Wie is aansprakelijk voor schade door extreem weer?
De overstromingen in Limburg van afgelopen zomer maakten opnieuw de vraag actueel wie aansprakelijk is voor schade door extreem weer. Over het vinden van een balans tussen de individuele en collectieve zorg, schreef Gert Dekker van adviesbureau Ambient de notitie: 'Verantwoordelijkheden bij risico’s van extreem weer in een veranderend klimaat'. De conclusies zijn nu samengevat in een infographic (pdf, 182 kB).
De infographic geeft weer wie verantwoordelijk is voor het nemen van maatregelen om de kans op overlast en schade als gevolg van extreem weer te verkleinen. Volgens Dekker kan het gebruik van beeld zeker helpen om een belangrijke boodschap op eenvoudige wijze over het voetlicht te brengen. "Tegelijkertijd is dit een ingewikkeld onderwerp met veel nuances." Als voorbeeld noemt Dekker de vraag welke schade als gevolg van extreem weer wel en niet wordt vergoed door verzekeraars. Dit onderwerp wordt in een andere infographic verbeeld, gemaakt door het Verbond van Verzekeraars.
Actuele vraag
Die laatste vraag is actueel, omdat ook bij de recente overstromingen in Limburg een aantal bedrijven niet volledig verzekerd bleek te zijn voor waterschade. De meeste Nederlandse verzekeraars keerden wel uit, maar bij de buitenlandse aanbieders was dit niet altijd het geval. Nederlanders zijn zich volgens Dekker onvoldoende bewust van het eigen risico op schade door wateroverlast en overstromingen. Ook afgelopen zomer werd ervan uitgegaan dat de overheid de schade uiteindelijk vergoed, via de Wet tegemoetkoming schade bij rampen. Dekker waarschuwt dat aan de vraag of die in werking treedt "een politiek besluit ten grondslag ligt. Als bedrijf of burger weet je dus niet van tevoren of de overheid gaat uitkeren."
Zorgvuldige communicatie
Risicodialogen – een van de ambities van het Deltaplan Ruimtelijke adaptatie – maken op gebiedsniveau duidelijk welke maatregelen kunnen worden genomen (en door wie) om onaanvaardbare risico’s te verminderen. Ook maken ze inzichtelijk welke risico’s aanvaardbaar worden geacht. Zorgvuldige en gerichte communicatie helpt inwoners en bedrijven volgens Dekker om te begrijpen wat zij van de overheid kunnen verwachten in geval van schade als gevolg van extreem weer.
Funderingsschade
De verantwoordelijkheid voor de risico’s bij extreem weer verschilt sterk tussen de klimaateffecten overstromingen, wateroverlast, droogte en hitte. Klimaatverandering maakt bepaalde risico's zo groot dat de mogelijke totale schade te groot wordt om individueel te dragen en privaat volledig te kunnen verzekeren. "In het geval van bijvoorbeeld funderingsschade als gevolg van droogte en bodemdaling, dient de vraag zich aan of hier niet een vorm van collectieve zorg op zijn plaats is", aldus Dekker. "Verzekeraars hebben nu nog niet voldoende informatie om risico’s in te schatten en tot een concreet product te kunnen komen, in de vorm van een vrijwillige of verplichte verzekering."
