Eilanders aan het woord: Justin Simmons en Sarah van der Horn van Saba

Dit keer maak je kennis met Justin Simmons-de Jong en Sarah van der Horn-Plante van Saba. Justin Simmons is projectleider Natuurherstel bij het openbaar lichaam Saba. Daarnaast is hij geitenhouder. Sarah van der Horn is programmamanager van het NEPP (het Natuur- en Milieubeleidsplan) bij het openbaar lichaam Saba.

Wil je meer weten over klimaatadaptatie op de Caribische eilanden? Op het kennisportaal vind je nu ook een onderdeel over het Caribisch deel van ons koninkrijk.

Waarom houden jullie je bezig met klimaatadaptatie op Saba?

Justin: “Een van de belangrijkste redenen dat we ons op Saba met klimaatverandering en adaptatie bezighouden, is dat ons eiland heel kwetsbaar is: het is klein en ligt op een afgelegen plek. We zijn erg afhankelijk van producten die van buiten komen, waaronder het grootste deel van ons voedsel. Dat voedsel wordt ergens anders geproduceerd en dan verscheept naar Saba. Importproducten worden vanuit Miami verscheept naar Sint Maarten, en vandaar naar Saba. Saba ligt aan het eind van deze route. Dat betekent dat we ook last hebben van de gevolgen van klimaatverandering in de landen waarvan we afhankelijk zijn. Tegelijk worden we het hardst geraakt door de gevolgen van klimaatverandering, terwijl we zelf nauwelijks CO₂ uitstoten. Periodes van droogte duren langer, afgewisseld met intense hoosbuien. Ook de kracht van orkanen neemt toe. En die hebben een enorme impact op Saba.”

Hoe kunnen jullie je weerbaarder maken tegen de gevolgen?

Justin: “Om weerbaarder te zijn tegen de gevolgen van klimaatverandering is het belangrijk om zelfvoorzienender te worden, vooral op het gebied van waterbeschikbaarheid en waterbeheer, energie en voedsel. Voor zoetwater zijn we heel erg afhankelijk van regenwater. Onder alle huizen op Saba ligt een waterberging die regenwater via het dak opvangt. Sommige bewoners gebruiken dit water zelfs als drinkwater. Daarnaast heeft Saba een ontziltingsinstallatie die zout uit water haalt via een proces dat omgekeerde osmose heet. Verder heeft het energiebedrijf de bovengrondse kabels en leidingen van het netwerk verplaatst naar onder de grond. Bij een orkaan is dit deel van het netwerk nu veilig. Tijdens de orkanen Maria en Irma in 2017 had bijna heel Saba zo’n twaalf uur later alweer elektriciteit. Terwijl delen van de eilanden in de buurt soms dagen, weken en zelfs maanden geen elektriciteit hadden. Ons doel is dat de lampen op het eiland nog steeds branden als de aanvoer van fossiele brandstof om een of andere reden stopt. Dus op dit punt zijn we al goed bezig.”

Sarah: “We hebben op Saba twee zonneparken die aan bijna veertig procent van de vraag naar elektriciteit voldoen. Als de zon schijnt – wat vaak het geval is op Saba – zorgen die tussen 8 uur ’s ochtends en vijf uur ’s middags voor alle energie. De energiecentrale die door diesel wordt aangedreven, wordt dan stilgezet. Er is bovendien nog een zonnepark in aanbouw, waarmee we op het eiland voor 89 procent aan hernieuwbare energie zullen hebben. Misschien vraag je je nu af: ‘Zonne-energie, dat heeft toch vooral met mitigatie te maken?’ Maar voor Saba maakt de energievoorziening deel uit van de maatregelen die we moeten nemen om ons aan te passen. Het is zelfs cruciaal om meer zelfvoorzienend te worden. En als klein eiland met zoveel hernieuwbare energie kunnen we ook als voorbeeld dienen, denk ik. We kunnen onze kennis en ervaringen delen met de rest van de wereld.”

Justin: “We willen ook de voedselveiligheid verbeteren. Daarvoor is er een kwekerij opgericht voor hydrocultuur of ‘hydroponie’. We kweken gewassen in buizen met water met nutriënten erin. Dit water circuleert in een systeem. Op Saba worden de gewassen in de buitenlucht gekweekt waar heel veel licht is. Als veiligheidsmaatregel hebben we een soort bunker gebouwd die we kunnen gebruiken om tijdens orkanen door te gaan met kweken. Al onze hydrocultuursystemen zijn daarom uitgerust met wielen, zodat ze buiten kunnen staan als de zon schijnt. Als een orkaan dreigt, kunnen we ze veilig binnenzetten. Met de juiste belichting kunnen we dan ook tijdens een orkaan blijven kweken, zonder dat de oogst vernietigd wordt. Na de orkaan rijden we alles dan weer naar buiten. Zo kunnen we na een orkaan nog steeds vers voedsel hebben.

Na Irma in 2017 was onze haven beschadigd. Op Sint Maarten was de logistiek tot stilstand gekomen door grootschalige schade op het eiland. Maar de haven van Sint Maarten is als transporthub onmisbaar voor Saba. Het duurde toen drie weken voor we weer vers voedsel hadden op Saba. Zoals ik al zei: Saba ligt op een logistiek eindpunt: als de haven van Sint Maarten niet functioneert, zitten wij meteen in de problemen, zelfs als onze eigen haven nog operationeel is.”

Wat heeft Saba verder nodig om weerbaarder te worden tegen de gevolgen van klimaatverandering?

Justin: “Wat we nodig hebben is een integraal klimaatplan dat zowel de directe als de indirecte effecten van klimaatverandering aanpakt. Dat vormt een belangrijk deel van de opdracht die Sarah en ik hebben: een klimaatplan opstellen voor Saba. We weten wat de directe impacts zijn van orkanen, stijgende temperaturen en langere periodes van droogte. Maar wat zijn de indirecte gevolgen, voor het toerisme bijvoorbeeld? Of de economie? Wat zijn de gevolgen voor de gezondheid? De mentale gezondheid ook? Want het meemaken van een orkaan kan een traumatische gebeurtenis zijn. In een klimaatplan moet daar ook aandacht voor zijn. We moeten ook meer inzicht krijgen in hoe de gevolgen van klimaatverandering in andere delen van de wereld een effect kunnen hebben op Saba. Dat is natuurlijk ingewikkeld. En verder hebben we hier hulp en ondersteuning bij nodig. We hebben kennis en expertise nodig om zo’n klimaatplan op te kunnen stellen. En ook belangrijk: financiering om maatregelen uit te kunnen voeren.”

Wat verwachten jullie van Nederland?

Justin: “Die ondersteuning waar ik het net over had. Een goed voorbeeld is de IPDC-conferentie die vanuit Nederland eind maart in Rotterdam is georganiseerd. Hiermee creëer je een netwerk van landen, deskundigen en financiële instellingen om samen ‘out of the box’ na te denken over nieuwe ideeën en oplossingen.”

Sarah: “Het is ook belangrijk dat Europees Nederland het lokale perspectief, de lokale context en de lokale uitdagingen goed begrijpt. Als het over duurzaamheid gaat, krijgen we soms het advies om zuiniger te zijn met ons water op Saba. Maar op Saba weten we dat heel goed. We zijn al ontzettend zuinig op ons water, omdat we grotendeels afhankelijk zijn van regenwater en omdat ontzilt water heel erg duur is. Daar kan Europees Nederland nog wat van leren. In het klimaatplan voor Saba moeten technologische, wetenschappelijke data en lokale kennis en ervaringen op elkaar afgestemd zijn.”

Wat willen jullie nalaten aan toekomstige generaties?

Justin: “Persoonlijk denk ik dat we klimaatverandering veroorzaakt hebben door ons nalatige gedrag. En naar mijn gevoel zijn we het aan de planeet en alles wat daarop leeft, verschuldigd om de gevolgen van ons gedrag zoveel mogelijk ongedaan te maken. Het is belangrijk dat we voor toekomstige generaties een wereld achterlaten waarin ze een gezond en veilig leven kunnen leiden. Een leven waarin ze niet bang hoeven zijn of er wel genoeg water of voedsel is. Zonder dat ze hoeven te vrezen voor een storm die hun familie in gevaar brengt of hun huis dreigt weg te vagen. Hoe kunnen we ervoor zorgen dat ook kwetsbare mensen een fijn leven kunnen leiden? Er zullen altijd kwetsbare mensen zijn en zij zullen het hardst worden geraakt door de gevolgen van klimaatverandering. We zullen oog moet hebben voor deze mensen, nu en in de toekomst.”