Verslag sessie A1: ‘It’s the behavior, stupid!’

Naam sessietrekker: Madeleen Helmer
Naam verslaglegger: Cindy Gronouwe
Mailadres verslaglegger: cindy.gronouwe@klimaatverbond.nl

Doel van de sessie

Deelnemers een beeld geven van waar gedragskunde wel en niet bij kan helpen bij de ontwikkeling van klimaatadaptatie-interventies; inventariseren welke behoeften er zijn als het gaat om de inzet van gedragskunde.

Inhoud van de sessie

Drie gedragsdeskundigen – Reint Jan Renes (Hogeschool van Amsterdam), Sylvia Breukers (Duneworks) en Anne van Valkengoed (Rijksuniversiteit Groningen) – gingen in gesprek met de deelnemers om te verkennen welke thema’s van belang zijn om in de toekomst uit te werken. Rode draad van veel bijdragen was het belang van duurzame relaties met bewoners, waarin wederzijds vertrouwen opgebouwd kan worden.
Een overheid kan niet succesvol op één thema die relatie opbouwen, maar moet ook oog hebben voor andere vraagstukken, zoals veiligheid, gezonde leefomgeving etc. Sprekers refereerden aan geïntegreerde wijkaanpakken en het opbouwwerk.
Taal die aansluit bij de beleving van bewoners is van belang. Brabant gebruikt bijvoorbeeld niet de term klimaatadaptatie, maar ‘omgaan met extreem weer’.
Veel prikkels tot gedragsverandering – zoals financiële prikkels – blijken maar beperkt houdbaar te zijn als de intrinsieke motivatie ontbreekt. Die kan ontstaan als blijkt dat men invloed heeft op de fysieke veranderingen in de wijk.
Ook wat betreft andere (niet primair fysieke) adaptatiemaatregelen is gedrag essentieel, zoals bij de uitvoering van het nieuwe Zonkracht Actieplan. De schrijvers daarvan willen beter weten hoe je bij de doelgroep in de buurt komt en ze kunt motiveren om maatregelen te nemen.“Niemand is bang voor de zon!”
Er lag veel nadruk op het belang om het sociale domein bij een aantal adaptatieopgaven te betrekken. Er werd gesproken over het onderscheid tussen collectieve en individuele gedragsaanpassingen, en hoe je daar in je communicatie rekening mee houdt.

Uitkomsten en leerpunten

Het belang om meer aandacht te geven aan de rol van gedrag bij klimaatadaptatie werd breed gedeeld. Tegelijkertijd is er behoefte om er beter grip op te krijgen, onder meer door kennis te ontwikkelen en te delen en handvatten aangereikt krijgen. Voorgesteld is om concrete casussen te delen, of casussen als onderzoeksvraag voor te leggen.
Het concreet maken van wat we bedoelen met adaptatie en gedragsverandering is van belang. Hierbij is ook belangrijk dat het om verschillende soorten gedrag gaat (bijvoorbeeld: zonnebrand smeren is een dagelijkse activiteit die weinig moeite kost, installeren van zonwering is een eenmalig activiteit die veel moeite kost).

Vervolgafspraken

Het gedragsconsortium i.o. zal de uitkomsten van deze sessie meenemen in de verkenningen die de komende tijd worden voortgezet.

Contactgegevens

Madeleen Helmer, madeleen.helmer@klimaatverbond.nl