Wat kunnen we leren van de extreme hitte in Portland?

Gepubliceerd 26 mei 2023

Op 11 mei organiseerden Samen Klimaatbestendig en Klimaatverbond Nederland een webinar over extreme hitte. Centraal stond de hittecrisis die de Amerikaanse stad Portland in 2021 trof. Welke lessen heeft de stad hieruit getrokken? En hoe kan Nederland hiervan leren om zich voor te bereiden op een extreme hittegolf?

Compleet verrast

Uit het webinar bleek dat de stad Portland in juni 2021 compleet verrast werd door de extreme hitte. De gemeente reageerde snel door koeltecentra te openen en bewoners op straat te waarschuwen voor de gevaren van hitte. Ook was er in de stad één park waar een vernevelingssysteem stond. Hier konden inwoners verkoeling krijgen door verstuivend water. Tegelijk waren de gevolgen groot: 69 mensen stierven als gevolg van hittestress. En in de staat Oregon, waar Portland ligt, stierven tijdens de extreme hitte 160 mensen meer dan normaal.

Webinar terugkijken

Heb je het webinar gemist, maar wil je toch zien en horen wat er besproken is? Bekijk dan hieronder de opname.

Risico’s op hittesterfte

Op basis van de ervaringen in 2021 heeft Portland een aantal risicofactoren voor hittesterfte geïdentificeerd. Je loopt meer risico tijdens hitte in de volgende situaties:

  • Als je alleen woont
  • Als je in een appartement woont
  • Als je geen airco in je woning hebt
  • Als je gezondheidsproblemen hebt

Directe maatregelen tegen hitte

Na de hitte van 2021 heeft Portland verschillende maatregelen genomen om beter voorbereid te zijn op een volgende situatie van extreme hitte:

  • De communicatie is verbeterd. Bewoners kunnen bij extreme hitte nu een bericht krijgen op hun telefoon. Dit systeem lijkt op het Nederlandse NL-Alert, het alarmmiddel van de overheid dat je waarschuwt en informeert over een noodsituatie.
  • De gemeente heeft meer vernevelingssystemen opgezet in de openbare ruimte.
  • Er wordt met hulp van vrijwilligers beter gelet op kwetsbare bewoners.

Maatregelen voor de lange termijn

Portland heeft ook maatregelen genomen die meer tijd kosten of die effect hebben op de langere termijn:

  • Ze legt meer groen aan in de openbare ruimte of creëert schaduw via de stedelijke inrichting.
  • Binnen de gemeente wordt gewerkt aan een hittewaarschuwingssysteem
  • Ook wordt er gewerkt aan publieksvoorlichting over hitte.
  • Portland ontwikkelt beleid om ervoor te zorgen dat iedereen recht op verkoeling heeft.
  • Ook ontwikkelt ze beleid voor gratis openbaar vervoer, zodat bewoners niet buiten in de hitte hoeven te reizen.
  • En ze ontwikkelt regelgeving om hitte in en rond gebouwen tegen te gaan.

Ben je op zoek naar meer informatie over hitte? Bekijk dan eens het Kennisdossier Hitte, met informatie over de oorzaken van hitte, en over maatregelen en tools om de gevolgen van hitte tegen te gaan. Werk je voor de gemeente, de GGD of de Veiligheidsregio en wil je je in jouw specifieke gebied voorbereiden op hitte? Lees dan de Handreiking Lokaal Hitteplan.

Code Rood-scenario

In Nederland wordt op dit moment nagedacht over de ontwikkeling van een Code Rood-scenario voor hitte, gebaseerd op de internationale waarschuwingskleuren die ook het KNMI gebruikt voor gevaarlijk weer. Deel van dit scenario zou een communicatiestrategie zijn, bijvoorbeeld om bewoners bewust te maken van de urgentie van extreme hitte. Met een Code Rood-scenario zouden gemeenten maatregelen kunnen nemen om bewoners voor te bereiden op extreme hitte en ze daartegen te beschermen. Volgens Laurens Hondema van de GGD is het op dit moment nog lastig om een Code Rood-plan op te stellen. Daarvoor zouden we eerst een periode van extreme hitte moeten meemaken.