Nieuw in de Klimaateffectatlas: de afstand tot een koele plek

De nieuwe afstand-tot-koeltekaart is nu beschikbaar als kaartverhaal. De kaart wordt binnenkort ook toegevoegd aan de viewer.

Koele plek op 300 meter

Vooral voor ouderen en in stedelijke gebieden is koelte van belang. In het onderzoeksrapport van de HvA is opgenomen dat iedereen binnen 300 meter loopafstand toegang moet hebben tot een aangename en aantrekkelijke, koele verblijfsplek. Maar wat is een koele plek? Hiervoor zijn een aantal uitgangspunten opgesteld:

• De plek moet een oppervlakte hebben van minimaal 200 vierkante meter.
• De gevoelstemperatuur moet 35 graden of lager zijn op een hete zomerdag.
• De koele plek is gesitueerd op een minimale afstand van enkele meters van de weg.
• De koele plek mag geen langgerekt lint zijn.

Of een koele plek ook aangenaam is, hangt af van een aantal criteria. Denk bijvoorbeeld aan voldoende zitplaatsen, voldoende groene ruimte, diversiteit in schaduw en zon en de aanwezigheid van voorzieningen, zoals een speeltuin of sportplek. Deze criteria zijn kwalitatief en per locatie verschillend, dus modellering is lastig. Het kaartverhaal biedt wel handvatten voor het bepalen of koele plekken ook aangenaam zijn.

Wat kan je met deze kaart?

De ‘Afstand tot koeltekaart’ biedt gemeenten en andere belanghebbenden een overzicht van beschikbare koele plekken. Ook kom je te weten of deze koele plekken voor inwoners op loopafstand te bereiken zijn. Je kan de kaart voor verschillende toepassingen gebruiken:

• Het identificeren van kwetsbare gebieden. Inwoners van welke buurten wonen te ver bij een koele ruimte vandaan?
• Het kwalificeren van aangename koele ruimtes. De kaart kan als startpunt dienen.
• Prioritering van maatregelen. Geef prioriteit aan buurten met een lage bereikbaarheid tot koele plekken.
• Beoordeling van kwetsbare groepen. Gebruik de ‘Afstand tot koeltekaart’ in combinatie met data over de verdeling van de bevolking op basis van socio-demografische kenmerken. Bijvoorbeeld: in gebieden waar relatief veel ouderen wonen, kan de behoefte aan een koele plek groter zijn.

Ontwikkeling van de kaart

De kaart visualiseert de afstand tot koele ruimtes met behulp van vijf kleuren. Per gebouw geeft de kleur aan hoe ver het verwijderd is van de dichtstbijzijnde koele plek: donkergroen is 0 tot 200 meter, donkerrood is meer dan 500 meter. Bij een afstand van meer dan 300 meter profiteren bewoners niet meer van de voordelen van een koele plek. Een grote afstand ontmoedigt het bezoeken van een koele plek.

Voor het berekenen van de afstand tot koelte per gebouw voerden de makers van de kaart een netwerkanalyse uit. Dit netwerk gebruikt het wegennet voor het bepalen van afstanden, ervan uitgaande dat deze wegen zijn voorzien van voetpaden.

Speciale rol

De kaart werd grotendeels ontwikkeld door Andrés Rucabado, stagiaire bij Climate Adaptation Services (CAS). Volgens hem is de ‘Afstand tot koeltekaart’ van onschatbare waarde voor de samenleving. “De kaart kan ervoor zorgen dat het leven van mensen op warme dagen aangenamer is. Ook kan de kaart steden duurzamer en veerkrachtiger maken tegen klimaatverandering.” De kaart is niet alleen belangrijk voor beleidsmakers, benadrukt Rucabado. “Mensen in de particuliere sector hebben ook belang bij de nieuwe kaart. Zij en beleidsmakers kunnen identificeren op welke plaatsen koele ruimtes ontbreken en waar deze verbeterd kunnen worden.”

Ook nieuw

Aan de Klimaateffectatlas zijn ook kansenkaarten Natuurlijke Klimaatbuffers toegevoegd. Deze kaarten laten zien waar in Nederland het mogelijk is om de gevolgen van klimaatverandering op een natuurlijke manier tegen te gaan. Ook kan je sinds kort een kaart delen met een specifieke selectie en zoomniveau.