Hoe beleven bewoners een hittegolf?

Gepubliceerd 7 juni 2021

Door klimaatverandering is er tijdens de zomers in Nederland een groeiende behoefte ontstaan aan koele woningen. Om inzicht te krijgen in de koelbehoefte van woningen, heeft TAUW samen met verschillende woningbouwcorporaties, gemeenten en provincies een Hitte Belevingsonderzoek gehouden. Het onderzoek is gedaan in de vorm van een online enquête onder bewoners.

Waarom dit onderzoek?

Met het Hitte Belevingsonderzoek willen de partijen vooral inzicht krijgen in hoe bewoners hitte ervaren en wat ze ertegen doen. In de enquête gaven zij bijvoorbeeld antwoord op vragen als: Welke temperatuur is nog acceptabel? Wat waren de oorzaken en gevolgen van hitte? Wat werkt volgens de bewoners verkoelend? En welke maatregelen hebben ze zelf genomen?

Het onderzoek is ook bedoeld als voorbereiding op de Hitteproef 2021 en 2022 waar de de Hogeschool van Amsterdam en TAUW meetsensoren in woningen gaan plaatsen om meer inzicht te krijgen in de invloed van het gebied, gebouw en gedrag van de gebruikers op het ontstaan van oververhitting.

Wie zijn er onderzocht?

De enquête is verspreid onder ruim 20.000 huurders van woningbouwcorporaties Talis, Kleurrijk Wonen, Nijestee en Ons Doel Leiden. De respondenten (> 4500)  wonen in de omgeving van Tiel, Nijmegen, West-Betuwe, Groningen en Leiden. Ruim de helft van de bewoners die wilden meedoen, is boven de 56 jaar. De minste respons kwam van jongeren en jongvolwassenen. Opvallend was dat ouderen over het algemeen minder last hadden van de hitte. Mogelijk is er een correlatie met thuiswerken en studeren. Aan de andere kant kan dit ook als een zorgwekkend signaal gezien worden. Ouderen zijn namelijk extra kwetsbaar voor hitte omdat zijn minder een dorstprikkel ervaren en daardoor eerder uitdrogingsverschijnselen krijgen.

Conclusies

Uit het onderzoek blijkt dat zowel jongeren als ouderen overlast ervaren van hitte in woningen. Vaak zorgen te goede isolatie en gebrek aan schaduw ervoor dat de woning opwarmt. Daarnaast hebben bewoners weinig mogelijkheden voor verkoeling buiten het huis. Een groot deel van de bewoners ventileert het huis op een slimme manier en voorkomt zoninstraling door gordijnen te sluiten en zonwering te gebruiken. Zo’n 20% gebruikt een airco.

Aanbevelingen

Uit de conclusies volgt dat oververhitting vraagt om een combinatie van maatregelen op gebieds-gebouw- en gebruikersniveau:

  • Gebiedsniveau: vergroenen van de omgeving helpt woningen te verkoelen.
  • Gebouwniveau: een duurzaam koud/warmte systeem, zonwering en directe vergroening rondom het gebouw kunnen zorgen voor verkoeling.
  • Gebruikersniveau: om overlast van hitte tegen te gaan kunnen bewoners gordijnen sluiten, op de juiste momenten ventileren en voldoende drinken.