Invloed klimaatverandering op winterstormen is klein

Gepubliceerd 3 maart 2022

In februari had Nederland te maken met uitzonderlijk weer: in vier dagen tijd trokken er drie stormen over Nederland: Dudley, Eunice en Franklin. Tijdens storm Eunice overleden in Nederland vier mensen, de meeste door omvallende bomen. De stormen zorgden daarnaast voor veel overlast en schade in het hele land. Komen dit soort stormen door klimaatverandering vaker voor in Nederland? Volgens het KNMI niet of nauwelijks. Wel neemt door klimaatverandering de neerslag toe tijdens deze stormen.

Sterke poolwervel

De stormen zijn voor een deel het gevolg van de sterke poolwervel in de stratosfeer. De stratosfeer is de luchtlaag die zich op 10 tot 50 kilometer hoogte bevindt. De poolwervel is een groot lagedrukgebied boven de Noordpool waar krachtige westenwinden omheen waaien. Ten zuiden van de poolwervel waait de straalstroom. Deze waait van oost naar west, op zo’n 10 kilometer hoogte. Langs de straalstroom kunnen stormen ontstaan die de straalstroom verzwakken. Maar deels door de aanhoudend sterke poolwervel bleef de straalstroom sterk. Daardoor konden langs de straalstroom steeds weer nieuwe stormen ontstaan, die door de sterke westenwinden naar Europa werden gevoerd. Omdat de straalstroom boven Nederland lag, kregen wij de volle laag.

Invloed klimaatverandering

Klimaatmodellen laten niet zien dat er tussen de jaarlijkse poolwervels grotere verschillen gaan ontstaan door klimaatverandering. Dat is een argument dat stormen in Nederland niet heviger of frequenter worden door klimaatverandering. Boven in de atmosfeer worden westenwinden gemiddeld sterker, maar deze tamelijk kleine verandering heeft weinig invloed op de stormen. Wel zal door klimaatverandering de koude lucht die vanuit het poolgebied naar Nederland kan stromen, in de winter steeds minder koud worden. Daardoor neemt de kans op ijsdagen steeds verder af. Daarnaast is het vrij zeker dat er als gevolg van de opwarming tijdens stormen meer regen zal vallen.