Hoe kunnen we de sociale woningbouw vergroenen?
In het project ‘Prettig Groen Wonen’ onderzoekt Wageningen Environmental Research samen met een aantal organisaties hoe je de openbare ruimte rondom sociale woningbouw zou moeten en kunnen vergroenen. Het rapport Groenvoorziening in sociale woningbouw (pdf, 4.9 MB) is het eerste resultaat van dit project. Het geeft een overzicht van de kennis die beschikbaar is om een fijne, groene omgeving voor stadsbewoners te realiseren. Hieronder lees je de belangrijkste conclusies uit dit rapport.
Er zijn kansen voor groenere sociale woningbouw
Een groene omgeving heeft een positieve invloed op de gezondheid. Gemeenten doen daarom hun best om te zorgen voor een groene omgeving voor hun inwoners. Toch is de omgeving voor mensen met een laag inkomen en een slechtere gezondheid minder groen. Er zijn kansen om dat te verbeteren. Woningcorporaties en gemeenten kunnen vergroening bijvoorbeeld goed combineren met andere opgaven, zoals klimaatadaptatie, biodiversiteit en de woningbouwopgave. De energietransitie kan deels een bedreiging vormen, omdat de energiedoelen ‘harder’ zijn en om veel geld en aandacht vragen.
In kwetsbare wijken blijft vergroenen lastig
In kwetsbare wijken met veel sociale woningbouw is het extra moeilijk om bewoners bij vergroening te betrekken. Er wonen vaker alleenstaanden en eenoudergezinnen, bewoners hebben lagere inkomens, soms ook schulden en zijn minder gezond. Ze hebben vaak al genoeg aan hun hoofd. Tegelijk heeft het juist een positief effect op de gezondheid van bewoners als ze samen met buurtgenoten verschillende activiteiten doen in het groen. Dat zou ook het wijkgevoel verbeteren, waardoor er minder overlast en vervuiling komt.
Veel groene voorbeelden, maar het kan slimmer en diverser
Openbaar groen is vaak eenzijdig en slecht onderhouden. Je ziet bijvoorbeeld veel kort gemaaid gras en verwaarloosd bosplantsoen. Bomen dragen veel bij aan het stadsklimaat, maar hebben het ook zwaar door hitte, droogte en beperkte ruimte voor de wortels. Bosplantsoen kan goed zijn voor de biodiversiteit, maar ziet er vaak onaantrekkelijk uit. Vaste planten komen weinig voor, wat vooral te maken heeft met gebrek aan kennis over het beheer. In plantsoenen staan steeds dezelfde planten, struiken en bomen. Gelukkig zijn er ook goede voorbeelden in de stad: er komt meer aandacht voor biodiversiteit, bermgras wordt steeds vaker ecologisch beheerd en er worden steeds vaker wadi’s aangelegd voor klimaatadaptatie. De auteurs van het rapport doen de aanbeveling om goede voorbeelden van openbaar groen specifiek toe te passen op sociale woningbouw.
Weinig bekend over kosten en baten van groen
Er is heel weinig bekend over wat woningcorporaties uitgeven aan groen. Wel is duidelijk dat er de afgelopen decennia veel op openbaar groen is bezuinigd. Daardoor is veel groen verwaarloosd. Er is meer kennis nodig over investeringen, onderhoudskosten en baten om groenstructuren efficiënter en effectiever te kunnen ontwerpen.
Vervolgvragen voor het project
Het overzicht in het rapport van de beschikbare kennis over groenvoorziening in sociale woningbouw levert verschillende vragen op waar de onderzoekers mee verder gaan in het vervolg van het project. Deze vragen gaan over hoe je wijken met veel sociale woningbouw vergroent met het oog op een betere gezondheid voor de bewoners. Een deel van die vragen gaat in op het groen zelf, een ander deel gaat in op de organisatie en het betrekken van bewoners.
Meer over Prettig Groen Wonen
Wageningen Environmental Research voert het project ‘Prettig Groen Wonen’ uit in opdracht van de woningcorporaties Staedion, Vestia en Haag Wonen en de gemeente Den Haag. Zij doet dat samen met de Vereniging Hoveniers & Groenvoorzieners (VHG), Nederlandse Cultuurgroep voor Rozen en Rozenonderstammen, De Groene Stad en Royal FloraHolland. Het project is begonnen op 1 maart 2019 en loopt tot 21 februari 2022.