Kennisdag Zoetwater en Ruimtelijke adaptatie: ‘Kenniswerelden verbinden’

“Er is veel overlap tussen de Deltaprogramma’s Zoetwater en Ruimtelijke adaptatie”, zei DPRA-programmamanager Pieter den Besten (ministerie van IenW) tijdens zijn korte inleiding. “Het is belangrijk dat we die programma’s met elkaar verbinden, ook vanuit de kenniswereld. Daar kan een dag als deze bij helpen.” Na jaren van droogte stond vorige zomer in het teken van te véél water. Den Besten: “We moeten des te harder werken aan maatregelen om de vele effecten van klimaatverandering op te vangen.”

Grenzen aan de maakbaarheid

Het motto ‘bodem en water sturend maken in ruimtelijke plannen’ heeft het regeerakkoord bereikt, benadrukte Egon Ariëns (programmamanager van het Deltaprogramma Zoetwater) tijdens het plenaire gedeelte. “De vraag is wat dit betekent voor de toekomst van bijvoorbeeld de landbouw en de woningbouwopgave.”

Frans Klijn (Deltares) presenteerde zijn essay ‘Op waterbasis: grenzen aan de maakbaarheid van ons water- en bodemsysteem’. Dit essay vestigt de aandacht op de uitdagingen, onder meer vanuit historisch perspectief, en biedt een blik op de toekomst. “Uitgangspunt is: design with nature”, aldus Klijn. “Functie volgt peil. Op papier doen we dat al ruim 25 jaar, maar inmiddels kunnen we vaststellen dat er nog niet zoveel is veranderd.”

De rek is eruit

Na een eerste ronde deelsessies leidde Jeroen Haan (Hoogheemraadschap Stichtse Rijnlanden) een paneldiscussie. “Het programma Ruimte voor de Rivier markeerde een omwenteling”, zei Liz van Duin (IenW-directeur Waterkwaliteit, Ondergrond en Marien, en voorzitter van het Bestuurlijk Platform Zoetwater). “Eindelijk werd er gezegd: en nu gaat de rivier vóór. Dat is heel goed gedaan, vooral ook het meekoppelen. Het is nu aan ons om te zorgen dat we dit op veel meer plekken gaan doen.”

Luzette Kroon (Wetterskip Fryslân) zei: “De rek is uit het watersysteem. Maar hoe breng ik dat bij mijn bestuurders onder de aandacht? In de regio’s moeten wij hier allemaal onze verantwoordelijkheid in nemen.”

Communicatie

“Het motto ‘design with nature’ is mij uit het hart gegrepen”, zei Patrick van der Broeck (Waterschap Limburg en lid Stuurgroep DPRA). “Maar in Limburg hebben we onlangs gezien hoe moeilijk het is om bodem en water écht sturend te maken.”

Naast inhoudelijke expertise moeten we ook plek inruimen voor gedrags- en communicatiewetenschappen, aldus Marieke Moorman (burgemeester Bernheze en duovoorzitter Stuurgroep DPRA). “We moeten het bewustzijn bij burgers vergroten.” Maar ook de ingenieurs blijven nodig, benadrukte Luzette Kroon: “We zijn echt nog niet zover dat we het systeem goed hebben ingericht. Organiseer een kennissessie in je eigen gebied, en kijk wat er nodig is.”

“Niet alles kan, en zeker niet overal”, concludeerde Liz van Duin. “Dat vraagt om lef. We zullen keuzes moeten maken en daar is haast bij.”

Deelsessies

Na de paneldiscussie volgden de deelnemers opnieuw een deelsessie. Via dit document (pdf, 181 kB) vind je een kleine impressie van de deelsessies.

Halfjaarlijks bij elkaar

DPRA-programmamanager Pieter den Besten benadrukte dat de beide Deltaprogramma’s gezamenlijk halfjaarlijkse kennissessies willen blijven organiseren. De hoop is dat de bijeenkomst op 29 september 2022 in Fort Voordorp (Utrecht) weer fysiek kan plaatsvinden.

De Kennisdag Zoetwater en Ruimtelijke adaptatie op 10 februari werd georganiseerd door het ministerie van IenW, Rijkswaterstaat en STOWA.