Klimaatadaptatie en gedragskunde

Nederland moet zich net als elk ander land aanpassen aan de klimaatverandering. Klimaatadaptatie gaat vaak over fysieke aanpassingen, zoals het verstevigen van de dijken, aanleggen van wadi’s en nevengeulen, en het vergroenen van het dak, maar heeft ook een groot gedragscomponent, zoals het checken op teken, het koel blijven bij een hittegolf en weten wat je moet doen als er een hoosbui komt. Gedragskunde wordt nog weinig betrokken bij het ontwikkelen van klimaatadaptatiestrategieën. Vrijdag 10 mei kwam een aantal gedragswetenschappers van verschillende instellingen bij elkaar om af te tasten hoe gedragskunde een grotere rol kan spelen bij adaptatiemaatregelen.

De rol van gedrag bij klimaatrisico’s

Madeleen Helmer is als adviseur van de Nationale klimaatadaptatie strategie (NAS) initiatiefnemer van de bijeenkomst en legt de aanwezige wetenschappers het bollenschema van de NAS voor met de 124 klimaatrisico’s. Al snel kwamen de aanwezigen tot de conclusie dat bij elke bol gedrag op een of andere manier een rol speelt. “Dit onderstreept nogmaals het belang van gedrag, en de samenwerking tussen de verschillende domeinen zoals gezondheid, landbouw, water én de gedragswetenschappers. Een vervolgstap is om te kijken bij welke grote vraagstukken gedrag veel belangrijker gemaakt moet worden”, aldus Madeleen Helmer.

Community of Practice

Naast het bespreken van de verschillende gedragscomponenten van klimaatadaptatie werd er verkend of er interesse is in het vormen van een ‘Community of Practice’ (CoP) voor gedragskunde en klimaatadaptatie om nieuwe inzichten en ervaringen te delen, en die interesse is er. Madeleen Helmer: “Uit verschillende hoeken wordt duidelijk dat er behoefte is aan handvatten om gedragsverandering bij klimaatadaptatie aan te pakken, en zo’n CoP kan hieraan bijdragen. Door alle kennis te verzamelen en met elkaar te delen krijgen we steeds meer ervaring met hoe gedrag gewerkt heeft in klimaatadaptatiestrategieën en kan daarnaast de theorie worden vertaald naar de praktijk.”

Congres 13 juni

Als eerste stap willen de wetenschappers bewustzijn creëren bij betrokkenen over het belang van gedrag. Het Nationaal Congres Klimaatadaptatie op 13 juni is hiervoor een mooie gelegenheid. Tijdens het plenaire gedeelte van het Congres vertelt Reint Jan Renes, onderzoeker aan de Hogeschool van Amsterdam, wat gedragskunde te bieden heeft op het gebied van klimaatadaptatie, en over de Community of Practice die de onderzoekers zijn gestart. Tijdens een van de werksessies wordt er dieper op het onderwerp ingegaan middels een introductie over gedragskunde: wat weten we wel en wat weten we niet van gedrag bij klimaatadaptatie? In het interactieve gedeelte van de werksessie worden vragen van deelnemers besproken en samen gekeken naar hoe je met kennis van gedrag in de praktijk het verschil kunt maken.

Meer weten over dit onderwerp? Bezoek tijdens het Nationaal Congres Klimaatadaptatie op 13 juni de sessie ‘It’s the behaviour stupid’. Schrijf je in voor het congres en de werksessies.