IPCC roept op om razendsnel in actie te komen
De gevolgen van klimaatverandering zijn ernstiger voor mens en natuur dan eerder werd gedacht. De wereldwijde effecten zijn nu al ingrijpend en deels onomkeerbaar. En er blijft steeds minder tijd over om de gevolgen van verdere klimaatverandering tegen te gaan en om ons tegen die gevolgen te beschermen. Dat stelt het VN-klimaatpanel IPCC in zijn nieuwste rapport, dat gisteren is gepubliceerd.
Waar gaat dit rapport over?
Dit tweede deel van het 6e IPCC-rapport gaat in op de effecten van klimaatverandering en de mogelijkheden om ons aan te passen aan de gevolgen. Ook gaat het in op de vraag vanaf welke mogelijke drempelwaarden de gevolgen van de mondiale opwarming onomkeerbaar zijn. Denk daarbij aan het verlies van plant- en diersoorten en het smelten van ijsmassa van gletsjers en poolkappen. Het risico op deze gevolgen kan alleen worden beperkt als de komende decennia de uitstoot van broeikasgassen drastisch afneemt.
Tweede deel van het 6e IPCC-rapport
Het 6e IPCC-rapport bestaat uit drie delen. Dit rapport is het tweede deel. Het eerste deel verscheen afgelopen zomer. Dat ging over de wetenschappelijke basis. De belangrijkste conclusie daarvan was dat de huidige opwarming niet eerder is voorgekomen in tenminste duizenden jaren. En dat weersextremen fors zullen toenemen als er niet snel extra ingrijpende maatregelen worden genomen. Het derde deel gaat over mogelijke maatregelen om de uitstoot snel te laten dalen. De rapporten van het IPCC vormen de basis voor al het klimaatbeleid van regeringen wereldwijd.
Razendsnel aan de slag met vergaande mitigatie en adaptatie
De belangrijkste boodschap van het rapport is dat we razendsnel aan de slag moeten. Niet alleen moeten we de CO2-uitstoot drastisch tegengaan maar ook moeten we ons fundamenteel aanpassen aan de gevolgen van klimaatverandering. De risico’s van klimaatverandering komen harder op ons af dan klimaatwetenschappers hadden ingeschat in het rapport van 2014. Om een leefbare en duurzame toekomst voor iedereen veilig te stellen, moeten we nú op grote schaal in actie komen.
Uitstoot versneld tegengaan is allerbelangrijkst
Het is het allerbelangrijkst om de uitstoot van broeikasgassen stevig te verminderen. In de eerste plaats omdat de risico’s boven de 1,5 graden opwarming voor mens en natuur flink toenemen. Op sommige plekken kunnen mensen en dieren zich over tien of twintig jaar niet meer beschermen tegen de gevolgen van klimaatverandering. Er zijn plekken waar dat nu al niet meer kan. Bij een opwarming boven de 1,5 graden wordt bovendien de kans groter op extreme gebeurtenissen met zeer ernstige gevolgen. De Antarctische ijskap kan bijvoorbeeld versneld afsmelten, met een snellere zeespiegelstijging tot gevolg.
Fundamentele aanpassingen zijn nodig én mogelijk
Naast het tegengaan van de CO2-uitstoot roept het rapport op tot fundamentele aanpassingen om de gevolgen van klimaatverandering te beperken. Ruim drie miljard mensen leven in omstandigheden die hen zeer kwetsbaar maken voor klimaatverandering. Ook veel dieren en planten zijn kwetsbaar. Terwijl juist de biodiversiteit en ecosystemen een grote rol kunnen spelen bij de bescherming tegen de gevolgen van klimaatverandering. De bestaande aanpassingen aan klimaatverandering hebben te weinig effect: ze zijn te veel gericht op de korte termijn en het ene land doet veel meer aan klimaatadaptatie dan het andere. De armste mensen zijn het meest kwetsbaar voor de gevolgen, maar worden het minst beschermd. Om de gevolgen van klimaatverandering effectief te beperken, zijn veel fundamentelere aanpassingen nodig, gebaseerd op een integrale, inclusieve en rechtvaardige aanpak. Aanpassingen waarbij de biodiversiteit in stand wordt gehouden. En die fundamentele aanpassingen zijn ook mogelijk. Het rapport belicht per sector de mogelijkheden en geeft ook voorbeelden.