Financiële sector verenigt zich voor klimaatadaptatie

Geld kan een motor zijn voor positieve verandering. Daarvan zijn ook de grootste spelers in de financiële markt doordrongen. Zo richtte De Nederlandsche Bank in 2016 het Platform voor Duurzame Financiering op. Dat stimuleert samenwerking in de financiële sector op het vlak van duurzaamheid: van natuur en milieu tot maatschappij en governance. Naast financiële partijen zijn ook ministeries en kennisinstellingen betrokken. Dit platform had al snel werkgroepen voor bijvoorbeeld CO₂-beprijzing, circulaire economie en biodiversiteit, maar nog niet voor klimaatadaptatie.

“Het Platform Samen Klimaatbestendig signaleerde dat daar behoefte aan was”, vertelt Anne-Marie Bor, communitymanager financiële sector bij Samen Klimaatbestendig. “Daarom voerden we een serie verkennende gesprekken. Achmea kwam naar voren als een enthousiaste partij die ook met dit thema bezig was.”

Klimaatgevoelig

Samen Klimaatbestendig vroeg aan Achmea de kar te trekken vanuit de financiële sector, samen met het Verbond van Verzekeraars. “Daar zeiden wij graag ‘ja’ op”, vertelt Gijs Kloek, senior manager klimaatverandering en internationaal bij Achmea. Kloek is voorzitter van de nieuwe werkgroep. “Dit past namelijk heel mooi in onze visie voor een duurzame toekomst en maatschappelijk verantwoord ondernemen. Duurzaamheid hebben we ook expliciet verwoord als onderdeel van onze missie.”

Achmea is van oorsprong een coöperatie met een sterke maatschappelijke betrokkenheid, legt Kloek uit. “En klimaatadaptatie is voor ons ook zakelijk gezien belangrijk: we zijn een grote schadeverzekeraar met producten die schade dekken die ontstaat door storm, hagel, extreme neerslag en lokale overstromingen. We verzekeren veel in de landbouwsector, een sector die klimaatgevoelig is.”

Ingrijpende maatregelen

De initiatiefnemers schreven gezamenlijk een voorstel, dat in mei 2022 is goedgekeurd door het Platform voor Duurzame Financiering. In de werkgroep zitten nu banken, verzekeraars en vastgoedbeleggers. “We zijn nog op zoek naar pensioenfondsen”, vertelt Kloek. “Daarnaast hebben we contacten met verschillende ministeries, het Deltaprogramma en kennisinstellingen zoals Deltares.”

Consultancybedrijf Deloitte schrijft een rapport over financiële scenario’s voor klimaatadaptatie-oplossingen. De werkgroep onderzoekt vervolgens welke scenario’s het meest relevant zijn voor de financiële sector. “Het kan goed zijn dat daaruit naar voren komt dat bepaalde aspecten van klimaatverandering voor onze sector urgenter zijn dan andere”, merkt Kloek op. “Bijvoorbeeld zeespiegelstijging. De maatregelen die nodig zijn om de gevaren daarvan te beperken zijn over het algemeen groot en ingrijpend: dijkversterking, land teruggeven aan de natuur…”

Laagdrempelig

Ook droogte, bodemdaling, verzilting en de afvoer van de grote rivieren noemt Kloek als belangrijke thema’s. “Daarbij ligt in het verschiet dat we hele regio’s opnieuw moeten inrichten. Qua waterhuishouding, maar ook breder, zoals Wageningen UR bijvoorbeeld heeft geschetst in de visie ‘Nederland in 2120’. Juist dat zijn de maatregelen waarbij een grote rol is weggelegd voor de financiële sector.”

Bor vult aan: “Dankzij de nieuwe werkgroep ontstaat er in de financiële sector ook een steviger netwerk rond dit thema, en weten overheden en financiële spelers elkaar beter te vinden. Juist dat past goed bij de rol van Samen Klimaatbestendig: stimuleren dat partijen elkaar op een laagdrempelige manier vinden, om zo klimaatadaptatie versneld voor elkaar te krijgen.”

Plan van aanpak

Het Platform voor Duurzame Financiering heeft de werkgroep gevraagd een plan van aanpak te schrijven. Dat komt naar verwachting gereed in november 2022 en zal onder meer voortbouwen op de Toolbox Financiering Klimaatadaptatie van het ministerie van BZK. “Twee subwerkgroepen zijn bezig met het plan van aanpak”, vertelt Kloek. “Eentje richt zich op scenario’s, de andere op oplossingen voor publiek-private financiering. Eind 2023 ligt er dan een rapport met een gedetailleerde uitwerking van concepten en oplossingen voor verschillende delen van de financiële sector.”

Klimaatverandering is een zeer belangrijk en urgent thema, zo benadrukt Kloek. “In het Akkoord van Parijs is specifiek gezegd dat de financiële sector een cruciale rol te spelen heeft, zowel qua mitigatie als adaptatie. In een laaggelegen land als Nederland zijn gevolgen van klimaatverandering sneller merkbaar. Logisch dus dat wij die handschoen oppakken. We moeten de uitdagingen gaan zien als kansen. En de oplossingen zijn er ongetwijfeld, bijvoorbeeld in de vorm van financiële prikkels. Het is nu aan ons om die in kaart te brengen en om te zetten in gerichte acties.”