Natuurlijke klimaatbuffer Vierde Bergboezem Breda


Ten noorden van Breda ligt natuur- en recreatiegebied de Vierde Bergboezem. Sinds 2010 is dit een waterbergingsgebied dat helpt om het centrum van Breda te beschermen tegen overstromingen. Als er bij extreme buien te veel water door de Mark in Breda stroomt, kan de Vierde Bergboezem het water tijdelijk opvangen.

Wat voor gebied is de Vierde Bergboezem?

De Vierde Bergboezem is een gebied van 276 hectare en bestaat uit de deelgebieden Hooijdonk, Werft, Lange Bunders, Slangenwijk, de Molenpolder en Buitendijks Slangenwijk. Je vindt hier onder meer grasland met poelen, vochtig hooiland, moerassen en herstelde rivierduinen. Deze rivierduinen worden ‘donken’ genoemd. Waterschap Brabantse Delta, provincie Noord-Brabant, gemeente Breda en Staatsbosbeheer hebben samengewerkt om een waterbergingsgebied aan te leggen waar kruiden en bloemen groeien en waar veel verschillende dieren kunnen leven. Hierbij hebben ze gebruik gemaakt van de rijke cultuurhistorie, zoals de liniedijken uit de zeventiende eeuw.

Plattegrond van de vierde bergboezem bij Breda
Plattegrond van de vierde bergboezem bij Breda

Welke maatregelen zijn er genomen?

Om van de Vierde Bergboezem een waterbergingsgebied te maken, hebben de partijen de volgende maatregelen genomen:

  • Ze hebben een kade aangelegd. Daardoor kon een nieuw overloopgebied ontstaan met een nevengeul langs de Mark. Deze nevengeul zorgt ervoor dat het gebied rijker wordt aan planten en dieren.
  • Ook in de Molenpolder en Buitendijks Slangenwijk is een nevengeul aangelegd. Aan deze nevengeul liggen de inlaatwerken voor de waterberging. Inlaatwerken zijn een soort sluizen waarmee je water gecontroleerd in en uit het gebied kunt laten stromen.
  • In de gebieden Lange Bunders en Slangenwijk hebben ze sloten gedempt en de bovenlaag afgegraven om het gebied vochtiger te maken. Er komen ook nieuwe greppels bij, wat goed is voor de vochtigheid van het gebied en voor de biodiversiteit. Het doel hiervan is ook om het landschap weer zoveel mogelijk in te richten als voor de tijd van de ruilverkavelingen, om de band met het verleden te herstellen.
  • Er zijn fiets-, wandel- en laarzenpaden aangelegd om het gebied aantrekkelijker te maken voor bezoekers.
  • In een deel van het gebied groeit gras dat gebruikt wordt voor hooi, het andere deel wordt begraasd.

Wat zijn de resultaten?

Voor 2010 waren er drie waterbergingsgebieden die Breda al hielpen beschermen tegen een overstroming die eens in de vijftig jaar voorkomt: de waterbergingen van Weimeren, Rooskensdonk en Terheijde. De Vierde Bergboezem zorgt ervoor dat Breda ook beschermd is tegen een overstroming die eens in de honderd jaar voorkomt. Verder ligt in de Vierde Bergboezem het Haagse Beemdenbos. Het is de bedoeling dat hier door vernatting uiteindelijk een broekbos ontstaat dat meer amfibieën, kevers en vogels zal aantrekken. Een broekbos is een nat bos dat kan overstromen.

Speelbos draagt bij aan Actieplan Spelen

In 2014 hebben de partijen net buiten de Vierde Bergboezem ook een speelbos voor kinderen aangelegd: het Brakkenbos. Met de aanleg sloten de partijen aan bij het Actieplan Spelen van de gemeente Breda, dat als doel heeft om meer plekken in de natuur te maken waar kinderen kunnen spelen.

Contactpersoon

Jan Janse
06 - 51 42 40 21
j.janse@staatsbosbeheer.nl


Deelnemer
Gemeente Breda, Staatsbosbeheer, Waterschap Brabantse Delta & Provincie Noord-Brabant
Schaal
Regio/provincie
Thema
Biodiversiteit, Overstroming, Wateroverlast
Categorie
Maatregelen nemen - Gevolgbeperking