2020 was opnieuw een jaar van watertekorten

Gepubliceerd 5 maart 2021

Het rapport Droogteseizoen 2020 is verschenen. Hierin blikt het Watermanagementcentrum Nederland (WMCN) terug op de droogte van 2020. Het was in Nederland het derde jaar op rij met watertekorten. Voor het zuiden van het land was het zelfs het vierde jaar op rij. Wat waren de gevolgen? En welke maatregelen zijn er genomen om watertekorten te voorkomen en de gevolgen te verminderen?

Wat is het droogteseizoen?

Het droogteseizoen duurt in Nederland van 1 april tot 30 september. Dat komt omdat er in de rest van het jaar geen water verdampt uit planten en er gemiddeld veel regen valt. Vanaf de lente beginnen de planten te groeien en verdampen ze vocht. Het KNMI meet hoeveel regen er valt en berekent hoeveel vocht er verdampt. Als er meer vocht verdampt dan er door regen bij komt, ontstaat er droogte.

Wat valt op aan de droogte van 2020?

2020 was een warm en droog jaar, waarin veel minder regen viel dan gemiddeld. Daardoor kreeg Nederland te maken met droogte. Februari was nog heel nat en zacht, maar van half maart tot eind mei werd het heel erg droog. Daardoor waren er steeds meer watertekorten. In juni en juli viel er een gemiddelde hoeveelheid regen. Wel bleven er lokaal tekorten. Augustus was de warmste sinds het begin van de metingen in 1901, met een hittegolf in de tweede week van de maand.

Wat waren de gevolgen van de droogte?

Door de droogte in het voorjaar daalden de grondwaterstanden snel. Watergangen op hoge zandgronden kwamen droog te staan en de bovenste laag van de bodem droogde uit. Eind april was er door de droogte een grote natuurbrand in de Deurnese Peel. Vanaf juli werden de verschillen in Nederland groter. In het oosten en het zuiden viel nog minder regen dan in de rest van Nederland. Hier daalden de grondwaterstanden nog meer. Ook steeds meer watergangen kwamen droog te staan. Dat was onder andere slecht voor de natuur en op sommige plekken ook slecht voor de landbouw. In het rapport vind je een uitgebreide uitleg over de gevolgen voor het watergebruik in Nederland.

Welke maatregelen zijn er genomen?

Omdat de grondwaterstanden in de winter van 2019/2020 na het jaar ervoor nog laag waren, hebben de waterschappen geprobeerd om het water zoveel mogelijk vast te houden. Daardoor konden de grondwaterstanden zich weer herstellen. Tijdens het droogteseizoen zorgden de waterschappen er ook voor dat het waterpeil zoveel mogelijk omhoog ging. Rijkswaterstaat verhoogde de peilen van het IJsselmeer, het Markermeer en de Maas. In bepaalde gebieden was het voor boeren verboden om water uit beken en sloten te gebruiken om hun land te besproeien. Dit verbod ging vroeger in dan in de voorgaande droge jaren. Sluizen gingen daarnaast vaker dicht om verzilting tegen te gaan. Dit leidde tot langere wachttijden voor schippers.