Aanbevelingen om uitvoering Nationale Klimaatadaptatiestrategie (NAS) te versnellen

Gepubliceerd 20 december 2022

Het klimaat verandert snel en de klimaatwetenschap maakt duidelijk dat weersextremen vaker zullen voorkomen en heftiger gaan worden. Daarom heeft het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat de Nationale Klimaatadaptatiestrategie (NAS) en de uitvoering ervan geëvalueerd. Uit deze evaluatie blijkt dat het belangrijk is om de uitvoering van de NAS voort te zetten en te intensiveren.

Wat is de NAS?

De Nationale Klimaatadaptatiestrategie (NAS) is de overkoepelende Nederlandse strategie die als doel heeft om de negatieve effecten van klimaatverandering te verkleinen. De NAS (2016) was het Nederlandse antwoord op de oproep van de Europese Commissie aan alle lidstaten om uiterlijk in 2017 een klimaatadaptatiestrategie op te stellen. Deze strategie omvat alle sectoren, thema’s en klimaatrisico’s. De focus van de uitvoering ligt op wat niet of niet volledig in het Deltaprogramma wordt opgepakt.

Gevoel van urgentie is toegenomen

De evaluatie van de NAS laat onder andere zien dat het gevoel van urgentie voor klimaatadaptatie is toegenomen. Verschillende provincies hebben adaptatiestrategieën opgesteld. Ook hebben bijna alle gemeenten en waterschappen een stresstest uitgevoerd en risicodialogen gehouden. De NAS heeft zelfs al geleid tot actieplannen, programma’s en agenda’s. Een voorbeeld hiervan is LIFE-IP Klimaatadaptatie, dat de uitvoering van klimaatadaptatie in Nederland moet versnellen.

Groeiende noodzaak en uitdaging om ons aan te passen

Volgens de evaluatie moet de uitvoering van de NAS niet alleen worden voortgezet, er is ook intensivering nodig. Er is namelijk steeds minder tijd om ons aan het veranderende klimaat aan te passen. Deze uitdaging wordt ook groter omdat verantwoordelijkheden niet altijd duidelijk zijn, zoals in het geval van hittestress. Ook mag de coördinerende rol voor klimaatadaptatie meer gewicht krijgen en hebben decentrale overheden zoals gemeenten meer middelen nodig voor de uitvoering.

Drie aanbevelingen om de uitvoering van beleid te intensiveren

Om de uitvoering van het beleid te intensiveren doet het rapport drie aanbevelingen:

  • Concrete doelen stellen, meer zicht krijgen op voortgang en effectiviteit: door concrete doelen te stellen, beter onderzoek te doen en goed te monitoren krijg je in beeld hoe klimaatrisico’s zich ontwikkelen en hoe effectief klimaatadaptatiebeleid is.
  • Meer sturing en coördinatie, meer uitvoeringskracht van de NAS: er zijn bijvoorbeeld goede afspraken nodig over wie welke taken op zich neemt. Zo kun je zorgen voor een duidelijker koers, meer regie en meer uitvoeringskracht om sneller tot actie over te gaan.
  • Meer aandacht voor de gevolgen van klimaatverandering voor mens, cultuur en natuur: klimaatadaptatiebeleid is nu nog vooral gericht op economische belangen. In de uitvoering van de NAS moet meer aandacht komen voor de gevolgen van klimaatverandering voor de mens, zoals het risico van hittestress, en voor de gevolgen voor cultureel erfgoed en biodiversiteit.