Spoedeisende hulp vreest overbelasting bij hittegolf
Marcel Olde Rikkert, hoogleraar geriatrie van het Radboudumc in Nijmegen, luidde op 21 april de alarmbel over de zorg voor ouderen tijdens een hittegolf. “Er is geen zorgketen voor kwetsbare ouderen”, zegt hij. “Tijdens piekbehoeftes in de zorg, zoals tijdens een hittegolf, is niet duidelijk wie wat moet en kan doen. Dan is het voor mensen vaak het snelst om 112 te bellen en komen ze hier op de spoedeisende hulp, die vervolgens overbelast raakt.”
De gesprekken hierover binnen de zorgketen komen al wel op gang, stelt Olde Rikkert, maar het gaat hem niet snel genoeg. Bij de verschillende zorginstellingen in de keten (van huisarts tot ziekenhuis) worden de urgentie en verantwoordelijkheid wel gevoeld, maar investeren in preventie is volgens hem altijd al moeilijk geweest.
“Zo is er een cluster van geneesmiddelen waar we bij hitte goed naar moeten kijken”, zegt hij, “zoals plaspillen, sommige pijnstillers die de nierfunctie kunnen verstoren bij uitdroging, middelen tegen hartfalen en lithium in de psychiatrie. Wij weten niet goed of bijvoorbeeld de huisartsen en thuiszorgorganisaties hierop alert zijn tijdens een hitteperiode en de medicatie vervolgens aanpassen.” Volgens Olde Rikkert wordt het HIS, het Huisartsinformatiesysteem, niet preventief hiervoor ingezet.
“Ouderen zijn ook een moeilijke doelgroep om te overtuigen van het belang van preventieve maatregelen. Dat zien we ook bij andere programma’s, zoals valpreventie. Mensen voelen het als een stigma als hun kwetsbaarheid benadrukt wordt in preventieprogramma’s. We nemen daarom liever veerkracht dan kwetsbaarheid van ouderen als uitgangspunt. Hoe groot is hun adaptief vermogen en kunnen we dat nog vergroten of moeten we meer ondersteunen– dat zijn de leidende vragen.”