Lijngoot in Elburg gaat wateroverlast tegen

Hoe is de gemeente gekomen tot een herinrichtingsplan?

Voor de herinrichting van de binnenstad was er een projectbegeleidingsgroep opgezet. Deze groep vertegenwoordigt veel verschillende stakeholders, zoals bewoners, winkeliers, horeca, de toerismesector en de oudheidkundige vereniging. Na een intensief voortraject kwam deze groep met het plan om de bestrating van de binnenstad aan te passen en een lijngoot (ook wel sleufgoot) aan te leggen. Dat is een goot aan de zijkanten van de straat die het regenwater afvoert. De gemeente heeft dat plan beoordeeld en uitgewerkt in een technische tekening. Daarbij heeft ze ook gekeken naar manieren om de binnenstad aan te passen aan de gevolgen van klimaatverandering.

Welke adaptatiemaatregelen zijn er uitgevoerd?

Er is een drain met lijngoot van ACO Q-max aangelegd die het regenwater afvoert naar de beek die dwars door de stad loopt. Deze beek komt uit in de Vestinggracht. Door de lijngoot loopt het regenwater niet meer naar het riool. Ook de woningen zijn afgekoppeld van het riool. Verder zijn de Vischpoortstraat en de Jufferenstraat zo herstraat dat het regenwater naar de zijkanten afloopt en in de lijngoot terechtkomt. Omdat het regenwater uiteindelijk terechtkomt in de Vestinggracht, draagt de lijngoot ook bij aan de verkoeling van de binnenstad. Het plan is om daar ook een koelte-eiland aan te leggen, met veel groen, bomen, banken en een watertappunt. Doordat de lijngoot ervoor zorgt dat er meer water in de gracht wordt vastgehouden, gaat deze maatregel ook enigszins droogte tegen.

Waarom is er gekozen voor een lijngoot?

Een lijngoot is iets duurder dan kolken en een aparte hemelwaterafvoer, maar veel makkelijker om aan te leggen. Er zijn geen leidingen nodig en de goot kan direct worden aangesloten op de stadsgracht. Verder hoef je bij een lijngoot geen knipgaten te maken die bij kolken wel nodig zijn om het water te laten aflopen. Ook handig aan de lijngoot is dat hij over de waterleiding van Vitens heen kan worden gelegd, waardoor het aannemingsbedrijf minder diep heeft hoeven graven. Hierdoor liep het bedrijf ook geen risico op archeologische vondsten. Als dat wel zou gebeuren, zou de aanleg uitgesteld moeten worden. Tot slot valt de lijngoot nauwelijks op in het straatbeeld en is hij makkelijk te reinigen.

Hoe sterk gaat de lijngoot wateroverlast tegen?

Het ACO-systeem kan een bui 10 afvoeren. Dat is een bui die in 1 uur 35,7 millimeter achterlaat. Of de maatregel goed werkt, moet uit de praktijk blijken. Stel dat er meer regenwater valt dan het systeem kan afvoeren, dan stroomt het overtollig water bovengronds af naar de beek.

Ideale oplossing door tijdsdruk

De opdracht leek simpel, maar was dat niet. Tijd was de grootste vijand. Van Gelder startte in januari 2021 met de uitvoering van het project. Omdat het toerismeseizoen altijd begint met Pasen, was het streven om de herinrichting dan klaar te hebben. Deze ondiepe lijngoot was de ideale oplossing, omdat daarmee het risico op vertraging door archeologische vondsten of kruising van leidingen was weggenomen.

Leerpunten

De gemeente Elburg heeft zoveel mogelijk de bewoners bij het proces betrokken. Dat vergrootte het draagvlak. Wat verder goed werkte was de bouwteam-contractvorm. Dat betekent dat de gemeente de aannemer al in de ontwerpfase betrekt bij de planvorming. Het voordeel is dat je er dan al in een vroeg stadium achter komt wat de risico’s zijn en je daar meteen op kunt inspelen. Dit was een mooi voorbeeld van goede samenwerking tussen de particuliere markt en de overheid.

Contactpersoon

Gerard Riezebos
Gemeente Elburg
Gerard.riezebos@elburg.nl