Hoe verandert het klimaat?

De opwarming van de aarde zorgt ervoor dat het klimaat overal verandert. Dat leidt wereldwijd tot steeds extremer weer, ook op de eilanden in het Caribisch gebied. De gevolgen van tropische cyclonen, stormvloed, veranderende neerslagpatronen en perioden van droogte worden door klimaatverandering groter.

Waardoor verandert het klimaat?

Het klimaat is het gemiddelde weer over een periode van 30 jaar. Het klimaat is niet stabiel, maar verandert door de tijd heen door natuurlijke processen en menselijke invloeden. Voorbeelden van natuurlijke processen die het klimaat beïnvloeden, zijn vulkaanuitbarstingen, verschillen in de activiteit van de zon en verschillen in de afstand tussen de aarde en de zon. Mensen beïnvloeden het klimaat doordat ze broeikasgassen uitstoten, zoals koolstofdioxide (CO2) en methaan (CH4). Volgens het zesde rapport van het Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) is het zeker dat de uitstoot van broeikasgassen de huidige opwarming van de aarde veroorzaakt.

Wat zijn de belangrijkste veranderingen in het Caribische klimaat?

Meer hitte

Doordat het klimaat wereldwijd opwarmt, zal het ook heter worden op de Caribische eilanden. Uit de scenario's van het KNMI blijkt dat de opwarming deze hele eeuw door zal blijven gaan. Daardoor zal de kans op hittestress en perioden met extreme hitte toenemen.

Zeespiegelstijging

Het Caribisch gebied is kwetsbaar voor de stijgende zeespiegel. In het hoge scenario van het KNMI kan de zeespiegel in 2100 met ruim een meter gestegen zijn. Dit bedreigt de natuur op het land, het zeeleven en verschillende economische sectoren. Op de eilanden liggen bijvoorbeeld veel resorts, omdat toerisme een belangrijke inkomstenbron is. Deze resorts liggen vaak aan de kust, vooral op Bonaire. Daarnaast komen veel toeristen naar de eilanden voor de koraalriffen. Ook die worden bedreigd door de stijgende zeespiegel, in combinatie met de opwarming en verzuring van de oceaan.

Minder neerslag

Waarschijnlijk gaat er in het Caribisch gebied minder regen vallen. Dit geldt voor de maanden van juni tot en met augustus. Bovendien zal er meer vocht in de lucht verdampen, wat tot toenemende droogte leidt, wat gevolgen heeft voor de landbouw en de natuur. Toenemende droogte bedreigt ook de watervoorziening.

Tropische cyclonen

Het is nog onduidelijk of het aantal tropische cyclonen zal toenemen. Volgens de KNMI’23-klimaatscenario's zullen zware cyclonen vaker voorkomen op Sint Eustatius, Saba en Sint Maarten. Er zal dan ook meer regen vallen.

Meer lezen

Hieronder vind je voorbeelden van publicaties, onderzoeken en projecten over de effecten van klimaatverandering in het Caribisch gebied.

  • De Klimaateffectatlas voor Bonaire, Saba en Sint Eustatius biedt meer informatie over de mogelijke klimaateffecten in de toekomst. Deze atlas bestaat uit een viewer, klimaatverhalen en klimaatstatistieken.
  • De Klimaateffectatlas voor Curaçao (Klimakòrsou) biedt alle informatie over de gevolgen van klimaatverandering op het eiland die er op dit moment beschikbaar is, met interactieve kaarten, visualisaties, en verhalen.
  • In de KNMI’23-klimaatscenario's heeft het KNMI de wereldwijde klimaatprojecties van het IPCC naar Europees en Caribisch Nederland vertaald. De video van het KNMI over de klimaatscenario's staat onder meer stil bij mangrovebeheer en –herstel op Bonaire.
  • In 2021 heeft het IPCC een factsheet gemaakt over de gevolgen van klimaatverandering voor de eilanden in het Caribisch gebied, de Grote Oceaan en de Indische Oceaan. Deze factsheet gaat onder meer in op zeespiegelstijging en veranderingen in neerslagpatronen.
  • In 2022 hebben stichting CAS en EcoVision een risicoanalyse gedaan voor de havenautoriteit van Curaçao (CPA). Het rapport beschrijft de belangrijkste klimaatrisico’s en mogelijke gevolgen voor de havens van Curaçao.
  • Het rapport Risicoprofielen overstromingen BES eilanden (pdf, 3.9 MB) uit 2024 brengt de belangrijkste risico’s van overstroming in beeld voor de BES-eilanden.
  • Het rapport Climate Change and adaptation efforts BES islands (pdf, 3.9 MB) uit 2024 laat de belangrijkste klimaateffecten zien voor de BES-eilanden en welke gevolgen dit kan hebben. Ook vind je er informatie over wat er aan adaptatie en mitigatie gebeurt op de eilanden.