Pionieren en experimenteren in The Green Village

Inspiratie voor innovatie

De WaterStraat, een initiatief van innovatieprogramma VP Delta+ en het hoogheemraadschap van Delfland, vierde onlangs haar vijfjarig bestaan. De afgelopen jaren werden hier vele vernieuwingen uitgeprobeerd die wateroverlast moeten helpen tegengaan. Daags na dit eerste lustrumfeestje staat alweer een nieuwe groep te trappelen voor een rondleiding over het terrein van The Green village. Want ook de andere proeftuinen trekken veel belangstelling. Het HittePlein bijvoorbeeld, en het Dreamhûs, waar een Friese woningcorporatie onderzoekt hoe ze hun jarenzeventigwoningen kunnen verduurzamen.

“We leiden in The Green Village zo’n vijftien groepen per week rond”, zegt gastheer Robert van Roijen. “Vanmiddag zijn dat medewerkers van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, maar we zien ook vaak delegaties van gemeentes en provincies, brancheverenigingen, woningbouwcorporaties, internationale delegaties en waterschappen.” Elke partij die zoekt naar oplossingen voor duurzaam bouwen en renoveren, toekomstige energiesystemen en klimaatadaptatie, kan hier inspiratie opdoen.

Vraag en aanbod koppelen

“Innovatieve ondernemers koppelen wij hier aan professoren en studenten die onderzoek kunnen doen naar de effectiviteit van uitvindingen”, legt Van Roijen uit. “We ontvangen ook gemeenten die kampen met wateroverlast of hittestress, projectontwikkelaars die waterdoorlatende bestrating voor parkeerplaatsen zoeken, of beleidsmakers uit binnen-en buitenland die willen zien welke vernieuwingen er zijn op het vlak van duurzame energie. Zij kunnen hier in gesprek met de ondernemers die hun uitvinding testen in The Green Village.”

Neem de Bufferblocks, de Urban Rainshell of de Rainroad: drie innovaties die te zien zijn in de WaterStraat. Alle drie zorgen ze voor waterberging onder de bestrating en kunnen zo wateroverlast helpen verminderen. Van Roijen: “Stel dat een gemeentedelegatie hier met een van de ondernemers in gesprek gaat en de vraag stelt ‘Wat gebeurt er bij vorst?’. Als de ondernemer daar een goed antwoord op heeft, dan stijgt het vertrouwen en zal een gemeente overwegen om het product aan te schaffen. Zo niet, dan moet de ondernemer terug naar de tekentafel.”

Een onderzoeksvraag is een voorwaarde voor een plekje in een van de proeftuinen op de Green Village. Het is hier tenslotte een fieldlab, geen etalage voor innovaties. Deze aanpak helpt zowel de ondernemer als de afnemer, volgens Van Roijen. “Door samen met de eindgebruiker tot oplossingen te komen, wordt het product beter en ontstaat er vraag.”

Krachten bundelen

Dorian Hill, medeoprichter van startup Bufferblock, is blij met de WaterStraat. “Hier kun je testen of een innovatie bestand is tegen het gewicht van een kraan van honderd ton. Dat lukt je nergens anders.” Het onderzoek door de TU en andere kennisinstituten geeft niet alleen afnemers vertrouwen, maar ook de ondernemer zelf, vertelt ze in het jubileummagazine dat verscheen ter ere van vijf jaar WaterStraat. “We hebben hier leren samenwerken met andere ondernemers. Zo kunnen we onze krachten bundelen.”

HittePlein

De deelnemers aan de rondleiding staan inmiddels op het HittePlein. “We hebben het plein net vernieuwd”, vertelt Van Roijen. “Tot voor kort was het hier volledig bestraat, maar nu experimenteren we met verschillende waterdoorlatende materialen en diverse maaihoogtes van de beplanting. Onder de grond en op verschillende hoogtes hangen sensoren, zodat we temperaturen, windsnelheden en dergelijke kunnen meten.”

Hij wijst naar witte bollen die overal op en boven het plein te zien zijn. “Met die kerstballen meten we welke invloed de innovaties en aanpassingen hebben op bijvoorbeeld de temperatuur.” Een bruine ijzeren bak met groenbeplanting, het BlueBloqs systeem van FieldFactors, wordt hier getest als waterbuffer en –zuiveraar die ook nog de nodige verkoeling kan brengen.

Bewoonde testwoningen

Aan het HittePlein staat een aantal woningen met allerlei technische snufjes: innovatieve isolatiematerialen, vogelhuisjes uit de 3D-printer, regenwaterinstallaties om de wc mee door te spoelen. Met als opmerkelijk verschil met de meeste andere fieldlab-settings: deze woningen zijn bewoond. Door studenten. Een prima deal: zij hebben een woonruimte en de onderzoekers krijgen gebruikersinformatie uit de eerste hand.

Veranderende regelgeving

Een deelnemer vraagt zich af hoe het zit met de regelgeving rondom de vernieuwingen die getest worden op The Green Village. Van Roijen: “Het idee dat wij gemeenten helpen om innovaties toe te passen klinkt gemakkelijk, maar dat is het niet. Hier op het terrein geldt het Bouwbesluit niet, of het Drinkwaterbesluit. Regelgeving verandert voortdurend. Vaak zijn er jarenlange pilots nodig om innovaties tot de markt toe te laten.”

Succesvolle innovaties

“Wat is de oogst van vijf jaar WaterStraat?”, vraagt iemand. “We zien nu dat de ondernemers van het eerste uur langzaam maar zeker beginnen op te schalen”, antwoordt Van Roijen. “De WaterStraat is bekend bij de meeste gemeenten en geeft hun vertrouwen om de eerste stappen te zetten. Maar we zijn er nog lang niet.”