Actueel

Een groene tuin helpt tegen hitte, droogte en wateroverlast én is een bron van dagelijks geluk. Tijdens de Grote Plantdagen ontdekten bewoners in Utrecht en Arnhem hoe eenvoudig het kan zijn: tegels eruit, leven erin. Met hulp, korting en een duwtje in de rug veranderden versteende tuinen in levende oases vol planten, insecten en frisse lucht. Het resultaat? Enthousiaste buurtbewoners en veel nieuw groen. Wat kunnen we leren van dit initiatief om de rest van Nederland te vergroenen?

Hoe zorg je dat klimaatadaptatie niet alleen de mondige bewoners bereikt, maar juist ook de mensen die dit het hardst nodig hebben? In Utrecht wordt gezocht naar manieren om via klimaatadaptatiemaatregelen ongelijkheid te verkleinen. Charlie Jurjus, beleidsadviseur stedelijk water bij de gemeente Utrecht, vertelt over hun zoektocht naar wat ‘ongelijk investeren voor gelijke kansen’ betekent in de praktijk.

Binnen het Overleg Standaarden Klimaatadaptatie (OSKA) werken de ministeries van Infrastructuur en Waterstaat (IenW) en Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening (VRO) en de standaardisatie-organisaties CROW, NEN, RIONED en ISSO aan de actualisatie van technische standaarden. Doel is om klimaatadaptatie beter te verankeren in de richtlijnen en handboeken. Deze worden gebruikt door gemeenten, ontwerpers en beheerders bij de inrichting en het onderhoud van de openbare ruimte.

Tijdens de Dutch Design Week in Eindhoven is het Umbra Pavilion gepresenteerd, een ontwerp van de Arnhemse Studio Pauline van Dongen en Tentech, ondersteund door de gemeente Arnhem. Het lichtgewicht paviljoen van zonne-textiel biedt schaduw én wekt energie op. Zo laat het zien hoe ontwerp kan bijdragen aan klimaatadaptatie en de energietransitie in steden.

Nederland heeft dit jaar een record gebroken: er zijn 5,9 miljoen tegels vervangen door geveltuinen, parken en tuinen tijdens het NK Tegelwippen. Ook hebben we dit jaar de derby met Vlaanderen gewonnen.

In 2026 komt er op het Kennisportaal Klimaatadaptatie een nieuwe maatregelbank beschikbaar. Deze database maakt het makkelijker voor overheden, ontwerpers en beheerders om te zien welke maatregelen werken tegen wateroverlast, hitte en droogte.

Het is november, het begin van het plantseizoen. Terwijl veel mensen binnenblijven, is er ook een groep die met schop en plantgoed het veld in trekt om heggen aan te planten. Landschapsarchitect Jantine Schinkelshoek van Hoopheggen en lector Ellen Weerman van de HAS Green Academy pleiten voor meer heggen om biodiversiteit te herstellen en het landschap beter bestand te maken tegen klimaatverandering.

In juli 2021 werden Zuid-Limburg en omliggende gebieden in Duitsland en België getroffen door zulke hevige regen dat de rivieren en beken in het gebied overstroomden. Een gebeurtenis die in Nederland niet eerder was voorgekomen, die leidde tot veel schade en die in het buitenland meer dan 200 slachtoffers maakte. Wat zouden de gevolgen zijn als zoveel extreme regen in een ander deel van Nederland zou vallen? In de Klimaateffectatlas staan nu kaarten die een eerste beeld geven.

Stel dat de dijken toch een keer doorbreken. Zijn we hier wel voldoende op voorbereid? Onderzoekers brengen in kaart wat de gevolgen van extreem weer zijn voor de vitale infrastructuur. Zo kunnen weersextremen een keten van problemen veroorzaken, van stroomuitval tot onbereikbare hulpdiensten en uitval van het openbaar vervoer. Inwoners kunnen zich hier beter op voorbereiden, bijvoorbeeld door een noodpakket aan te leggen.

De nieuwe Handreiking Klimaatbestendige Vitale Infrastructuur helpt aanbieders van vitale infrastructuur om beter inzicht te krijgen in kwetsbare onderdelen. Denk hierbij aan energievoorziening, drinkwater, telecom en transport: systemen die onze samenleving draaiende houden. Extreme buien, hitte of droogte kunnen deze systemen verstoren. Door deze handreiking kunnen beheerders en aanbieders van vitale infrastructuur beter goed onderbouwde maatregelen nemen.