IPCC roept opnieuw op tot drastische klimaatactie
Om de doelen van het klimaatakkoord van Parijs te halen en om ons aan te kunnen passen aan klimaatverandering, moet de uitstoot van broeikasgassen in de hele wereld onmiddellijk omlaag. Dat staat in het nieuwe syntheserapport van het VN-klimaatpanel IPCC. Dit rapport is een samenvatting van de drie delen van het zesde IPCC-rapport die de afgelopen jaren verschenen zijn. Het is gebaseerd op onderzoek van duizenden klimaatwetenschappers.
Rapport vormt basis voor klimaatonderhandelingen wereldwijd
Regeringen hebben woord voor woord en regel voor regel ingestemd met dit syntheserapport. Nu landen uit de hele wereld het rapport geaccepteerd hebben, kunnen ze het niet meer in twijfel trekken. En dat is belangrijk, want de IPCC-rapporten vormen de basis voor de mondiale klimaatonderhandelingen, die later dit jaar verder gaan.
Urgentie is enorm
Volgens het IPCC staat vast dat de mens verantwoordelijk is voor de opwarming van de planeet. Sinds het einde van de 19de eeuw is de aarde met 1,1 graden opgewarmd. Eén van de streefdoelen van het klimaatakkoord van Parijs was om de wereld onder de 1,5 graden opwarming te houden. Maar als de uitstoot van broeikasgassen zoals CO₂ en methaan niet drastisch omlaag gaat, wordt de 1,5 graden over tien jaar al bereikt.
Opwarming beperken
Om op de lange termijn onder de 1,5 graden opwarming te blijven, moet de uitstoot van CO₂ in 2030 43 procent lager zijn dan in 2019. In 2035 moet de uitstoot zelfs 60 procent lager zijn. Daarna moet de wereldwijde uitstoot van CO₂ in 2050 netto nul zijn en zelfs negatief worden. Dat betekent dat er CO₂ uit de atmosfeer gehaald moet worden. Het IPCC benadrukt dat er in alle sectoren genoeg betaalbare mogelijkheden zijn om de uitstoot voor 2030 met de helft te verminderen.
Wat is ‘netto nul’?
Netto nul is de vertaling van het Engelse begrip ‘net zero’ en betekent dat er zo goed als geen uitstoot van broeikasgassen meer is. Het kleine beetje uitstoot dat er nog is, kan opgenomen worden door oceanen of bossen.
Miljoenen mensen kwetsbaar
Klimaatverandering leidt al tot gevolgen voor mens en natuur die deels onomkeerbaar zijn. Dat komt vooral door extreem weer dat steeds vaker voorkomt. Tussen 3,3 en 3,6 miljard mensen op aarde leven in een omgeving die kwetsbaar is voor de effecten van klimaatverandering. Miljoenen mensen hebben hierdoor te weinig eten en ook hun waterveiligheid is afgenomen. Verder zijn er in sommige regio’s honderden diersoorten verdwenen.
Klimaatadaptatie ook succesvol
Ecosystemen kunnen zich niet overal aanpassen aan de opwarming. Dat geldt vooral voor een aantal tropische en arctische gebieden, en sommige berg- en kustgebieden. Wel is het zo dat alle sectoren en gebieden vooruitgang hebben geboekt met klimaatadaptatie. Het bewustzijn van de effecten en risico’s van klimaatverandering is toegenomen, zowel in de politiek als bij burgers. Dit heeft ertoe geleid dat zeker 170 landen adaptatie in hun klimaatbeleid en klimaatplannen hebben opgenomen.
Aanpassing voor de langere termijn
Een probleem van veel adaptatiemaatregelen volgens het IPCC is dat ze gericht zijn op de korte termijn. Terwijl er ook aandacht nodig is voor systemische aanpassingen voor de langere termijn. Boven de 1,5 graden nemen de mogelijkheden tot adaptatie snel af. Hoe urgent klimaatverandering is, laat ook de situatie in Nederland zien: ons land is al 2,3 graden opgewarmd. De effecten van klimaatverandering merken we ook hier al, zoals de overstromingen in Limburg en de hoge kosten van de afgelopen droge zomers.
Samenvatting van zesde IPCC-rapport
Het zesde IPCC-rapport bestaat uit drie delen. Dit syntheserapport is een samenvatting van deze drie delen. Het eerste deel gaat over de wetenschappelijke basis van klimaatverandering. Het tweede deel gaat in op de effecten van klimaatverandering en de mogelijkheden om ons aan te passen aan de gevolgen. Het derde deel gaat over mogelijke maatregelen om de uitstoot snel te laten dalen.
Delen
