Regio Westfriesland komt met concrete uitvoeringsagenda

De DPRA-werkregio Noorderkwartier omvat heel Noord-Holland boven het Noordzeekanaal. Westfriesland is daarvan een deelregio. “In Noorderkwartier zijn we gewend in kleinere deelregio’s te werken”, vertelt Koos Brouwer. “Die bestaan al langere tijd, en de samenwerking is van oudsher heel goed.”

Het lag dan ook voor de hand dat regio Westfriesland zijn eigen klimaatadaptatiestrategie en uitvoeringsagenda zou gaan ontwikkelen – in nauwe samenspraak met overig Noorderkwartier. “Ook binnen onze eigen deelregio zitten we met veel partijen om de tafel”, vertelt Brouwer. “De gemeenten, het Hoogheemraadschap, de provincie, de GGD, maar ook bijvoorbeeld Land- en Tuinbouworganisatie Nederland (LTO), woningbouwcorporaties en netbeheerders.”

Uniforme aanpak

Al die partijen werkten samen aan de stresstest en risicodialoog. “Dat verliep goed, omdat we een duidelijke structuur volgen”, antwoordt Brouwer. “Die heeft vier thema’s: een eenduidige aanpak, risico-gestuurd prioriteren, aanhaken op maatschappelijke thema’s en ‘iedereen doet mee’. Daarnaast hebben we een overkoepelend thema: organisatie. Aan die organisatie besteden we nadrukkelijk aandacht. Wat je ook doet, je moet zorgen dat het goed landt in de betreffende organisaties.”

Per thema zijn de opbrengsten van de risicodialoog vertaald naar de uitvoeringsagenda. “Uiteraard nadat we onze ambities en strategie hadden vastgelegd”, merkt Brouwer op. “Daarvoor hebben we drie scenario’s opgesteld. Het mooie was: de gemeenteraden van de zeven gemeenten hebben unaniem met hetzelfde scenario ingestemd. Dat staat dus garant voor een uniforme aanpak.”

Alles online inzien

Eenheid en helderheid zijn daarmee de kernwoorden in de aanpak van regio Westfriesland. “De bestuurders vonden het eerste concept van de uitvoeringsagenda nog erg abstract”, vertelt Brouwer. “Daarom zijn we daarvoor nog eens goed gaan zitten: wat gaan we nu echt dóen? Wanneer, hoe, en tegen welke kosten? Daarom hebben we nu een heel concrete uitvoeringsagenda, met een uitsplitsing van actoren. Iedere activiteit heeft een eigen uitwerking van doel, aanpak en kosten. Ook mogelijke samenwerkingen tussen gemeenten staan erin beschreven. Sommige dingen kun je nu eenmaal beter samen doen, zoals een aanbesteding voor onderzoek naar de risico’s op paalrot door droogte.”

Al deze plannen zijn ‘geland’ in een online Sway-rapportage waarin alle partijen alle doelen, stappen en opbrengsten kunnen inzien. Je kunt ook gemakkelijk doorklikken naar documentatie rond de stresstesten, dialogen en uitvoeringsagenda. “Alle informatie is inzichtelijk en gemakkelijk deelbaar”, zegt Brouwer. “Ook dat was een succesfactor. Daardoor waren de plannen vrijwel overal meteen een hamerstuk.”

Concreet uitgewerkt

Maar wat staat er nu in de uitvoeringsagenda? “Onder het thema ‘eenduidige aanpak’ staan de activiteiten die te maken hebben met de manier waarop klimaatadaptatie landt in beleid, ontwerp en uitvoering”, legt Brouwer uit. “Bijvoorbeeld uitgangspunten voor nieuwbouw en een inspiratieboek voor de openbare ruimte. Onder ‘risico-gestuurd prioriteren’ werken we aan afwegingskaders die ons helpen beslissingen te nemen op basis van risico’s.”

Het ‘aanhaken op maatschappelijke thema’s’ gaat vooral over meekoppelkansen, vervolgt de coördinator. En onder het thema ‘iedereen doet mee’ staan de activiteiten voor bijvoorbeeld communicatie, het voorkomen van hittestress, het opstellen van subsidiekaders en het agenderen van hitte en droogte in de landbouwsector.

“Onder het overkoepelende thema ‘organisatie’ werken we aan regionale coördinatie”, vervolgt Brouwer, die daarvoor zelf verantwoordelijk is. “We werken bijvoorbeeld uit hoe je klimaatadaptatie een permanent karakter kunt geven in de werkprocessen in de openbare ruimte. Dat zijn vaak ‘harde’ plannen en budgetten, maar juist dáár moeten de collega’s tussen de oren krijgen dat er aanpassing nodig is om ook in de toekomst nog goed in onze regio te kunnen leven, werken en recreëren.”

Succesfactoren

Brouwer heeft er vertrouwen in dat klimaatadaptatie in regio Westfriesland nu goed vorm gaat krijgen, dankzij de concrete plannen. Er zijn nog wel meer succesfactoren die daaraan hebben bijgedragen, zegt hij desgevraagd. Als belangrijkste noemt Brouwer de ‘menselijke factor’: “Het feit dat we vanaf het begin mensen uit alle sectoren aan boord hebben gehad. Bijvoorbeeld uit de hoek van de duurzaamheid, ruimtelijke ordening, openbare ruimte, communicatie en het waterschap”, zegt hij. “En dan de bevlogenheid van het projectteam. Iedereen wilde hiermee echt vooruit. En het hele proces is deskundig begeleid door adviesbureau Sweco.”

Een valkuil was dat het soms lastig was de discussie af te ronden. “De tijd was beperkt”, zegt hij. “Daardoor hebben we soms ook moeten beknibbelen op inhoudelijke discussies met bestuurders. Dat had wellicht anders gekund. Hetzelfde geldt voor de financiële onderbouwing: daar had ik ook wel meer tijd in willen steken. Maar dat is grotendeels nog onbekend terrein.”

Monitoring

Het projectteam zal de voortgang nauwgezet volgen en die jaarlijks terugkoppelen aan de bestuurders. “Dan is tussentijdse aanpassing mogelijk”, zegt Brouwer. “En na vijf jaar kunnen we zo nodig de koers herijken.”

Brouwer heeft er vertrouwen in dat klimaatadaptatie in regio Westfriesland goed op gang kan komen dankzij deze uitvoeringsagenda. “We krijgen van allerlei kanten complimenten over hoe concreet de agenda is”, zegt hij. “De uitdaging zit hem vaak in het samenbrengen van alle partijen, en dat je hen meeneemt in het denken over klimaatadaptatie. Daarmee hebben we hiermee al grote stappen gezet.”