Bij klimaatadaptatie moet meer aandacht komen voor gezondheid

Gepubliceerd 9 november 2022

Gezondheid moet meer aandacht krijgen bij klimaatadaptatie. Dat was een conclusie van de netwerkbijeenkomst die het programma Klimaat en Gezondheid organiseerde op 13 oktober 2022. Ook is het nodig dat beleidsmakers, onderzoekers en praktijkwerkers samenwerken om alle behoeftes in kaart te brengen. Alleen dan kunnen we ons goed voorbereiden op de gezondheidseffecten van klimaatverandering.

Bijeenkomst bracht onderzoek, beleid en praktijk bij elkaar

Door klimaatverandering krijgen we vaker te maken met extreem weer, wat tot verschillende gezondheidsproblemen kan leiden. Zo kan extreme hitte verschillende gezondheidsproblemen veroorzaken, zoals hittestress, slapeloosheid en concentratieproblemen. Daarnaast kunnen door klimaatverandering allergieën en bepaalde infectieziektes toenemen, is er een hogere kans op huidverbranding doordat uv-straling toeneemt en ontstaat er sneller luchtvervuiling. Om dit soort problemen als gevolg van klimaatverandering aan te pakken, is het belangrijk dat er op verschillende niveaus en tussen verschillende werkvelden wordt samengewerkt. Een belangrijk doel van de netwerkbijeenkomst was daarom om mensen uit verschillende werelden van onderzoek, beleid en praktijk bij elkaar te brengen. Deelnemers kwamen uit verschillende organisaties: GGD'en, onderzoeksinstellingen, gemeenten, provincies en rijksoverheid.

Nog niet goed genoeg voorbereid op extreme hitte

Tijdens twee workshops stonden extreme hitte en de effecten daarvan centraal. Door klimaatverandering groeit de kans op hittegolven. Ook de kans op extreme temperaturen ruim boven de 40°C neemt toe. Zijn we op zo’n scenario voorbereid? Steeds meer gemeenten ontwikkelen hitteplannen. Maar het blijft een uitdaging om groepen te bereiken die een hoog risico lopen, zoals ouderen, zwangere vrouwen en mensen met chronische aandoeningen. Vaak is het nog moeilijk om hen op tijd te bereiken met voorlichting en tips over de beste manier om met extreme hitte om te gaan. In de workshops werd duidelijk dat er maatregelen nodig zijn in drie domeinen: het fysieke domein, het sociale domein en het gezondheidsdomein. Daarvoor is samenwerking tussen gemeenten, provincies, het Rijk en partijen uit diverse sectoren, zoals de zorg, woningbouw en recreatie, heel belangrijk.

Klimaatverandering heeft ook mentale impact

Over de impact van klimaatverandering op de mentale gezondheid is nog niet veel bekend. Wel weten we dat de dreiging van klimaatverandering bijdraagt aan een algemeen gevoel van onzekerheid over de toekomst. Daarnaast hebben extreme weersomstandigheden zoals hitte, droogte en overstromingen impact op de geestelijke gezondheid, vooral bij mensen die al kwetsbaar zijn. Over de impact van klimaatverandering op de mentale gezondheid ging de derde workshop. Verder onderzoek is nog nodig naar meer specifieke effecten. Wat is bijvoorbeeld de impact van hitte op agressie? En op slapeloosheid? En heeft extreme hitte invloed op de werking van psychiatrische medicatie?

Het hele verslag van de bijeenkomst kun je lezen op de website van ZonMw.