafieken zijn natuurlijk belangrijk om wetenschappelijke analyses te doen. Maar voor de communicatie werken kleuren veel beter: blauw associëren we van nature met kou en rood met warm. Door de gemiddelde temperaturen van elk jaar een kleur te geven, maak je de opwarming direct zichtbaar en zelfs een beetje voelbaar.
Wat valt op?
In Nederland was 2014 tot nu toe het warmste jaar, en 1963 het koudste jaar. Maar wat vooral opvalt, is dat de streepjescode vanaf de jaren zeventig steeds roder wordt. Door de grafiek om te zetten in kleuren, kwam Van der Wiel zelf ook tot een nieuw inzicht: ze zag in één oogopslag dat ze zelf nauwelijks koude jaren heeft meegemaakt. Omdat ze geboren is in 1988, zit haar hele levensloop in het rode deel van de grafiek. ‘Wat voor mij normaal is, was dat voor mijn ouders en grootouders niet’, zegt ze.
Meer weten?
Meer informatie over de klimaatstreepjescode vind je in dit KNMI-nieuwsbericht en op de website van Karin van der Wiel. Meer over de ‘warming stripes’ van Ed Hawkins vind je op zijn weblog Climate Lab Book. En op showyourstripes.info kun je warming stripes voor landen over de hele wereld downloaden.