Handreiking helpt om groen volwaardig mee te nemen in ruimtelijke plannen
Het Rijk wil de stedelijke omgeving groener, gezonder en klimaatbestendiger maken. De ministeries van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) en Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) werken daarom aan de programmatische aanpak Groen in en om de Stad. Het eerste resultaat hiervan is de handreiking Groen in en om de Stad, die gemeenten en provincies helpt om groen goed te kunnen borgen.
Vervult behoefte aan nationale sturing
De handreiking is een eerste antwoord op de veel gehoorde roep van decentrale overheden om nationale sturing en steun bij het borgen van groen in en om de stad. Veel gemeenten en andere partijen hebben behoefte aan helderheid: hoeveel extra groen moet erbij, waar en waarom, en hoe borg je dat het groen er ook echt komt? Hoe zorg je bovendien dat andere ruimteclaims geen voorrang krijgen? De methode in de handreiking sluit aan op onderzoeken van Wageningen University & Research en het Planbureau voor de Leefomgeving. Daaruit bleek onder andere dat één harde norm voor groen geen antwoord is.
Set van harde eisen, maar niet verplicht
De handreiking biedt gemeenten en provincies inhoudelijke en procesmatige handvatten om groen gelijkwaardig aan andere thema’s mee te nemen in ruimtelijke plannen. De handreiking presenteert een borgingssystematiek waar gemeenten en provincies direct mee aan de slag kunnen. Deze borgingssystematiek gaat uit van een set van harde kwantitatieve en kwalitatieve eisen. Maar het gebruik van de handreiking is niet verplicht.
Voor wie is de handreiking?
De handreiking is vooral bedoeld voor gemeentelijke en provinciale ambtenaren die betrokken zijn bij de groenopgave in en om de stad. Daarnaast is de handreiking ook een handig hulpmiddel voor ontwerpers, ontwikkelaars, bouwbedrijven, woningcorporaties en groenondernemers. Verder kan hij interessant zijn voor studenten die zich verdiepen in beleids- en planvorming, ontwerp voor en van de fysieke leefomgeving en vergroening van de stad.
Wat kun je met de handreiking?
Met de handreiking kun je een nulmeting doen van de kwaliteit, functie en toekomstbestendigheid van het bestaande groen. Op basis daarvan kun je zien wat er nodig is om dit groen op het juiste niveau te krijgen. Daarnaast helpt het stappenplan in de handreiking je om het groen op de juiste manier uit te breiden. Hiermee kun je stap voor stap bepalen welk groen je waar en op welk moment het beste kunt aanleggen.
Flexibel in gebruik
Je kunt de nulmeting en het stappenplan uitvoeren op stadsniveau, regioniveau, maar ook op straat-, buurt- en wijkniveau. De handreiking houdt daarbij rekening met de verschillen tussen nieuwbouw en bestaande bouw, openbaar en privaat terrein, en biedt ook ruimte voor lokaal maatwerk. De handreiking geeft verder het advies om de groenpercentages en kwalitatieve eisen als dat mogelijk is zelf in te vullen, omdat de methode dan beter aansluit op de lokale omstandigheden. Maar als je als gemeente weinig tijd of capaciteit hebt, kun je de standaardmethode uit de handreiking gebruiken.
Ga met de handreiking aan de slag!
De komende tijd wordt de handreiking getest in de praktijk. Gemeenten worden dan ook van harte uitgenodigd om met de handreiking aan de slag te gaan. Het doel hiervan is om de handreiking verder te ontwikkelen en verbeteren. Vanuit de programmatische aanpak Groen in en om de Stad hebben de ministeries van BZK en LNV ook onderzoek laten doen naar de kosten en baten van meer groen in de stad, en naar hoe de Omgevingswet kan worden ingezet om te sturen op groen. Meer informatie hierover vind je in de bijlagen bij de Voortgangsbrief Groen in en om de Stad.