Gedragsonderzoek in 2023 verrijkt campagne ‘Een groener Nederland begint in je eigen tuin’

Gepubliceerd 14 december 2022

De campagne ‘Een groener Nederland begint in je eigen tuin’ krijgt een vervolg in 2023. Een uitgebreid gedragsonderzoek moet nieuwe inzichten opleveren. Wat motiveert tuineigenaren om de tuin te vergroenen en wat staat hen juist in de weg? “Het gedrag van mensen verandert vaak niet als je enkel uitlegt waarom iets moet.”

Activiteiten in 2022

Onder aanvoering van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW) voeren 18 partijen sinds juli 2021 diverse activiteiten voor de campagne ‘Een groener Nederland begint in je eigen tuin’, zoals het NK Tegelwippen en de maand van het Vergeten Plantseizoen. Het doel is bewoners en gemeenten te stimuleren de buitenruimte zo klimaatbestendig mogelijk in te richten.

De tweede landelijke editie van het NK Tegelwippen was een groot succes: in 135 gemeenten werden in totaal 2,8 miljoen tegels gewipt. Breda, Almelo en Hollands Kroon wipten de meeste tegels per inwoner. Ook organiseerde de coalitie van betrokken partijen in april de ‘Week van de Groene Tuin’. De maand oktober stond in het teken van ‘Het Vergeten Plantseizoen’.

Gedragsonderzoek

In 2023 gaan de samenwerkende partijen een stap verder. In samenwerking met het Behavioral Insights Team (BIT) van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW) voert de coalitie een gedragsonderzoek uit. Een bijeenkomst op 22 november was het startsein voor dit onderzoek.

Waarom doen we wat we doen?

Op 22 november kwam de coalitie bijeen in de Tuinen van Appeltern. Eline Steenhuisen en Ernst Haijtink van het BIT verzorgden een workshop. Het BIT bestaat uit gedragsadviseurs die vooral beleidsmedewerkers adviseren over het inzetten van gedragsinzichten voor het realiseren van beleidsdoelen. Dat doen zij samen met een netwerk van kennisinstellingen. “Wij onderzoeken waarom mensen doen wat ze doen”, vertelt Steenhuisen.

“Volgend jaar onderzoeken we wat de motivatie is van tuineigenaren om de tuin te vergroenen, maar ook wat hen mogelijk in de weg staat”, vervolgt ze. “Welke invloed hebben bijvoorbeeld de buren? Wat als de buurt vol ligt met tegels; ben je dan ‘gekke Henkie’ als je de enige bent die de tuin vergroent?” Meer zicht hebben op de motivaties en barrières is volgens Steenhuisen erg belangrijk. “We willen zoveel mogelijk de barrières wegnemen, zodat mensen de eerste stap zetten richting een groene tuin.” Dat kan bijvoorbeeld door een uitleenpunt voor tuinmateriaal te organiseren of een tuincoach in te schakelen voor tips. “We gaan onderzoeken welke interventies en activiteiten het beste werken voor verschillende doelgroepen. De interventies en activiteiten testen we bij tuineigenaren en we monitoren het effect. We gaan veel doen volgend jaar!”

Workshop over gedrag

Tijdens de bijeenkomst op 22 november maakten de deelnemers kennis met het onderwerp gedragsverandering. “We denken vaak dat het gedrag van mensen vanzelf verandert als je uitlegt waarom iets moet”, vertelt Steenhuisen. “Uit onderzoek blijkt dat een bewustwordingscampagne de kennis en houding van mensen wel kan veranderen, maar van gedragsverandering is niet zomaar sprake. Daar is meer voor nodig.”

Een concrete verwachting

Hester de Boer, senior beleidsmedewerker klimaatadaptatie bij het ministerie van IenW, was onder de indruk van de workshop. “Ik dacht dat het best eenvoudig was om te formuleren wat we willen dat mensen doen: tegels uit de tuin halen. Dat bleek een stuk ingewikkelder”, vertelt ze. “Beleidsmedewerkers zijn goed in het gebruik van woorden zoals stimuleren en faciliteren, maar we vinden het lastig om precies te beschrijven wat we van mensen verwachten. Dat is wel nodig als je erachter wilt komen waarom mensen wel of niet doen wat je wilt dat ze doen.”

Nieuw jaar, nieuwe kansen

Daarom staat 2023 in het teken van gedrag. Het onderzoek moet zorgen voor nieuwe gedragsinzichten en bijpassende activiteiten voor de campagne ‘Een groener Nederland begint in je eigen tuin’. “We hopen op nieuwe handvatten, zodat mensen daadwerkelijk aan de slag gaan in hun eigen tuin”, aldus De Boer.