ProRail bereidt zich voor op klimaatverandering met eigen klimaateffectatlas

Gepubliceerd 11 april 2023

Om zich voor te bereiden op de gevolgen van klimaatverandering op het spoor heeft spoorwegbeheerder ProRail een klimaatstresstest uitgevoerd. Het resultaat van deze stresstest is een klimaateffectatlas die een eerste indicatie geeft van de risico’s van klimaatverandering voor het spoor in Nederland.

Foto: ProRail, Stefan Verkerk

Verschillende klimaatthema’s

ProRail heeft voor haar klimaateffectatlas gebruikgemaakt van vrij beschikbare data uit de landelijke Klimaateffectatlas en de Atlas Natuurlijk Kapitaal. Zo vind je er een kaart over de risico’s van hevige buien op spoorwegovergangen en een kaart met beweegbare bruggen. Bruggen kunnen bij hitte te veel uitzetten waardoor het niet mogelijk is om de brug te bedienen. De atlas brengt niet alleen voor de thema’s wateroverlast, hitte, droogte en overstroming de mogelijke risico’s en dreigingen in beeld. Hij biedt ook inzicht in de risico’s en dreigingen door stormwinden en onweer.

Klimaatadaptatie is een belangrijk onderwerp voor ProRail. Naast ProRails klimaateffectatlas is er sinds 2019 de Handreiking Klimaatadaptatie ProRail. Deze handreiking bestaat uit een stappenplan, kaarten en uitleg over klimaatverandering en de verschillende klimaateffecten. De handreiking is bedoeld voor projectleiders van ProRail en voor ingenieurs die met ProRail meedenken over klimaatadaptieve ambities.

Belangrijk hulpmiddel

Iedereen die geïnteresseerd is in de effecten van het klimaat op het spoor kan de klimaateffectatlas van ProRail gebruiken. Wil je bijvoorbeeld een project ontwikkelen in de omgeving van het spoor? Dan kan de atlas je helpen als je deze gebruikt samen met de handreiking van ProRail. Verder is de atlas voor ProRail en het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat een belangrijk hulpmiddel om met collega’s en partners van binnen en buiten de organisaties gesprekken te voeren, risico’s te bepalen en uitvoeringsagenda’s te ontwikkelen voor een klimaatrobuust spoornetwerk.

Inzicht in de kwetsbaarheden

De inzichten uit ProRails klimaateffectatlas leiden tot de volgende conclusies:

  • Het spoornetwerk is kwetsbaar voor alle onderzochte klimaatthema’s: droogte, hitte, wateroverlast, overstroming, stormwinden en onweer. Er zal veel tijd, geld en capaciteit nodig zijn om het spoornetwerk klimaatrobuust te maken.
  • Er lopen al verschillende acties om het spoor te beschermen tegen extreme weersomstandigheden. Het is belangrijk om deze acties op elkaar af te stemmen.
  • Inzicht in de kwetsbaarheden helpt ProRail verder om deze op tijd onder de aandacht te brengen van overheidsinstanties. Zo kunnen noodzakelijke maatregelen in kaart worden gebracht en ook gefinancierd worden.
  • ProRail gaat op basis van haar klimaateffectatlas risicodialogen voeren met onder andere gemeenten, waterschappen en provincies. Dit moet leiden tot een adaptatiestrategie en uitvoeringsagenda met maatregelen op de korte en lange termijn. Om deze klimaatadaptatie te verankeren in beleid zal ProRail actief samenwerken met verschillende overheden via hun omgevingsvisies.