Actueel

De Kennisdag Zoetwater werd dit jaar druk bezocht. Medewerkers van overheden, adviesbureaus, kennisinstituten en drinkwaterbedrijven brachten hun kennis en expertise mee om samen te onderzoeken hoe we Nederland weerbaar kunnen maken tegen droogte en zoetwatertekorten. “De opgaven worden groter,” stelt dagvoorzitter Niko Wanders. “Dus we staan voor keuzes met maatschappelijke impact.”

Wilfried ten Brinke is onderzoeker, adviseur en schrijver. Sinds 2012 beheert hij het nieuwsplatform Climate Change Post, waarin hij klimaatonderzoek over Europa toegankelijk maakt voor een breed, internationaal publiek. En in 2025 publiceerde hij het boek Van zuid naar noord, over hoe klimaatverandering het leven van alle Europeanen raakt. Waar komt zijn drijfveer om over klimaatonderzoek te schrijven vandaan? En hoe communiceer je eigenlijk het beste over klimaatverandering? Je leest er alles over in dit interview.

In de risicodialoog bespreek je samen met verschillende stakeholders de gevolgen van klimaatverandering. Je bespreekt bijvoorbeeld welke risico's acceptabel zijn, welke maatregelen nodig zijn en wie waarvoor verantwoordelijk is. Maar hoe voer je risicodialogen op een structurele en effectieven manier? De vernieuwde Handreiking Dialogen helpt hierbij.

Het Nationaal Hitteplan was deze zomer twee keer van kracht. Toch hebben de meeste gemeenten nog geen lokaal draaiboek om inwoners te beschermen tegen extreme hitte. In opdracht van het RIVM en het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport werken GGD’en en adviesbureau TAUW aan een geactualiseerde Handreiking Lokale Hitteplannen. Deze moet het voor gemeenten makkelijker maken om een plan op te stellen te evalueren en te verbeteren.

Bij de verkoop van een huis is een energielabel verplicht. Na de overstromingen in Limburg rees de vraag of het zinnig is om ook een waterlabel in te voeren. Er lopen verschillende onderzoeken om de voor- en nadelen in kaart te brengen. Wat zeggen de uitkomsten tot nu toe? “Een waterlabel biedt de kans om regie te houden. Anders komen marktpartijen met eigen labels.”

Water opvangen in je tuin is om meerdere redenen een goed idee. Zo kun je wateroverlast voorkomen, drinkwater besparen en biodiversiteit versterken. Toch blijkt uit recent onderzoek dat niet veel tuineigenaren van plan zijn om regenwater op te vangen. Hoe komt dat en wat kunnen gemeentes doen om mensen daartoe toch te motiveren?

Hoe zorg je dat klimaatmaatregelen ook terechtkomen bij mensen die ze het hardst nodig hebben? De gemeente Groningen wil zichtbaar zijn in kwetsbare wijken en betrekt de bewoners proactief bij vergroening. Ook zoekt de gemeente de samenwerking met woningbouwcorporaties om zo op grotere schaal woningen aan te kunnen pakken. Beleidsadviseur Tamara Ekamper en projectleider groenparticipatie Mireille Peletier delen hun ervaringen en lessen.

Steeds vaker dringt zout water ons land binnen, voor een deel als gevolg van klimaatverandering. Wat betekent dit voor het water- en bodemsysteem, voor de landbouw en de natuur? Om dit te onderzoeken, heeft het Rijk samen met STOWA een ambitieus programmaplan opgesteld: ‘Omgaan met zout in landbouw, natuur en waterbeheer’. Voor het jaar 2025 is 400.000 euro beschikbaar om een start te maken. Het doel is een meerjarig kennisprogramma met een budget van ongeveer 1 miljoen euro per jaar.

Na enkele natte jaren is 2025 weer erg droog. Dit voorjaar waren er meerdere natuurbranden in Nederland, en ook afgelopen augustus was het erg droog. Wat betekent dit voor natuurbrandbeheersing? Gebeurt er genoeg of is er door toenemende natuurbranden in de toekomst meer nodig? En welke kennis over natuurbranden ontbreekt nog? We spraken erover met Margreet van Marle, expert natuurbranden en klimaatverandering bij Deltares.

Wat gebeurt er als in een grote stad de stroom uitvalt of wegen onbegaanbaar zijn als gevolg van extreem weer? Dit onderzoek laat zien hoe in Amsterdam dan keteneffecten kunnen ontstaan en geeft handvatten om risico’s beter in kaart te brengen en maatregelen te plannen.